Böylesi dostluğun karşılığı bu rakamlar değil
Pakistan ile ilişkiler resmi olarak Pakistan’ın kurulduğu 1947’de başladı ancak iki ulus arasındaki bağ çok öncesine dayanır. Bugünkü Pakistan’ı oluşturan halkın Türkiye’nin Kurtuluş Savaşı’na yaptığı katkı bu ilişkinin simgelerinden sadece birisidir. Pakistan 208 milyonluk nüfusuyla çok önemli bir ülke. Çin’in Kuşak ve Yol İnisiyatifinin önemli halkalarından biri. Bu proje dünya yüzölçümünün dörtte birini kaplayacak. Bölgede 4.5 milyarlık bir nüfus ve 20 trilyon dolarlık ekonomik büyüklük yer alıyor. Burası dünyanın şekillenmekte olan yeni jeopolitik merkezi. Pakistan ise bu merkezde yer alıyor. Pakistan’ı Türkiye’de en iyi tanıyan isimlerden Atilla Yerlikaya’nın yeni çıkan “Cive Pakistan” isimli kitabında dediği gibi: “İki dost; Türkiye ve Pakistan bu dönüşümün etki alanları açısından büyük stratejik öneme sahip olan iki ülkesidir.” Türkiye ve Pakistan’ın hem güçlü bir geçmişi hem de parlak bir gelecek potansiyeli var. Ancak mevcut rakamlar bu potansiyeli yansıtmaktan çok uzak. Nüfusu 210 milyon olan Pakistan ile 82 milyonluk Türkiye arasındaki ticaret hacmi 700 milyon dolar dolayında. Pakistan 52 milyarlık ithalatını ağırlıklı olarak Çin, BAE, Endonezya, ABD ve Japonya’dan yapıyor. Biz 2018’de Pakistan’a 462 milyon dolarlık mal satmışız, 330 milyonluk ithalat yapmışız. Tüm hacim bir milyar doları bile bulmuyor. Daha fazla ticaret için iki ülke arasındaki lojistik imkanların geliştirilmesi gerekiyor. Deniz taşımacılığı pahalı ve uzun süre aldığı için karayolu ve demiryolu taşımacılığının geliştirilmesi gerekiyor. Burada da kritik ülke İran.
Şirketlerimizin Pakistan’daki toplam yatırımı 2 milyar dolar dolayında. Taahhüt sektöründe bugüne kadar yaklaşık 2 milyar dolarlık proje üstlenmişler. Bu rakamları katlamak mümkündür. Enerji açığı olan Pakistan’da enerji ve altyapı alanında, gıda, cam, medikal, tekstil ve tarımsal sanayilerin yanı sıra savunma sanayiinde iş birliği imkanları var.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün Pakistan’da temaslarına başlıyor. Ziyaret kapsamında Türk iş dünyasının temsilcileri de temaslarda bulunacaklar. Şu anda tekstil, süt ürünleri, ilaç, savunma sanayi, makine, otomotiv, demir çelik gibi sektörlerde yoğunlaşan ticaretin daha da derinleşmesi ve çeşitlenmesi gerekiyor. Stratejik öneme sahip enerji, ticaret ve ulaşım koridorlarında yer alan Pakistan, büyük kısmı tamamlanan Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru ve Türkiye ile sürmekte olan Serbest Ticaret Anlaşması gibi özellikleriyle Türk iş dünyası açısından önemli fırsatlar barındırmaktadır.