Cezayir’deki yatırımı 6.5 milyar doları geçti 8 milyar doları bulacak
Tosyalı Holding, Cezayir’in Oran kentinde Topçuoğlu Ailesinin yüzde 20 hissedarı olduğu “Tosyalı Algerie”nin ilk yatırımını 300-350 milyon dolara tamamladığında kentin Valisi, şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı’yı 2013 yılı Nisan ayı başlarında aradı:
- Fabrikanızı sayın Başbakanımız açacak…
2013 yılı Nisan ayının son haftasında dönemin Cezayir Başbakanı Oran’daki Tosyalı Algerie tesislerine açılış için gitti. Tesisten içeri girerken Fuat Tosyalı’ya sordu:
- Bu tesisi ne kadar zamanda tamamladın?
Tosyalı yanıtladı:
- 18-20 ayda bitirdik efendim.
Cezayir Başbakanı şaşırdı, soruyu sürdürdü:
- Yani, 20 ay önce burada tesisten hiç bir emare yok muydu?
Tosyalı, yanıt verdi:
- Yoktu efendim… 20 ayda tamamladık.
Cezayir Başbakanı, kendisine eşlik eden bakanlara, heyetine döndü:
- Cezayir’de biz böyle bir tesisi 20 yılda yapamazdık.
Yeniden Tosyalı’ya yöneldi:
- Başka nerede yatırımlarınız var?
Tosyalı, Türkiye’yi işaret etti:
- Efendim, ülkemde yatırımlarımız var. Türkiye’de yassı çelik de üretiyoruz.
Diyalog şöyle sürdü:
Cezayir Başbakanı: Burada ne zaman yassı çelik üreteceksin?
Tosyalı: İzin verilirse hemen yatırıma başlarım.
Cezayir Başbakanı: Tayyip Erdoğan’ı tanıyor musunuz? Aranız nasıl?
Tosyalı: Efendim Başbakanımız.
Cezayir Başbakanı: Bu tesisi açmaya gelir mi?
Tosyalı: Gelir efendim.
Cezayir Başbakanı: Nereden biliyorsun?
Tosyalı: Efendim, Türkiye’deki fabrikamızı sayın Başbakanımız açtı. Buraya da gelmeyi kabul edeceğini düşünüyorum.
Cezayir Başbakanı: O zaman açılışı bugün yapmıyoruz. Sayın Erdoğan’ı davet edelim. Gelirse birlikte açılışı yaparız.
Fuat Tosyalı, dönemin Başbakanlık Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan’a Oran’daki tesisin fotoğraflarını eklediği mesajı gönderdi. 5 Haziran 2013, yeni açılış günü olarak belirlendi. Erdoğan’ın Fas, Cezayir ve Tunus’u kapsayan seyahat takvimine Tosyalı Algerie’nin açılışı da eklendi.
5 Haziran 2013’teki açılış töreni sonrası bir haftada Tosyalı Algerie’nin yatırımının ikinci etabının önü açıldı. Yatırım, Türkiye-Cezayir ilişkileri için de önemli bir dönüm noktası oldu.
Fuat Tosyalı’nın davetiyle 5 meslektaşımla birlikte geçen Cumartesi-Pazar gününü Oran’da Tosyalı Algerie kompleksinde geçirdim.
Uçak Oran’a doğru yaklaşırken, 2017 yılı Kasım ayı sonlarında tesislere yaptığımız gezi sonrasında yazdığım yazıya baktım:
- Tosyalı Algerie yatırımları 2 milyar 250 milyon doları buldu. 3’üncü etap yatırım 2018 sonunda bitecek. 4’üncü etapla birlikte yatırım 6 milyar doları aşacak.
Oran’a varıp, 5 milyon metrekare alana yayılan Tosyalı Algerie tesislerine girdiğimizde yatırımda ulaşılan rakamı merak ettim, Tosyalı paylaştı:
- Mevcut yatırım 6.5 milyar doları geçti…
Komplekste iş makinelerini harıl harıl çalıştığı noktaya işaret etti:
- Oraya otomobil çeliği üretimine dönük tesis yatırımı yapıyoruz. Yatırım bedeli 1.5 milyar doları bulacak.
Tosyalı Algerie’de toplam üretimin 6 milyon tonu bulduğunu belirtti:
- Oran’da kapasitenin üzerinde üretim yapıyoruz. Yıllık ciromuz 3.5 milyar doları buluyor. Buradaki yatırımlarımızda Cezayir bankalarından kredi kullandık. Hepsini de ödedik.
Tosyalı Algerie’nin özkaynağının 1.5 milyar dolar düzeyinde olduğunu kaydetti:
- Oran’daki tesislerimiz Türkler’in yurt dışında yaptığı en büyük yatırım…
Tosyalı’ya Kasım 2017’de Oran’daki sohbetimizden bir notu anımsattım:
- Fransa Deloitte’a yaptırdığınız değerlemede Tosyalı Algerie’nin değeri 5 milyar dolar çıkmıştı. Raporun yenisini hazırlattınız mı? Şimdi değer nereye ulaştı?
Raporun yenisini hazırlatmadıklarını bildirip, tahminini aktardı:
- Tosyalı Algerie’nin değeri 10 milyar doları aşar…
Tosyalı, Türkiye, Cezayir ve İspanya’daki yatırımlarıyla ulaştığı sıvı çelik üretim kapasitesiyle dünyada ilk 50’de yer alıyor. Bir-iki yıl içinde ilk 30’a yükselmesi bekleniyor. İlk 20’ye girme yolunda da emin adımlarla ilerliyor…
Tosyalı Algerie aslında 17 mega fabrika ve bir limandan oluşuyor
Tosyalı Holding ve Tosyalı Algerie Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, Oran’daki tesislerin yönetim binasının terasından tek tek üretim noktalarını göstererek şu bilgileri verdi:
- Tosyalı Algeire, Cezayir’in hidro-karbona dayalı sektörleri dışında, sanayideki en büyük şirketi ve ihracatçısı.
- Burada aslında toplamda 17 fabrika var. Ayrıca tesise entegre bir de limanımız faaliyet gösteriyor. Burası Afrika’nın en büyük demir çelik tesisi. Toplam sıvı çelik kapasitemiz 6.5 milyon ton.
- 5 bini aşkın çalışanımızla çubuk inşaat demiri, filmaşin, spiral boru, slab, sıcak sac üretiyoruz. Önümüzdeki dönemde soğuk haddelenmiş sac üretimi de başlayacak.
- Oran’da slab döküm tesisimiz Mayıs 2024’te devreye girdi. Kapasitesi 4 milyon ton/yıl. Tosyalı Algerie dünyada en hızlı slab dökümü yapan tesisleri arasında yer alıyor.
- Demir cevheri tesise, kendi limanımızdan kurduğumuz 12 kilometrelik konveyör sistemiyle taşınıyor.
- Devam eden yatırımlarımız tamamlandığında 9.5 milyon ton/yıl yassı ve uzun mamul kapasiteli tam entegre bir tesis ortaya çıkacak. Böylece Tosyalı Algerie, sadece Afrika ve Akdeniz havzasında değil, dünyada da öne çıkacak.
- Tosyalı Algerie, başlangıçta ülkenin ihtiyacını karşılamaya dönük üretim yaptı. İlk üretime geçtiğimiz yıl 600 milyon dolarlık ithal ikamesi sağladık. Şimdi Cezayir’den ABD dahil birçok ülkeye ihracat yapıyoruz. Buradan yıllık ihracatımız 1 milyar doları buluyor.
Dünyanın en büyük ikiz DRI tesisine sahip
Fuat Tosyalı, Tosyalı Algerie’nin şu yönüne işaret etti:
- Oran’daki tesisimiz 2019 yılından bu yana yıllık 2.5 milyon ton kapasite ile dünyanın en büyük DRI (doğrudan indirgenmiş demir) tesislerine ve DRI ile çalışan dünyanın en büyük ark ocağına sahip.
DRI tesislerinde kırdıkları rekorları paylaştı:
- Tosyalı Algerie, 2020’de tek bir DRI modülü ile 2 milyon 25 bin ton/yıl üretime ulaşıp dünya rekoru kırdı. Rekorumuz 2021 ve 2022’de de sürdü. 2023’te de 2 milyon 270 bin tonluk üretimle rekorumuzu sürdürdük.
Eylül ayında devreye giren 2. DRI tesisi ile ilgili şu bilgiyi verdi:
- Oran’daki 2. DRI tesisi hem doğal gaz hem de küçük bir modifikasyonla yüzde 100 hidrojenle çalışabilme özelliğiyle dünyada ticari üretime başlayan ilk tesis oldu.
Cezayir’e yerleşen 5 bin Türk şirketinden 500’ü bizimle çalışıyor
Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, Cezayir’e yaptıkları yatırımla ülkeden Türk şirketleri için bir eko sistemin oluşumunun kapısını açtıklarını belirtti:
Cezayir’de irili ufaklı yatırım yapan, faaliyet gösteren Türk şirketlerinin sayısı 5 bine ulaştı. Bunlardan 500 kadarı Tosyalı Algeire ile çalışıyor. Yani, bizim için üretim yapıyor veya hizmet veriyorlar.
Sohbet sırasında kendisine ulaşan bir mesajı paylaştı:
- Ziraat Bankası da Cezayir’in başkentinde şube açmak üzere izinlerini aldı. Citibank’ın daha önce kullandığı bir binada şubeyi hizmete açmaları için biz de yol gösterdik.
Türkiye’nin Cezayir büyükelçilik binasını yapıp hediye edecek
Fuat Tosyalı, Dışişleri Bakanlığı’nın Cezayir’deki Türkiye Büyükelçiliği için yeni arsa satın aldığını belirtti:
- Başkent Cezayir’in en güzel yerinde alındı arsa. Büyükelçilik kompleksinin yapımını Tosyalı olarak biz üstlendik. Kısmetse yapıp anahtar teslimi Dışişleri Bakanlığımıza hediye edeceğiz.
Büyükelçilik kompleksinin maliyetini sorduk, paylaştı:
- 30 milyon dolara mal olacak. Ülkemizin Cezayir’deki büyükelçilik kompleksini yaptırmak bizim için gurur vesilesi olacak.