‘Birleşme’ geldi çattı
Bu hafta geleneksel ekonomi/piyasa yorumlarının dışına çıkarak fiyat performansı ile hayal kırıklığı yaratan ancak gelişmelerin eksik olmadığı kripto varlıklara değinmek istiyorum. Daha doğrusu özellikle bir tanesine ve bir konuya. Ethereum ve önümüzdeki günlerde gerçekleşmesi muhtemel olan The Merge güncellenmesi. The Merge Türkçe birleşme anlamına gelen bir kelime. Peki ne birleşiyor? Ethereum.org sitesinden aldığım şu görsel ile açıklamak daha verimli olabilir. Cari Ethereum zinciri Proof of Work tabir edilen ve ciddi bir enerji sarfiyatı gerektiren bir konsensüs mekanizması ile çalışıyor. Konudan uzak olsanız bile “bitcoin madenciliği” kavramını duymuşsunuzdur. Şu anda Bitcoin ve Ethereum aynı şekilde “üretiliyor/kazınıyor” Beacon chain olarak gördüğünüz paralel zincir ise Proof of Stake tabir edilen ve çok daha düşük enerji sarfiyatı olan bir mekanizma. Birleşme ana hattın Beacon Chain ile bir araya gelerek artık PoS konsensus mekanizmasını kullanması anlamına geliyor.
Kripto severler açısından PoW ve PoS (ve başka farklı mekanizmalar da var) arasında çok kritik farklar var ve hangisinin üstün olduğu uzun süredir tartışılan bir konu ancak bu yazının konusu değil. Neticede Ethereum PoS’a geçecek. Peki The Merge gerçekleştiğinde ne olacak? Öncelikle Ethereum ağının önemli sorunlarında bir tanesi olan yüksek ücretler ve trafik sorunu çözülmüş olmayacak. Zira The Merge Ethereum’un güncellenmesinin sonu değil ilk adımı diyebiliriz. İlk adım başarılı olursa ardından ikinci güncelleme olan The Surge ile protokol sharding tabir edilen sistemi uygulamaya başlayacak. Bu şekilde işlem hızında artış söz konusu olacak. Üçüncü aşama The Verge (eşik) olarak adlandırılıyor. Bu aşamada Merkle ağacı “verkle ağacı” kavramı ile güncellenecek ve Ethereum nodelarının veri saklaması optimize edilecek. Dördüncü adım The Purge (arındırma). Bununla beraber validatörlerin veri saklama yükü azalacak, hard driveler rahatlayacak ve sistemde trafik sıkışması azalacak. Beşinci ve son aşama da the Splurge (gösteriş , savurganlık) devreye girecek ve geri kalan ne güncelleme varsa bu aşamada gerçekleşecek. Teknik terimler nedeni ile anlaşılması zor görünse de bu güncellemeler neticesinde Ethereum ağının işlem kapasitesi, hızı artacak ve fakat maliyetler düşecek.
Tekrar Merge dönersek; bu adım neticesinde ağın enerji kullanımı yüzde 99 azalacak. İçinde yaşadığımız dönemde bu konunun politik olarak çok önemli olduğunu ve önümüzdeki dönemde pek çok devletin enerji kullanımı (yeşil kaynaklı olsa da) nedeni ile PoW uygulamasına aldıracağını düşünüyorum. İkinci kritik değişim ise Ethereum enflasyonunda yaşanacak ve Ethereum deflatif bir yapıya bürünecek. Bu otomatik fiyat artışı anlamına gelmiyor. Dolar arzının sınırsız Bitcoin’in ise sınırlı olduğunu bu nedenle enflasyon döneminde değer kazanacağını iddia eden görüşün nasıl haksız çıktığını gördük. Ekonomi ve finans dünyası bu tip bir düz mantıkla çalışmıyor. Şayet Ethereum kullanımı artarsa deflatif bir yapıya geçmesi fiyatı yükseltecektir. Peki portföyünde ETH tutanların her hangi bir şey yapması gerekiyor mu? Hayır, eğer ağın işletilmesinde bir rolünüz yoksa bu güncelleme için hazırlanmanız gerekmiyor. Ancak varlıklarınızı bir borsada tutuyorsanız ve bir çatal oluşursa borsa bu çatalı desteklememe kararı alabilir ve hesabınıza ortaya çıkan yeni coinleri geçmeyebilir.