BDDK yeni kararının şirket ve piyasa etki analizi

Ferda Besli

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) finansal istikrarın güçlendirilmesine, kaynakların daha verimli kullanılması ve kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışmasına yönelik olarak 7 Temmuz 2022/10265 duyurusunu açıklamıştı. Kurul yeni kararı ile önemli değişiklik yaptı. Şirketlerin yabancı para nakdi varlıklarını 15 milyon TL’den 10 milyon TL’na indirdi ve satış veya aktif hangisi büyük ise bu büyük olanının yüzde 10’u ile sınırlanan YP nakdi varlık toplamını yüzde 5’e çekti.

Bu kararın şirket ve piyasa etkisinin hesaplanmasında kullanılan bileşenlerin parasal büyüklüğünün detayları şöyledir.

1. TCMB tarafından 2021 yılı verilerine göre düzenlenen 934,550 firmanın
2. Aktif büyüklüğü 15,569 milyar TL
3. Satış büyüklüğü ise 14,733 milyar TL’dir.
4. 14 Ekim 2022 tarihi itibariyle şirketlerin bankalardaki YP mevduatlarının toplamı 86.6 milyar dolardır.

• YP nakdi varlıklar içinde sayılan, altın, YP nakit, yurt içi ve yurt dışı yerleşiklerin ihraç ettiği menkul kıymet ve hisse senedi, yurt dışı ile yapılan repo, swap ve YP yatırım fonlarının toplam parasal değeri hakkında bilgi yoktur.

 Varsayımlarımız

1. Şirketlerin 30 Eylül 2022 toplam satışı ve aktif büyüklüğü bulmak için Eylül 2022 ortalama enflasyon yüzde 69,96 kullanılmıştır.
2. Madde sayılan varlıkların toplam tahmini piyasa değeri 3 milyar dolar alınmıştır.
3. 21 Ekim 2022 tarihli TCMB döviz alış kuru 18.5741’dir.

 Sonuç

1. Şirketlerin tahmini 30 Eylül 2022 tarihi itibariyle aktif büyüklüğü 26,461 milyar TL (15,569*1.6996), satış büyüklüğü 25,040 milyar TL (14,733*1.6996) olup yüzde 5’i büyük olanına göre 1,323.05 milyar TL olup dolar karşılığı 71.2 milyar dolardır.
2. Şirketlerin YP varlıkları 86.6 milyar dolar ve diğer varlıkları (dolar 3 milyar varsayıldı) ile 89.6 milyar dolardır.
3. Şirketler TL kredi kullanmak isterler ise, 89.6 milyar dolar - 71.2 milyar dolar = 18.4 milyar dolar YP varlıklarını azaltmak zorundalar.