COVID sonrası 'Eşitsizlik Virüsü' uyarısı
Uluslararası sivil toplum kuruluşu Oxfam, “Eşitsizlik Virüsü” başlıklı raporunu, Dünya Ekonomik Forumu’nun düzenlediği “Davos Gündemi”nin açılış gününde yayımladı. Rapora göre, COVID-19 dünya üzerindeki neredeyse her ülkede ekonomik eşitsizliği aynı anda artırma potansiyeli taşıyor. Eşitsizliğin artması şu anlama geliyor:
Dünya üzerindeki en zengin 1000 kişi COVID-19 döneminde yaşadıkları maddi kayıpları 9 ay gibi kısa bir sürede tamamen telafi ederken, dünyanın en yoksulları için salgının ekonomik etkilerini atlatmak 10 yıldan daha uzun bir süre alabilir.
Oxfam’ın raporuna 79 ülkeden 295 iktisatçı katkıda bulunmuş. Aralarında Jeff rey Sachs, Jayati Ghosh ve Gabriel Zucman gibi isimlerin bulunduğu iktisatçıların yüzde 87’si salgın sonrasında kendi ülkelerinde gelir eşitsizliğinin artacağını tahmin ediyor. Oxfam International Genel Direktörü Gabriela Bucher ise, “Eşitsizlikte, kayıtların tutulmaya başladığı günden bu yana görülen en büyük artışa tanık oluyoruz. Zenginle yoksul arasındaki derin uçurum en az virüs kadar ölümcül. Eşitsizlik, kaçınılmaz değil, politik bir seçimdir. Hükümetlerin COVID- 19’dan sonra gezegeni koruyan ve yoksulluğa son veren daha eşit ve kapsayıcı ekonomiler inşa etme şansını değerlendirmeleri gerekiyor” diyor.
Oxfam raporunda öne çıkan tablo şöyle: Dünyanın en zenginleri için ekonomik durgunluk sona erdi. Dünyanın en zengin 10 erkeği, pandeminin başından bu yana toplam servetlerini yarım trilyon dolar artırdılar; bu rakam herkesin COVID-19 aşısına erişmesini ve kimsenin salgın nedeniyle yoksulluğa sürüklenmemesini sağlamak için fazlasıyla yeterli. Aynı zamanda salgın son 90 yılın en kötü işsizlik krizini başlattı: Yüz milyonlarca insan ya işsiz ya da yeterli gelir elde edemediği işlerde çalışıyor.
Bir kez daha, en çok etkilenenler kadınlar oldu. Küresel olarak kadınlar, pandemiden en çok etkilenen düşük ücretli ve güvencesiz işlerde erkeklere oranla daha fazla çalışıyorlar. Bu sektörlerde çalışan kadınların ve erkeklerin oranı eşit olsaydı, bugün 112 milyon kadın işini ve gelirini kaybetme riskiyle karşı karşıya olmayacaktı. Aynı zamanda, kadınlar küresel sağlık hizmetleri ve sosyal hizmet çalışanlarının yaklaşık yüzde 70’ini oluşturuyor – bu işler, yaşamsal önemde olmasına rağmen düşük ücretli işler ve bu işlerde çalışanların COVID-19’a yakalanma riski daha yüksek.
Eşitsizlik hayatlara mâl oluyor. Brezilya’da Afrika kökenli kişilerin COVID-19 sebebiyle ölme olasılığı Beyazlara göre yüzde 40 daha yüksek. ABD’de ise Siyahların ve Latinlerin COVID-19 ölüm oranları Beyazlarla eşit olsaydı, bugün yaklaşık 22.000 Siyah ve Latin hayatta olacaktı. COVID-19’un ekonomik etkilerini iyileştirmenin anahtarı daha adil ekonomiler. Salgın sırasında en çok kâr eden 32 küresel şirkete getirilecek geçici bir kâr vergisi, 2020’de 104 milyar dolarlık bir kaynak yaratabilirdi. Bu rakam tüm çalışanlara işsizlik yardımı ve düşük ve orta gelirli ülkelerdeki çocuklar ve yaşlılara mali destek vermek için yeterli olabilirdi.
Dünyanın en zengin 10 erkeği
En zengin 10 erkek listesinde; Jeff Bezos, Elon Musk, Bernard Arnault, Bill Gates, Mark Zuckerberg, Larry Ellison, Warren Buff ett, Zhong Shanshan, Larry Page, ve Mukesh Ambani yer alıyor.