Danıştay’dan banka hesabını kullandırana kötü haber!
Hemen belirtelim, banka hesaplarını başkalarına kullandırmak büyük bir suç! Banka hesaplarını bu şekilde, başkalarına kullandıranlar ciddi risk altında! İyi niyetle veya bilerek banka hesaplarını başkalarına kullandıranlar, bir yandan vergi ziyaı cezalı vergi tarhiyatı, diğer yandan da hapis cezası ile karşı karşıya!
Kişilerin bu durumdan haberlerinin olup olmaması da durumu değiştirmiyor. Kanunları bilmemek mazeret sayılmıyor, suçu ortadan kaldırmıyor.
Danıştay’dan gelen kötü haber ne ile ilgili?
Danıştay’dan gelen kötü haber, banka hesaplarını başkalarına kullandıranların karşılaşacakları cezalı vergi tarhiyatları ile ilgili. Herkes Maliye’nin yaptığı cezalı tarhiyatların akıbetini merak ediyordu. Artık bu konu da açıklığa kavuştu!
Banka hesapları neden başkalarına kullandırılıyor?
Kara para aklayan ya da terörü finanse eden kişiler paranın izini kaybettirmek için başkalarının banka hesaplarını kullanarak, söz konusu paraları bankacılık sistemleri aracılığıyla ülkemize transfer ediyorlar. Bu yöntemle ciddi tutarlarda paralar sisteme sokuluyor. Ayrıca, kayıt dışı çalışan şirketler kendi personeli, arkadaşları veya yakın çevresindeki kişiler adına bankalarda hesap açarak/açtırarak, kayıt dışı hasılatlarını bu hesaplar üzerinden tahsil ediyor, bu kapsamdaki ödemelerini de yine bu hesaplardan yapıyorlar. Bu şekilde, vergi mükellefiyetleri de bulunmayan bu kişilerin banka hesaplarına ciddi tutarlarda para giriş - çıkışları olabiliyor. Hesap sahiplerinin büyük kısmının, banka hesaplarının bu şekilde kullanıldığından haberi bile olmuyor.
Banka hesaplarının kiralanması karşılığında da, hesap sahibi vatandaşlara her kullanım başına veya aylık olarak belli bir tutarda para ödeniyor.
Açılan bu hesaplara yüklü tutarlarda para girişleri yapılıyor, bu hesaplar aracılığıyla da farklı kişilere farklı tutarlar transfer ediliyor. Hesap sahiplerinin banka hesaplarının bu şekilde kullanıldığından haberi bile olmuyor.
Peki, kimlerin banka hesapları kullanılıyor?
Genellikle öğrenciler, işsizler, ev hanımları, emekliler gibi dar gelirli vatandaşlarımızın banka hesapları kiralanmak suretiyle başkaları tarafından kullanılıyor.
Geçtiğimiz günlerde Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Mehmet ŞİMŞEK, üniversite öğrencilerine, gelir elde etmek amacıyla banka hesaplarını kara para aklayan ya da terörü finanse eden kişilere kullandırmaması konusunda uyarıda bulunarak, “Gençler, bilerek ya da bilmeyerek geleceklerini karartmasınlar. Bu durum, kara para aklayan ya da terörü finanse eden kişilerin paranın izini kaybettirmek için yüksek miktarda para transferi gerçekleştirerek nihai amaçlarına ulaşmalarına sebep oluyor.” ifadelerini kullanmıştı.
Banka hesaplarını başkalarına kullandırmak suç mu?
Evet, banka hesaplarını başkalarına kullandırmak büyük bir suç!
İyi niyetle veya bilerek banka hesaplarını başkalarına kullandıranlar, bir yandan vergi ziyaı cezalı vergi tarhiyatı, diğer yandan da hapis cezası ile karşı karşıya! Kanunları bilmemek mazeret değil, bu durum suçu ortadan kaldırmıyor.
Ayrıca, bu suç yeni düzenlenmedi, 2006 yılından bu yana tam 19 yıldır var! Ancak, son 4 yıla kadar pek bilinmiyor ve uygulanmıyordu.
Peki, bu suç hangi Kanunda yer alıyor?
Bu suç, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’da yer alıyor. Söz konusu düzenleme ve gerekçesi ise şu şekilde:
“Başkası hesabına işlem yapıldığının beyan edilmemesi
MADDE 15 – (1) Yükümlüler nezdinde veya aracılığıyla yapılacak kimlik tespitini gerektiren işlemlerde, kendi adına ve fakat başkası hesabına hareket eden kimse, bu işlemleri yapmadan önce kimin hesabına hareket ettiğini yükümlülere yazılı olarak bildirmediği takdirde altı aydan bir yıla kadar hapis veya beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.”
“GEREKÇE: Maddeyle yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığı ile yapılan işlemlerde, işlemin esas sahibinin kimliğinin gizli tutulmasının önlenmesi amaçlanmıştır. Kişilerin kendi adına ve fakat başkası hesabına işlem yapması ancak bunu gizlemesi durumunda, kimlik tespit yükümlülüğü ile hedeflenen amaca tam olarak ulaşılamamaktadır. Bu nedenle işlemi yapan kişinin başkası hesabına hareket etmesi halinde bu durumu yükümlülere yazılı olarak bildirmesi, aksi takdirde cezalandırılması hüküm altına alınmıştır.”
Hangi cezalar kesiliyor?
Banka hesaplarını kullandıranları iki tür ceza bekliyor:
Birincisi: Hapis ve para cezası!
Hapis ve para cezası 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 15. maddesinde düzenlenmiş bulunuyor.
