Bingöl’e uzay üssü kurulsa, kalkınmaya süt kadar etkisi olmaz
Dönemin Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, 2011 yılı başlarında Aksaray’a gitti. Sütaş’ın Orta Anadolu Entegre Tesisi'ni gezdikten sonra şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz’a öneride bulundu:
- Aksaray’a kurduğunuz entegre sütçülük tesisinin kente ve bölgeye ekonomik katkısını ortaya koyacak bir “etki analizi raporu” yaptırmanızda yarar var.
Prof. Erinç Yeldan, uzmanlar Kamil Taşçı ve Mehmet Emin Özsan’ın hazırladığı “Sütaş Aksaray Entegre Tesisleri Etki Analizi Raporu” Haziran 2012’de şu hesabı ortaya koydu:
- Sütaş Aksaray yatırımı bölge ekonomisine 2.1 milyar liralık katkı sağladı. Yarattığı dolaylı istihdam 17 bine ulaştı.
Aksaray’da raporun açıklandığı toplantıya katılan Cevdet Yılmaz, birkaç ay içinde Muharrem Yılmaz’ı Bingöl’e götürdü:
- Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya da yatırım niyetiniz var. Gelin o yatırımı Bingöl’de yapın.
Muharrem Yılmaz planını paylaştı:
- Yatırım için aklımızdan Elazığ geçiyor. Zaten şu anda Bingöl’de havaalanı dayok.
Cevdet Yılmaz, kente havaalanı yapılacağını belirtip, ısrarcı oldu:
- Siz Bingöl yatırımı için raporlarınızı hazırlayın. Biz de Bingöl’e yatırım için önünüzü nasıl açabiliriz ona bakalım.
Muharrem Yılmaz, geçen cuma günü Bingöl’de havaalanının yanıbaşındaki Sütaş Bingöl Entegre Tesisleri’ne girdiğimizde 2011 yılına uzanan süreci anımsadı:
- Buraya sayın Cevdet Yılmazla geldiğimizde henüz havaalanı yoktu.
Aksaray’daki tesisin etki analizine döndü:
- Aksaray’da Sütaş Entegre’nin temelini attığımızda kentte günlük süt üretimi 170 tondu. Bugün Aksaray ve çevresinden tesise her gün 1250 ton süt giriyor. Tesisin Aksaray milli gelir büyümesine katkısı yüzde 21’i buldu.
Bingöl’e kurdukları tesisin özgün, sürdürülebilir model olduğunu kaydetti:
- Sütçülük yüksek katma değer yaratıyor. Sütün yarattığı refah geniş kitlelere yayılıyor.
Mayıs ayı ortalarında resmi açılışı gerçekleşecek tesiste şu anda büyükbaş hayvan sayısının 4 bine yakın olduğunu bildirdi:
- Yatırım için harcanan para 1 milyar 115 milyon liraya, sağmal inek sayısı da 10 bine ulaşacak.
Fabrikanın günde 1000 ton süt işleme kapasiteli olacağını vurguladı:
- Bu, Bingöl ve çevresinde her gün 43 bin ineğin sağılması anlamına geliyor. Düve ve yavruları da hesaba katarsak, büyükbaş hayvan varlığının 96 bin 500’e çıkması gerekiyor.
10 bin sağmal ineğin kendi tesislerine olacağına işaret etti:
- Kalan 33 bin sağmal inek için 50’şer başlık 660 çiftliğin bu çevrede kurulması lazım. Biz, kurulacak çiftliklere yol gösterip, destek vereceğiz.
Tesisin yıllık 1 milyar 22 milyon liralık süt hasılası sağlayacağının altını çizdi:
- Burada yılda 1 milyar 554 milyon lira hayvancılık, 905 milyon lira da yem için bitkisel üretim hasılası ortaya çıkacak.
Personel ücretleri ve diğer giderleri de toplayıp şu hesaba ulaştı:
- Sütaş Tesisi burada yıllık 3 milyar liralık ekonomik faaliyet yaratacak.
