Cari açığın finansmanında konut satışının payı artıyor
Türkiye’ye yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarında son yıllarda belirgin bir yavaşlama var. Yabancıya konut satışlarında ise genel olarak artış yönlü bir grafik izleniyor. Bu durum, cari açığın finansmanının kompozisyonunda da önemli bir değişime işaret ediyor. Yabancıya konut satışları, cari açığın finansmanında giderek daha büyük pay alıyor. Diğer bir ifadeyle, Türkiye’nin cari işlemler hesabındaki açık, geçmiş yıllara kıyasla doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına göre her geçen yıl daha yüksek oranda yabancıya konut satışından sağlanan döviz girişiyle finanse ediliyor. 2019 yılı cari işlemler hesabındaki doğrudan yabancı yatırımlar girişinin toplamı 8,4 milyar dolarla son 15 yılın en düşük seviyesine gerilerken, bu miktarın 4,8 milyar dolarla yüzde 57,3’ünü gayrimenkul satışı yoluyla elde edilen döviz girişi oluşturdu. Gayrimenkul gelirlerinin toplam doğrudan yatırımlar içindeki payı 2018’de yüzde 45, 2017’de 42 ve 2016 yılında da yüzde 28 seviyesindeydi. Yabancıya konut satışları ile oluşan 4,8 milyar dolarlık net döviz geliri ulaştığı bu tutarla, geçen yıl 5,2 milyar dolar olarak gerçekleşen doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının büyüklüğüne de yaklaşmış oldu.
Ödemeler dengesi hesabının yatırımlar tarafında oluşan yeni tablo, cari açığın finansmanında da gayrimenkul gelirlerini önemli bir noktaya taşıdı. 2017’de cari açığın yüzde 10’unu kapatan net gayrimenkul gelirleri, 2018’de de açığın kapanmasına %21 oranında katkı verdi. Yabancıya konut satışlarından oluşan gelirler 2019 yılında ise cari dengenin fazlaya dönmesinde önemli bir rol oynadı.