Başka bir “yerli ve milli”
46 yıl önceki savaş yıkıntılarından dünyanın en hızlı büyüyen pazarlarından birine dönüşen nüfusu da 100 milyona yaklaşan Vietnam, tüm sektörlerde yatırımları ülkesine çekerken, endüstrilerini dünya standartlarında geliştirirken, ilk yerli otomobilini de ortaya çıkardı.
Otomobil pazarı, ithal otomobillere uygulanan yüzde 70’lik vergiye rağmen 300 bine yaklaşıyor, fakat 3 Milyonluk scooter pazarı var…
İş prensibi “hız” olan Phạm Nhật Vượng’un kurduğu yüzde yüz Vietnamlı özel müteşebbis VinGroup, 2018 yılında dünyanın en iyi markalarının lisansı, dünyanın en iyi tedarikçileriyle işbirliği ve endüstrinin en iyi profesyonellerinin iş gücüyle bir yıl gibi inanılmaz kısa bir sürede kendi otomobil markasını yaratmış ve 2019 sonunda da seri üretime başlamıştı.
Vuong, çalışanlarına ”9 ayda bir yaşam başlatıyoruz… Sen daha iyisini yapmalısın!” diyor ve tüm yatırımlarını rekor sürelerde tamamlamasıyla tanınıyor.
VinFast, Vietnam otomobil pazarını da iki misline büyütmeyi hedefleyerek, otomotiv iş koluna 3,5 milyar Dolar yatırım yapmış, 120 hektarı okyanusun doldurulmasıyla 335 hektarlık bir alana 5 bin kişilik istihdamla 500 bin kapasiteli dünyanın en modern fabrikalarından birini inşaatına 1,5 milyar Dolar harcamıştı.
Hai Pong Limanı, Vietnam savaşı döneminde en büyük çatışmaların yaşandığı mayın dolu dünyanın en tehlikeli su yollarından biri imiş… Şimdi ise Vietnam’ın ekonomik patlamasının merkezi… Fakat, burasını artık dünyanın en hızlı kurulan, en yeni otomobil fabrikasının yeri olarak konuşuyoruz.
VinFast ismini ilk kez, tam 3 yıl önce, Şubat ayında Pininfarina’nın Vietnam’ın ilk “yerli” markası için iki modelin, 5 kişilik bir sedan ve 7 kişilik bir SUV modelinin hazırlanmasına yardım edeceğini okuduğumuzda duymuş idik.
Giugiaro’nun Italdesign’ı, nasıl 1974’te Hyundai’nin Pony Coupe’sini çizerek, bugünkü dev Hyundai Grubu’nun ilk adımını atmasına yardım ettiyse, şimdi de Pininfarina, neredeyse aynı yolda yürümeye başlayan Vietnam’ın ilk otomobil üreticisi olan VinFast ile tasarım ustalığını paylaşmıştı…
En son TOGG tercihi de olmuş olan Torino merkezli Pininfarina, 22 yıl önce Çin otomotiv endüstrisine ilk kez girmeyi başaran ve geçmişte Ferrari efsanelerini ortaya çıkaran dünyanın belki de en ünlü “tasarım stüdyosu” olarak, aslında Asyalıların beğenilerini çok iyi öğrenmiş bir dizayn evi… Belki de o sayede; VinFast, “nasıl bir otomobil” sorusunu sorduğunda Vietnamlıların zevk ve ihtiyaçlarına en çok hitap eden gösterişli çizgilerini oluşturmayı başardılar ve dünyanın diğer en büyük tasarım markaları arasındaki konkuru 62 bin Vietnamlının oyunu alarak kazandılar…
VinFast, ayrıca tüm GM Vietnam operasyonunu da alarak, Chevrolet otomobillerini Vietnam’da dağıtmaya ve GM’in Hanoi’deki CKD fabrikasını da devralarak 2019’dan itibaren küçük otomobiller üretmeye de başlamıştı. Böylece GM ile VinFast arasında resmen stratejik bir işbirliği başlatılmıştı. Tüm Chevrolet bayi teşkilatı da eğitilmiş çalışanlarıyla birlikte VinFast’a geçerken, GM’in küresel ölçekteki birikimiyle VinFast’ın yerel gücü adeta evlendirilmiş olmuştu. Chevrolet’ler, artık sadece ithal olarak Vietnam’a yine VinFast üzerinden girerken, Hanoi’li Chevrolet’lerin logosu artık VinFast olmuştu.
Vietnam pazarına “yerli” bir marka kazandırmak amacıyla kurulan VinFast, iki yıldır ürettiği BMW altyapısına sahip bir D segmenti sedan ve bir büyük SUV ile bir küçük otomobil ve bunların yanında kendi patentindeki elektrikli scooter’ının ardından, geçen yıl da elektrikli otobüsünü yollara çıkardı. Hatta, ABD pazarına bile satacağı yepyeni bir elektrikli otomobilin homologasyonunu da Edag ile birlikte şu anda tamamlıyor.
4 mimaride 4 ayrı ürün için orijinal markalardan lisans alan VinFast, fabrikada motor dahil tüm modern otomobil üretim tesislerindeki kademeleri oluşturmuş. Sadece ZF’ten gelen 8 ileri otomatik şanzıman, fabrikanın bitişiğindeki tedarik parkından çekiliyor. Baskı atölyesinde Schuler, gövdede FFT, BZ ve ABB, boyada Dürr, motor üretiminde Grob AVL ve Magna, montajda ise Eisenmann gibi otomotivin en büyük ve tecrübeli markaları kullanılıyor. VinFast, dünyanın bu en büyük “usta” isimleriyle Vietnam kimliğinde, İtalyan tasarımı, Alman mühendisliği ve uluslararası standartta işçilik kalitesinde “yerli” otomobiller ortaya çıkarmak istemiş, “milli” olmayı ikinci nesil üretimleri için planlamıştı!..
Endüstri ortalaması saatte 60 adetlik üretim için de hızlanarak; VES denilen yani VinFast Exellence System isminde bir üretim disiplinini de oluşturmuş olan fabrika, 200 bin metrekarelik montaj salonunda 1400’dan fazla robota sahip… Pres atölyesinde dakikada 16 strok ve 3 dakikada kalıp değişimi söz konusu… Fabrika içi parça taşıma görevi de 1200 otonom elektrikli araca verilmiş. BMW’nin 2.0 litrelik N20 motorlarının iki ayrı performans seviyesinde üretildiği 15 bin metrekarelik motor binası da dahil olmak üzere Magna Steyr araç mühendisliği ile tüm prosesler dizayn edilmiş.
Hatta, uluslararası ihracat planları yönünde Ar-Ge ürünlerinin testleri için Avustralya’da tam teşekküllü bir test alanı da satın alan VinFast’ın, hem termal hem de tam elektrikli ürünlerinin yanında çok yakında kullanacağı otonom sürüş sistemleri denemeleri için ABD Kalifornia eyaletinde yetki alan markalardan biri olabilmesi de çok ilginç!..
VinFast, “sıfır”dan başlamış bir marka olmasına rağmen Siemens, Bosch ve LG Chem gibi sanayi devlerinin desteklerini de alarak, normal markaların 60 ayda yeni model ortaya çıkarmalarının karşısında sadece 24 ayda “çizimden üretime otomobil” başarısına ulaşıyor!..
VinFast, “tekerleği yeniden icat etme”ye çalışmak yerine, en iyileri alıp, üzerine inşa ediyor…
Bizim de; Henry Royce’un “Var olan en iyisini alın ve daha iyisini yapın!” sözü aklımıza geliyor…