Sütaş Bingöl Entegre Tesisi’nin etki analizini Prof. Erinç Yeldan ile Bölgesel Kalkınma Uzmanı Kamil Taşçı hazırladı.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz, Bingöl Valisi Kadir Ekinci’nin katıldığı buluşmada etki analizi raporunu Kamil Taşçı sundu:
- Sütaş Entegre, Bingöl’ün büyümesine 2033 yılında 1.3 milyar dolarlık katkı yaratacak. Bingöl, kişi başına gelirde 73’üncü sıradan 38’inci sıraya çıkacak. 8 bin kişiye dolaylı istihdam sağlayacak.
Cevdet Yılmaz, Sütaş yatırımının çok özel ve istisnai olduğunun altını çizdi:
- Tam bir bölgesel kalkınma projesi. Burada bir uzay üssü kurulsa, bu kadar etkisi olmaz.
Yatırımın “süper teşvik”ten yararlandığını anımsatıp iş dünyasına seslendi:
- Bu yatırım model olmalı. Doğu ve Güneydoğu’ya yatırıma gelin, siz de kazanın, bölge de kazansın...
Sütaş’ın yolu Bingöl ve çevresinde açık olsun.
Hedefledikleri gibi sütün bereketi Bingöl ve çevresine yayılsın.
Cumhurbaşkanı’na uçakta anlattı, ‘süper teşvik’ kapsamına girdi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, kürsüde konuşurken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın birkaç yıl önceki Bingöl seyahatini anımsadı:
- Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz da o gün Bingöl'de idi. Sayın Cumhurbaşkanımıza projesini anlatmak istediği bilgisi geldi.
Erdoğan’ın Muharrem Yılmaz’ı Bingöl’den ayrılırken uçağa davet ettiğini belirtti:
- Sayın Cumhurbaşkanımız o gün Muharrem Bey'e, “Uçağa gel, projeyi anlat” dedi.
Muharrem Yılmaz’ın elinde dosyalarla uçakta Cumhurbaşkanı’na Bingöl projesini anlattığını bildirdi:
- Sayın Cumhurbaşkanımız projeyi uçakta Muharrem Bey'den dinledi, ondan sonra Sütaş Bingöl Entegre Tesisi yatırımının “süper teşvik” kapsamına alınması süreci başladı.
Ardından ekledi:
- Etki analizi raporunun da ortaya koyduğu gibi buradaki yatırım sağladığımız tüm teşvikleri, destekleri fazlasıyla hak ediyor.
Varank, tesisi turu sonrası bana döndü:
- Muhalefet buralara verdiğimiz teşvikleri de eleştiriyor. Bingöl'e bu yatırımı kazandırmak için teşvik vermek yanlış mı?
Prof. Erinç Yeldan’ın Kamil Taşçı’yla birlikte hazırladığı etki analizi raporu, Sütaş’a Bingöl’de verilen teşviklerin çok yerinde olduğunu kanıtlıyor.
Bingöl’de 50’şer başlık çiftlik kurana özel teşvik verebiliriz
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Sütaş’ın Bingöl’de günlük 1000 ton süt işleme kapasitesine ulaşmak için “sözleşmeli çiftçilik” modelini önerdi:
- Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, Bingöl'de 50'şer başlık660 büyük baş süt hayvancılığı çiftliği kurulması gerektiğini söyledi. Kurulacak çiftliklerle “söz leşmeli çiftçilik” modeliyle çalışın.
Ardından ekledi:
- Küçük ölçekli çiftlik kuruluşlarında Tarım ve Orman Bakanlığı olarak yüzde 50'ye varan oranlarda destek veriyoruz. Bingöl için bu oranı yüzde 70'e çıkarmak için çalışma yapacağız.
Tarım Bakanlığı’nın yüzde 70 teşviki, Sütaş’ın destekleri Bingöl’de süt hayvancılığı çiftliği yatırımlarını hızlandırır değil mi?