Bergama’da 15 bin ton domatesle öne çıktı, Azer Şeker’le Azerbaycan’a uzandı

DÜNYA Gazetesi İzmir Temsilcisi Yaşar Kuş ve ekibinin organizasyonuyla Bergama Ticaret Odası’nda gerçekleşen toplantıya giderken Agrobay Seracılık’a uğradık.

Hakan Güldağ, Ali Ekber Yıldırım ve Şeref Oğuz’la birlikte Bayburt Group’a bağlı Agrobay Seracılık A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Şentürk ile Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Şentürk Salık’a konuk olduk.

Ahmet Şentürk, jeotermal ısıyı kullandıkları, topraksız tarım yaptıkları seraları gezerken domates üretimleriyle ilgili bilgi verdi:

-          Yılda 15 bin ton domates üretiyoruz. Türkiye’nin en büyük domates üreticisiyiz.

“En büyük” iddiası üzerine sordum:

-          Acaba topraksız tarım yapanlar arasında mı en büyük domates üreticisi durumundasınız?

Ahmet Şentürk, yanıtladı:

-          Topraksız tarımda bir numarayız. 600 dönüm seramız var.

Yeğeni Arzu Şentürk Salık araya girdi:

-          Aslında tek tesisteki seralarda üretilen domates miktarı açısından en büyük biziz.

Sohbet ve sera-çiftlik turu sürerken Agrobay Seraclık’ın internet sitesine girdim, bu yatırımın öncüsü, genç yaşta vefat eden Hasan Şentürk’ün Ocak 2009’da Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamayı okudum:

-          2003 yılında 250 dönümle yola çıktık. Domates ve biber ihracatımız 4 milyon Euro’yu buldu. Sera ve paketleme tesislerine 15 milyon Euro yatırım yaptık.

Hasan Şentürk, Bergama’da tarım sektörüne girmelerini tetikleyen izlenimini de aktarmıştı:

-          Biz inşaat sektöründe faaliyet gösteriyoruz. Hollanda’ya bir seyahatimde taşıma toprakla seralar kurduklarını, ampullerle güneş ortamı yaratmaya çalıştıklarını gördüm. Ülkemizde bunlar vardı, yatırımlar yetersizdi. O seyahatte karar verdim, örnek yatırıma soyunduk.

Ahmet Şentürk, ürettikleri domatesin çoğunu ihraç etme yolunu seçtiklerini kaydetti:

-          Bizim ürettiğimiz domates, iç pazar için pahalı kalıyor. Avrupa, domatesi 5-6’lı salkımlar halinde istiyor. Bir salkımda 3-4 domates olursa Avrupa istemiyor. Onları iç pazara veriyoruz.

Serayı gezerken domates fidelerinin boyu dikkatimi çekti, uzunluğunu merak ettim, anlattı:

-          Domates fideleri burada 16 metreye kadar uzuyor. Fide başına verim 11 kilo dolayında seyrediyor. Salkım domateste dönüm başına 30 ton, şeker domateste dönüm başına 10 ton ürün alıyoruz.

Bu noktada tarım yatırımıyla Azerbaycan’a da uzandıklarını bildirdi:

-          Azerbaycan’da yol şantiyelerimiz var. Pasha Holding’in yöneticileri Bergama’daki seralarımız ve hayvan çiftliğimizi gördü. Benzeri bir yatırımı Azerbaycan’da birlikte yapmamızı istediler.

Pasha Holding bünyesindeki Azer Şeker’le yüzde 50-50 Dastan adlı şirketi kurduklarını ifade etti:

-          İlk aşamada 20 milyon Euro dolayında bir yatırım söz konusu. 12 bin dönüm alan bu yatırımımıza tahsis edildi. Pancar üretimiyle işe başladık. Devlet söz konusu alanı altyapısı hazır şekilde tahsis etti. 100 yıl ekilmemiş arazileri değerlendirmeye başlamış olduk.

Büyük bölümü kamu projeleri olmak üzere inşaat faaliyetleriyle bilinen Bayburt Group, Bergama’daki Agrobay Seracılık, Hasanbey Çiftliği ve Süt Kardeşler ile tarımda da öne çıkıyor…

Domates yaprağının besin değeri yüksek

AGROBAY Seracılık Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Şentürk, şu noktanın altını çizdi:

-          Agrobay’da hiçbir şey atılmaz.

Ardından bu cümleyi açtı:

-          Domates yapraklarını analiz ettirdik. Besin değerinin yoncadan daha yüksek olduğunu gördük. Çiftliğimizdeki hayvanlara domates yaprağını vermeye başladık.

Koyunların domates yaprağını doğrudan yemediğini vurguladı:

-          Domates yaprağı tek başına olduğunda koyunlara acı geliyor. Ancak, samanla karıştırıldığında yiyebiliyorlar.

Arazilerinin büyüklüğünün 4 bin dönüm olduğunu kaydetti:

-          Ülkemizde Afganistan göçmeni çobanlar arttı. Hedefim daha fazla ücret verip Türk çoban istihdam etmek. Ayrıca, koyun sürümüzü çobansız yönetmeyi de düşünüyoruz.

Bunu nasıl yapacaklarını da paylaştı:

-          Koyunlarımız için tel örgü veya çitlerle çevrili geniş açık alanlar oluşturacağız. Koyunlar serbestçe gezip otlanabilecek.

Bergama’da koyunlar için kurt tehlikesinin olmadığına işaret etti:

-          Burada yaban domuzları var. Onların da sürüye bir zararı olmaz.

Agrobay Seraclık Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Şentürk Salık, domuzların tarım ürünlerine zarar verdiğini anımsattı:

-          Domuzlar tarım ürünlerinde yüzde 10-15 verim kaybına yol açacak kadar zarar veriyor.

Avustralya’dan bizim koyunlara transfer için ‘embriyon’ getirdik

AGROBAY Seracılık Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Şentürk, çiftlikteki koyunlara taşıyıcı annelik yaptırarak daha dayanıklı tür elde ettiklerini belirtti:

-          Avustralya’dan embriyon ithal ettik, bizim koyunlara transfer yapıldı. Taşıyıcı anne olan koyunlar doğum yaptı. İran-İngiliz karışımı bir tür ortaya çıktı.

Söz konusu kuzuların sıcağa dayanıklı olduğunu vurguladı:

-          Ayrıca yem konusunda da seçici davranmıyorlar.

Bir litre sütün maliyeti 8 lira

AGROBAY Seracılık Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Şentürk Salık, süt fiyatlarını değerlendirirken önce yem maliyetine dikkat çekti:

-          Bir sağmal inek günde 180 liralık yem tüketiyor.

Süt Kardeşler Çiftliği’nde verimin yüksek olduğunu belirtti:

-          Bir inekten günde 39 litre süt alıyoruz. Yani, bir litre sütte sadece yem faturası 4.6 lira dolayında bulunuyor. Diğer masraflarla birlikte bir litre sütün maliyeti 8 lirayı buluyor.

Çiftlikte mandıralarının da kurulu olduğunu vurguladı:

-          Önümüzdeki dönemde süt ürünleri konusunda kendi markamızla piyasaya çıkmayı da düşünüyoruz.