Borcu besleyen musluklar temizlenmeli
Küredeki savaş iklimi, salgının gölgesinde nefes almaya çalışan dünya, ekonomik büyümesini gölgeledi. Şimdi borçları besleyen muslukları temizleme zamanı… Borcu besleyen musluklar vardır; gelirinin giderine yetmiyor oluşu, verimsiz yapılar, iş süreçlerinin fersudesi, değer üretmeyen süreçler ve artık çağdışı kalmış üretimler…
Bir şirket, sürekli borç alarak kendi varlığını sürdürmeye başlamış ise sonu yakındır. Çoğu kez böylesi şirketler, çoktan ölmüştür de bunun henüz farkında değildir. Böylesi şirketleri kurtarmaya kalkmak, morgdaki cesede serum bağlamaya benzer. Ziyandır…
Borç hibe değildir
Borcu, hibe sanma gafleti, şirket batırmanın en büyük baş belası olmuştur. Tıpkı kredi kartının bir ödeme aracı değil de kredi enstrümanı olduğunu sanan kart sahipleri gibi… Bir ara herkesin cebinde beş on bankanın kredi kartı bulunuyordu. Ve bu batakta çok zarar gördüler.
Bankalar, sokak ortasına kurdukları kiokslarda, gelip geçene kredi kartı dağıtır olmuşlardı. Duygu; “faiz ucuz ise krediye hücum” olduğunda; bankaların sorunları artıyor, sistemin riski yükseliyor ve sistem; topyekûn krize girebiliyor.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Borç vazgeçilmez olabilir mi?
Borç; nadir durumlar haricinde vazgeçilmezdir. Büyümek isteyen ve öz sermayesi yetmeyen bir şirket, şartlar uygun ve ödeme planı sağlam ise, gelecek riskini göze alıp borçlanabilir. Hatta ekonomi büyüsün diye finans sisteminin sağladığı imkânlardan biri de budur.
Borç ile büyümek mümkün mü?
Borç ile büyüme… Fakat özsermaye olmaksızın, geleceğin belirsizliğini ölçmeden yapılan borçlanma, piyasa risklerine açık hale gelir ve çoğu kez, bu risk gerçekleşir, borç krizi doğar. Kendisi gibi borçlandığı kurumu da zora sokan bu durum, ihtirasın aklı aştığı kısımda gerçekleşmiştir.
NOT
EN BÜYÜK TUZAK KOLAY BORÇ TUZAĞIDIR
Gelişmekte olan ülkeler borca; fırsat diye bakarken gelişmiş ülkeler genelde alacaklı tarafta bulunacaktır. KOBİ’lerin borç yaklaşımı, nakit akışını sürgit kılacak alanlara öncelik vermek olmalıdır.
Borçlanarak altına yeni araba alan KOBİ patronu, büyük ihtimalle borcun altında ezilecektir. Nitekim her 5 KOBİ’den batış sebebi, bu ve benzeri “kolay borçlanma” tuzaklarına düşmeleri ve aldıkları borcu, satış arttırıcı alanlarda değil de konfor arttırıcı alanlara harcamalarıdır.