Çin'le gerilim ABD ile ticarette hedefi 200 milyar dolara çıkarıyor

Vahap MUNYAR
Vahap MUNYAR İŞ DÜNYASINDA DİYALOG

DIŞ Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) çatısı altındaki Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK), COVID-19 sürecinin dünya ticaretine etkilerini, ABD ile Çin arasında yaşanan gerilimi dikkate alarak Boston Consulting Group’un (BCG) kapısını yeniden çaldı:

-Cumhurbaşkanımız Erdoğan ile ABD Başkanı Trump'ın ülkelerimiz arasında işaret ettiği 100 milyar dolarlık ticarete nasıl ulaşılacağı konusunda hazırladığınız rapor bizim için önemli rehber oldu. Değişen dengelere göre yeni bir çalışma yapmanızı istiyoruz.

TAİK Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ, BCG’yle yeni rapor için görüşürken perspektifini paylaştı:

- Bu çalışmada, özellikle Çin'in ABD ile olan ticaretinde yaşanacak kayıptan ortaya çıkacak fırsatları değerlendirelim. Türkiye'nin Çin'in yerine geçmesi için atması gereken adımları ortaya koyalım.

BCG, kolları sıvadı, eylül ayı başında tamamlanacak çalışmada ilk ortaya çıkan veriler Yalçındağ’ı heyecanlandırdı. Raporun tamamlanmasını beklemeden ilk verileri kamuoyu ile paylaşmak için DEİK Başkanı Nail Olpak’la birlikte basınla sohbet toplantısı düzenledi:

-BCG'nin çalışmalarında ortaya çıkan ilk veriler, ABD ile aramızdaki ticaret hacminin 200 milyar dolara çıkabileceğini ortaya koydu.

Yalçındağ, bu beklentinin gerekçesi üzerinde durdu:

- Küresel ölçekteki birçok şirketin tedarik zinciri yaklaşımı değişmeye başladı. Sadece maliyet ve verimlilik odaklı tedarik zinciri yönetiminden, tedarikte risklerin minimize edildiği bir modele geçiş yapıyorlar.

Tedarik merkezlerinin farklı coğrafyalara dağıtılacağını kaydetti:

- Çin, son 30 yılda tedarik zincirlerinin merkezine oturmuştu. Şimdi, Türkiye için önemli fırsatların ortaya çıkacağına inanıyoruz.

Çin ile ABD arasındaki ticari gerilimin COVID-19’la daha da alevlendiğinin altını çizdi:

- İlaç, telekom, bilişim gibi sektörlerde daha çok etkisi görülen ulusal güvenlik konusu iki ülke arasındaki gerilimin merkezine oturdu.

ABD’nin 2019’da, Çin’den yaptığı ithalatı hızla azalttığına dikkat çekti:

- ABD, geçen yıl Çin'den yaptığı ithalatı 91 milyar dolar azaltıp,472 milyar dolara indirdi. Ancak, hâlâ ABD'nin Çin ile 350 milyar dolar ticaret açığı bulunuyor.

ABD’nin ticarette öne çıkardığı ülkeleri sıraladı:

-ABD, Çin yerine Vietnam, Meksika ve Tayvan'a yöneldi. Bu ülkelerden ithalatı sırasıyla 18, 12 ve 9 milyar dolar arttı.

Türkiye’nin bu pastadan geçen yıl istediği ölçüde pay alamadığı üzerinde durdu:

- ABD'ye ihracatımız geçen yıl 400 milyon dolar arttı.

BCG’nin çalışmasında ortaya konulan beklentiyi aktardı:

-ABD ile Çin arasındaki ticaret koridorunda 2019'da yaşanan daralma gelecek yıllarda daha da derinleşecek. Bu daralma 2023 yılına kadar 150-200 milyar dolar daha olacak.

Bu durumun diğer ülkeler için önemli fırsatlar sunduğunu yineledi:

-Türkiye de bu pastadan pay alabilecek en büyük adaylardan birisi. Ancak, bu alanda Vietnam, Tayvan, Polonya ve Meksika gibi güçlü rakipler olduğunu unutmamak gerekiyor.

Türkiye’nin ileriye dönük cesur adımlar atması gerektiğini bildirdi:

- ABD'ye ihracatta lokomotif sektörlere iki sektör daha eklemek gerekiyor. Bunlardan birincisi elektronik ve elektrikli ekipmanlar.

ABD’nin bu alandaki ithalatının yüzde 40’ını Çin’in karşıladığını anımsattı:

-Çin, ABD'ye 2018'de elektronik ve elektrikli ekipmanlar sektöründe 209 milyar dolarlık ihracat yapmıştı. 2019'da 34 milyar dolar azaldı.

Türkiye’nin bu sektörde yetkinliklerinin ileri düzeyde olduğuna işaret etti:

- Ancak, ABD pazarında bu konuda yeterince güçlü ilişkiler kurulmadığını görüyoruz.

Türkiye’nin cesur adımlar atması gerektiğini düşündükleri diğer sektörün altını çizdi:

-Bilişim ve haberleşme sektörü. ABD'nin bu alandaki ithalatı 44 milyar doları buluyor. ABD'nin bu alandaki ithalatında da Hindistan ve İrlanda öne çıkıyor. Türkiye, ABD merkezli şirketler için bölgesel bir teknoloji merkezi olabilir.

ABD’yle ticarette sürekli hedef yükseltiliyor... 75, 100 milyar dolar derken, TAİK, BCG’nin çalışmasından yola çıkarak çıtayı 200 milyar dolara çıkarıyor.

Ancak, ABD ile 2019’daki ticaret hacmimizin 20.8 milyar dolar olduğunu da unutmamak gerekiyor.

Yani, sadece hedef çıtasını yukarı taşımak yeterli olmuyor.

ABD ile STA'yı konuşmak gerekiyor

DIŞ Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, ABD’li Senatör Lindsey Graham’la görüntülü platformdan yaptıkları görüşmeye değindi:

- Senatör Graham, ‘‘Bir adım ötesini, Serbest Ticaret Anlaşması’nı (STA) konuşalım" dedi. O konuda fikir birliğine vardık.

Ardından şu noktanın altını çizdi:

- Bugüne kadar ölçek ekonomisinden söz ederken, artık büyük ölçekli ekonomiler için dahi tek kaynağa bağlı olmanın yeterli olmadığı, hatta riskler taşıdığı yeni bir dönemdeyiz.

ABD ile ticaretimizin gelişimine işaret etti:

- ABD ile ticaretimiz 2001 yılında 6.4 milyar dolardı. 2019'da 20.8 milyar dolar gerçekleşti. Bu rakamları üst seviyelere taşımak bizim elimizde.

STA konusuna döndü:

- ABD ile imzalanacak STA, Amerikan firmalarına yeni tedarik kaynakları kazandırırken, Türkiye'nin ihracatının büyümesi, ABD yatırımlarının ülkemize çekilebilmesi konusunda büyük anlam ifade ediyor.

Yol haritasını değiştiriyoruz

TÜRKİYE-ABD İş Konseyi Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ, konseyin Washington’da 37 yılda 37 toplantı yaptığını belirtip, sürdürdü:

- Washington'un dışına doğru dürüst çıkmamışız. Biz şimdi TAİK'in yol haritasını değiştiriyoruz.

Eyaletler bazında adımlar attıklarını kaydetti:

- Bir anlamda ABD'nin kılcal damarlarına giriyoruz.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar