COVID-19 sonrası nasıl olacak?

Küresel salgının şokunu atlatmaya başladığımızı düşündüğümüz bu günlerde, evde kalmaktan çok sıkılıp kendimizi dışarılara atmaya çalışıyoruz.

Aynı şekilde biz ihracatçılar da tekrar dışarıya açılmak için fırsat kolluyoruz…

Maalesef küresel ticaret ciddi boyutta daraldı, ihracat ve ithalat rakamları, her ekonomiyi sarsacak şekilde azaldı. Ülkeler arası seyahatlerin kısıtlanması ve virüsün yayılmasını önleme amacıyla taşımacılığın da ancak sıkı kontrollü bir şekilde ve yoğun tedbirler alınarak yapılabilmesi de salgın krizinin getirdiği olumsuzluklardan.

Bu arada, özellikle gıda yönünden ihracat kısıtlamaları da gündeme oturdu. Hatta bununla ilgili olarak Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ / World Trade Organization-WTO) 29 Mayıs 2020 tarihinde yayınladığı bir bildiride bu konudaki endişeleri dile getiriyor. Üye ülkeler tarafından alınan tedbirlerin, diğer üye ülkelerin halklarının beslenme, gıda güvenliği ve sağlığı üzerinde yaratabileceği olumsuz etkilere dikkat çekiliyor. Ülkelerin kendi gıda güvenlikleri için, birbiri ardına alacakları tedbirlerin, tarım ürünleri tedarik zincirini aksatabileceği için gıdada geniş çapta bir güvensizlik krizi yaratabileceğine dikkat çekiliyor.

Dünya Ekonomisi, Dünya Ticaret Örgütü’nün tahminlerine göre 2020 yılında, iyimser yorumlara göre %13 kadar daralacak. Kötümser yorumlar açısından bakıldığında da devletlerin alacağı ve uygulayacağı tedbirlere göre bu daralmanın % 32 oranına kadar varabileceği tahmin ediliyor. Bu kadar farklı yorumların nedeni de salgının ne kadar sürebileceğinin ve alınacak tedbirlerin sonuçlarının neler olabileceğinin belirsizliği.

DTÖ Başkanı Azevedo yaptığı konuşmada bu salgının yarattığı krizin 2008 krizinden ve hatta 1930’lu yıllarda yaşanan ekonomik krizden çok farklı olduğunu belirtiyor.

DTÖ Dünya Ticareti üzerindeki COVİD-19 etkilerine dikkat çekmek ve üye ülkelerin aldıkları tedbirleri izleyebilmek açısından, özel bir sayfa açmış bulunmakta. Bu sayfaya https://www.wto.org/english/tratop_e/covid19_e/covid19_e.htm adresinden erişebilir ve COVİD-19 açısından alınan tedbirler, uygulamalar ve bilgilendirmeler hakkında detaylı bilgiye erişebilirsiniz.

Önceki sohbetlerimizde de belirttiğim üzere, bu krizde tedarik zincirinde yaşanan aksamalar, özellikle üretimde dış tedarike bağımlı olan firmaların, satınalma politikalarında ciddi değişikler yapmalarına neden olmaya başladı.

Bir dahaki krizlerde aynı sorunlarla karşılaşmamak adına tedarikçi çeşitlendirmesi konusunda yapılan çalışmalar ve bunun da farklı ülkelerde tedarikçi bularak yapılmaya çalışılması, Türk ihracatçılarına olumlu fırsatlar doğuruyor. İhracatçılarımızın, uluslararası rekabette önlerini kesen farklı ülkelerin firmalarının, artık eskisi kadar keskin rekabet yapamayacaklarını düşünerek, olası alıcılarla iletişime geçmeleri ve kendilerini hatırlatmaları önemlidir.

Olası alıcılarımız tarafından, bizim ihraç edebileceğimiz ürünlerden hangilerinin hangi ülkelerden alındığı çalışmalarının yapılması, rekabet stratejisinin tasarlanmasında yol gösterici olacaktır.