Çöpü ayrıştırmak evden başlamalı

Enerji, çağın en büyük ihtiyacı… Çağlar boyunca enerji, paylaşım kavgalarını körükleyen, uğruna savaşların çıktığı, bilimin en fazla geliştirdiği alanlar arasında oldu. 2 asır önce insan pazuları ve ona destek veren hayvanların enerjisiyle var olduk.

Kömür, petrol gibi fosil kaynaklar, jeotermal, rüzgâr, güneş gibi doğal kaynaklar, hidroelektrik santraller, biyo enerjiler… Derken bugün atıklardan yani çöplerden enerji üretecek kadar detaya inebildik, teknolojiye varabildik.

Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan dün Biotrend şirketini anlatırken ülkedeki evsel atıkların %20’sini, yer üstü ve yer altı sulara karışmadan önce temiz enerjiye ve ısıya dönüştürülmesi gereğinden söz ediyordu.

Çöpten elektriğe, elektrikten geleceğe söylemiyle Doğan; bu yıl 11 ilde 18 tesis kuracaklarını, böylelikle 4,4 milyon ton atık bertaraf edilerek dünya karbon salınımının azalmasına milyonda 2,3 katkı sağlayacaklarını belirtiyor.

Ülkede günde 80 bin ton çöp üretiyoruz. Kişi başı 1 kilo… Bunun ancak 45 bin tonu işlenebiliyor. Geri dönüştürülmesi mümkün 6 milyon ton atığın 5 milyonu, çöplüğe götürülüp gömülüyor ve bunun bize maliyeti 1,5 milyar lira.

Biotrend Genel Müdürü Ömer Örge’ye çöpten elektriğin kilovatsaat başına maliyetini soruyorum; “tesisine çöp temin ihalesine göre 2 ilâ 4 cent arasında” diyor. Peki ya çöpleri toplamanın maliyeti? Bu konuda belediyeler devrede ve bana göre çöplerin ayrıştırılması, son derece önemli ve bu süreç, çöp üretilen kaynakta, yani evlerde yapılmalı.

ÇÖP BİLİNCİ DERSİ ŞART

Ürettiğimiz her çöp, yok olmuyor. Bizden çıktıktan sonra başına gelenleri de bilmek zorundayız. Uygarlık bunun bedelini, toplu yok oluşlar, tifo, veba, kolera gibi afetlerle öğrendi.

Çocukluktan itibaren çöp bilinci oluşturabilir, okullara çöp ayrıştırma dersi koyarsak, hem daha temiz bir çevrede yaşar hem de daha az maliyetli enerji kullanma şansı yakalarız.