Vergi müfettişleri, banka hesaplarını başkalarına kullandırma suçunu işleyen kişilerle ilgili olarak söz konusu Kanun kapsamında işlem yapılabilmesini teminen bir görüş ve öneri raporu düzenleyerek MASAK’a gönderiyorlar.
MASAK, bu görüş ve öneri raporu çerçevesinde gerekli değerlendirmeleri yaparak, bu suçu işleyenler hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunuyor. Açılan davalar sonucunda, altı aydan bir yıla kadar hapis veya beşbin güne kadar adlî para cezası veriliyor.
İkincisi: Cezalı vergi tarhiyatı
Banka hesaplarını başkalarına kullandıran kişiler genelde ticari veya mesleki anlamda mükellefiyeti olmayan işsizler, ev kadınları, öğrenciler, emekliler gibi potansiyel mükelleflerden seçiliyor.
Banka hesaplarını başkalarına kullandırdığı tespit edilen bu kişiler adına “komisyonculuk faaliyeti” yönünden vergi mükellefiyeti tesis ediliyor ve banka hesaplarındaki havale ve EFT başta olmak üzere tüm para transferleri tek tek inceleniyor.
Şüpheli ve hayatına olağan akışına ve iktisadi/ticari icaplara uymayan para transferleri yoluyla elde edilen komisyon gelirinin tespit edilmesi halinde bu tutarlar üzerinden, bunun mümkün olmadığı durumlarda ise bankacılık işlem hacminin binde 1 - yüzde 2’si arasında belirlenecek oranlarda komisyon geliri elde edildiği kabul edilerek, bu komisyon tutarları üzerinden ilgili kişiler adına gelir vergisi, geçici vergi ve KDV tarhiyatları yapılarak, 1 kat vergi ziyaı cezası kesiliyor.
Bu suçtan kurtulmak mümkün mü?
Evet, bu suçtan kurtulmak çok kolay!
Banka hesaplarını başkalarına kullandıranlar, bu durumu başlangıçta bankalara bildirdiği takdirde, bu suçu işlememiş sayılıyor ve herhangi bir ceza ile karşı karşıya kalmıyorlar (5549 sayılı Kanun, Mad. 15). Ancak, banka hesapları başkalarına kullandırıldıktan sonra bu durumun bankalar bildirilmesi suçu ortadan kaldırmıyor!
Danıştay’dan banka hesaplarını kullandırana kötü haber!
Yukarıda da ifade edildiği üzere, Maliye, banka hesaplarını başkalarına kullandırma işlemini ticari faaliyet, elde edilen geliri ise ticari kazanç kabul ediyor, ilgili kişiler adına gelir vergisi, geçici vergi ve KDV tarhiyatları yapılarak, 1 kat vergi ziyaı cezası kesiyor.
Uygulamada en çok merak edilen konu ise, Danıştay’ın Maliye’nin banka hesaplarını başkalarına kullandıranlara yaptığı cezalı tarhiyatlara nasıl bakacağı idi.
Danıştay’ın görüşü nihayet netleşti!
Evet, Danıştay’ın görüşü nihayet netleşti: Maliye lehine, banka hesaplarını başkalarına kullandıranlar aleyhine!
Danıştay, kendisine yansıyan bir olayla ilgili olarak verdiği bir Karar; banka hesaplarının başkalarına kullandırılması işleminin ticari faaliyet, elde edilen kazancın ticari kazanç olarak kabul edilmesi ve vergilendirilmesi gerektiği şeklinde.
Söz konusu Kararın özeti şu şekilde:
“Davacının banka hesaplarını başkalarına kullandırdığının kendi beyanıyla sabit olduğu, banka hesaplarında dava konusu 2015 yılında gerçekleşen para transferlerinin toplam tutarının 118.019.952,32 TL gibi yüksek bir tutar olduğu, anılan yılda herhangi bir mükellefiyet kaydı ve ticari faaliyetinin olmadığı, yüksek tutarda para alınan ve gönderilen şahısları tanımadığı, hesaplarını yanında çalıştığı kişiye ücretini artırması karşılığında ve arkadaşlık ilişkisinin gereği olarak kullandırdığı yönündeki beyanlarının iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması niteliğini taşıdığı, buna göre 213 sayılı Kanun'un 3’üncü maddesinin (B) fıkrası uyarınca ispat külfeti kendisine düşen davacının anılan durumu kanıtlayacak nitelikte herhangi bir bilgi veya belge sunamadığı da dikkate alındığında, banka hesaplarını komisyon karşılığında belgesiz ticarete aracılık etmek için süreklilik arz eden şekilde başkalarına kullandırılması faaliyetinin ticari faaliyet olarak kabul edilmesi ve vergiye tabi tutulması gerekir.” (Danıştay 9. Dairesi’nin 15.11.2023 tarihli ve E.2022/224, K.2023/4598 sayılı Kararı).
Karar son derece açık ve net!
Sonuç olarak;
Banka hesaplarını başkalarına kullandırmak son derece tehlikeli ve bir o kadar da riskli. Aynı zamanda suç! İyi niyetle veya bilerek banka hesaplarını başkalarını kullandıranlar, ciddi tutarlarda cezalı vergi tarhiyatları ve hapis cezası ile karşı karşıya kaldı ve kalmaya da devam ediyor. Çünkü, kanunları bilmemek mazeret sayılmıyor, suçu ortadan kaldırmıyor. Kaldı ki, Danıştay da, Maliye tarafından bu konuda yapılan cezalı vergi tarhiyatlarını onamaya başladı.
Bu konuda dikkat etmekte fayda var, çünkü, pabuç oldukça pahalı! İş işten geçtikten sonra, son pişmanlık da fayda etmiyor!
Siz siz olun, banka hesaplarınızı başkalarına kullandırmayın.
Bizden uyarması!