Bu OVP’ye göre hesap kitap yapar mısınız?
Orta Vadeli Programlar (OVP) çok önemlidir; kamu ve özel kesim için öngörülebilirliği artıracak bir yol haritasıdır.
Kağıt üzerinde OVP makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminlerini, bütçe dengesi ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren temel politika dokümanıdır.
Bu nedenle bizler de OVP’leri üç yıllık dönemi kapsayan ve aylar süre çalışmaların ardından açıklanan önemli bir doküman olarak bilirdik. Ancak geçen yıl OVP açıklandıktan hemen sonra, hatta daha uygulama dönemine bile girmeden revize edilmesi OVP’yi ciddiye alan, önemli bir veri olarak kullanan plan ve bütçelerinde kutup yıldızı olarak görenleri hayal kırıklığına uğrattı.
Oysa birçok şirket açıklanan programı veri olarak kabul edip, kendi iş planlarını yapmışlardı. Geçen yıl yaşananlardan sonra OVP’ye dayalı plan ve program yapmayı tercih edenler bu yıl açıklanan programa daha kayıtsız davranacaklardır.
Planların itibarı olmalı
Plan yapmak zor iştir. Plan ve programların itibarı arkasında duran otoritenin o planı uygulama konusundaki kararlılığından gelir. Hükümet değişikliği olmadığı halde açıklanan bir program çok kısa bir sürede kadük hale getiriliyorsa ya da rafa kaldırılıyorsa o program itibar kaybeder.
Oysa açıklanan OVP’ler ile belirlenen makroekonomik hedefler ile ekonomik ve sosyal alanlarda izlenecek politikalar kamuoyuyla paylaşılır. Amaç kamuoyunun bu politikaları ciddiye almasını.
OVP’yi inandırıcılıktan uzak kılan adımlar gelecekte yapılacak plan ve programların itibarını sarsar. Önemli bir doküman olan OVP yol göstericilik ve inandırıcılık özelliğini kaybederken, ekonomi yönetimi izleyeceği politikaları kamuoyu ile paylaşmak ve ekonomideki birimlere mesaj vermek için de kullandığı önemli bir silahından yoksun kalır.
Bu hafta açıklanan 3 yıllık OVP’ye ilişkin çok fazla analiz yapmaya gerek olmadığını düşünüyorum. Önümüzdeki 10 ay içinde Türkiye erken ya da zamanında bir seçime gidecek. Hangi partilerden oluşursa oluşsun ortaya çıkacak yeni hükümetin tamamen başka bir program ve hedeflerle yola devam etmesi çok büyük bir olasılık. Kaldı ki, 2021’de açıklanan programın başına geldiği gibi herhangi bir hükümet değişikliği olmadığı halde yönetim, bir kaç ay önce açıkladığı programı radikal bir şekilde değiştirebiliyor.