Ayıplı mal nedir, tüketici ve tacirlerin hakları nelerdir

Avukat Ege Demiralp

Sözleşmede kararlaştırdığınız özelliklerde, reklam ya da projede vaat edilen, broşürde belirtilen vasıflarda eksiklik durumunda ‘ayıplı mal/ ayıplı hizmet’ mevcuttur.

Mesela ev satın alıyorsunuz, broşürde ya da sözleşmede ya da reklamda evin 200 metrekare olduğu yazıyor. Evin metrekaresini size vaat edilenden daha küçük ölçtüğünüz takdirde burada ayıplı mal mevcuttur. Satın aldığınız ürünün yine size vaat edilen özellikleri taşımaması ya da beklenmeyen bir arıza çıkarması durumunda da ayıplı mal mevcuttur.

Ancak size sadece sözlü olarak vaat edilen özelliklerin eksik ya da ayıplı çıkması durumunda bunu ispat edemeyeceğiniz için bu hususta dikkatli olmanızda yarar vardır. Ancak satın almış olduğunuz taşınır ya da taşınmaz malın benzerlerinden göz ile görülebilir derecede farklı olması hayatın olağan akışına ters olacağından açık ayıp mevcuttur ve yazılı bir taahhüde gerek bulunmamaktadır.

Tüketici iseniz ve satın aldığınız malın ya da hizmetin ayıplı olması durumunda ne yapmanız gerekiyor? Öncelikle hemen tespit edilebilen, anlaşılan eksiklikler, arızalar gibi ayıplar; açık ayıp, kullandıkça ortaya çıkan, ilk bakışta anlaşılamayan ayıplar ise gizli ayıptır. Her halükarda ayıbı tespit ettiğiniz tarihten 6 ay içerisinde karşı tarafa konuyu yazılı olarak ihbar etmek; dava açmak için tek şarttır.

Tacir iseniz kanun, açık ve gizli ayıplar için farklı ve çok daha kısa süreler düzenlemiştir. Açık ayıp durumunda 2 gün içerisinde satıcıya yazılı olarak ihbar etme şartı bulunmaktadır. Tacir olarak satın almış olduğunuz malı 8 gün içerisinde incelemek ve bildirmek ile yükümlüsünüz. Aksi takdirde hak kaybına uğrayabilirsiniz. Tabii ki bu süreler her halükarda Garanti süresi ile sınırlıdır.

Dava açmak yerine konusunda uzman bir Arabulucu ile masaya oturmanız sizi uzayan süreçten ve masraflardan kurtaracaktır.