Bursalı ihracatçıda resesyon endişesi…
Bursalı ihracatçıyı AB ülkelerinde yaşanan talep düşüklüğüne bağlı resesyon endişesi sarmış durumda. Rusya-Ukrayna savaşı ile enerji arzında yaşanan sorunlar AB ülkelerinde talep darlığını da beraberinde getirdi. Bu durumdan en çok etkilenen ise pazarının yüzde 70’i AB ülkeleri olan Türk ihracatçısı oldu. Aslında yılın 9 ayında işler fena gitmiyordu. Ta ki Rusya’nın yaptırımlar karşısında AB ülkelerine gaz vermeyeceğini açıklamasına kadar. Rusya ile olan iyi ilişkilerden dolayı gaz temininde sorun yaşamayacak olmamız bizim adımıza sevindirici ancak yoğun pazarımız olan AB’nin içine düşeceği sıkıntı da bizi bir o kadar etkileyecektir. Hatta etkilemeye başladı bile. AB ülkelerinde tüketici çok bilinçli. Yaklaşmakta olan tehlike karşısında Ağustos ayından itibaren gardını almış durumda. İhracat rakamlarına baktığımızda bunu görebiliyoruz. İhracatta eylül sonrası yaşanan düşüşte tekstil ve otomotiv dikkat çekiyor. Avrupalı tüketiciler birçok konuda tasarrufa gidip alımlarını ötelerken önceliği otomotiv ve tekstilin aldığını görüyoruz. Otomotiv sektörü tedarik sorunları nedeniyle uzun zamandır bir krizin içinde. Arz yetersizliği ile başlayan süreç şu anda talep darlığı nedeniyle bir dengeye oturdu. Sektör temsilcileri pazarın 2024 başından itibaren hareketlenmesini bekliyor.
Tekstil sektöründe ise durum biraz daha farklı. Tekstilin dünyada aradığı en önemli kriter ucuz işgücüdür. Pandemi sonrası gerek döviz fiyatlarındaki dalgalanma gerekse ABD-Çin düellosu sonrası ülkemize kayan üretimler başlarda beklenenin de üzerinde bir canlılık getirdi. Ancak enerji fiyatlarına peş peşe yapılan zamlar ve asgari ücret düzenlemesi sonrası Türkiye cazip olmaktan çıktı. Şimdi üretim Uzakdoğu, Endonezya ve Fas’a kaymaya başladı. Aslında her ne kadar biz iki sektörü örneklesek de diğer sektörler için de durum farklı değil. İhracatçının bu dönemde tek tesellisi Rusya pazarı.
Bursalı ihracatçılardan kiminle konuşursam konuşayım maliyetler sürekli artarken KKM sistemi ile adeta sabitlendiğini iddia ettikleri döviz fiyatlarından dertli. Maliyet artışlarının ihracatı cazip olmaktan çıkardığını belirtiyorlar. Giderler sürekli artarken gelirlerin sabit kalmasının ihracatı da olumsuz yönde etkilediği bir gerçek. Son aylarda ihracat rakamları bunu teyit eder durumda. Sonuç olarak AB ülkelerinde kendini hissettirmeye başlayan resesyon bizleri de etkilemeye başladı. Kış her zaman zordur ama 2023 kışı bildiklerimizi unutturacak gibi duruyor. Umarım bu kış Avrupalı üşürken biz donmayız!