Avrupa, ABD, Kıbrıs’tan alıyorlar Dubai’dekiler kapış kapış gidiyor
Gayrimenkul yatırımcısı Türkiye vatandaşları, yurt içinde ‘küstürülüp korkutulunca’ küresel yatırımcı olmaya karar verdi. Öyle ki Merkez Bankası verilerine göre geçen yıl yurt dışından gayrimenkul alımı için vatandaşlarımız (Kasım ayı itibariyle 12 aylık) 2 milyar 80 milyon dolar ödedi. Türkiye’den yabancılara yapılan konut satışları ise 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 32,1 oranında azalarak 23 bin 781 adet oldu. 2024 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,6’ya indi.
Uzun yıllardan beri çok nitelikli yurt içi ve yurt dışı müşteri network’ü, yaklaşık 100 kişilik de ekibi bulunan Trio Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Sezgi Bilge ile sohbet ediyoruz. Bilge, Mimar Sinan Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde okurken yani öğrenciyken gayrimenkul sektörü ile tanışmış ve 3 yıl kurumsal bir firmada gayrimenkul danışmanlığı yapmış. Sonra farklı bir kurumsal firma ile anlaşıp 2005 yılında Broker/ Kurucu olarak kendi şirketi Trio’yu kurmuş. 10 yıl da bu firma ile ‘girişimci gayrimenkul danışmanı’ olarak yola devam etmiş. 2015 yılının başında ise dünyanın en büyük kurumsal gayrimenkul şirketi Coldwell Banker ile anlaşarak ekibini daha da büyütmüş. Satış başarısı ile son 5 senede hep ilk 3’te olmayı başaran Sezgi Bilge şöyle başlıyor anlatmaya: “Ben öğrenciyken çalışmak zorundaydım ve devam mecburiyeti olan derslerimiz fazla olduğu için emlak sektöründe çalışmak çok uygun geldi. İyi kazandım ama ilk andan beri mesleğin algısını da değiştirmeyi hedefledim. Son yıllarda çok ilginç gelişmeler yaşadık. Öyle ki şu anda ekibimizde emekli CEO’lar, Genel Müdürler bile var. Bazıları emekli olmadan istifa edip geldiler, onların arasında da bankacılıktan, ilaç şirketlerinden, sigorta sektöründen gelenler var. Mühendisler de var. Ne yapıyoruz? Arsa, arazi, konut, ticari gayrimenkuller satıyoruz, proje geliştiriyoruz. Endüstriyel (fabrika) gayrimenkuller satıyoruz. Son dönemde kentsel dönüşüm projeleri için de devredeyiz. Şu anda 72 kişiyiz, Bodrum’da da 35 kişilik ekibimiz var. Yurt içinde Çekmeköy’de projeden villa satıyoruz. İstanbul’un farklı yerlerinde çok cazip projelerin satışını yapıyoruz. Bodrum’da da çok güçlü bir operasyonu yönetiyoruz. Yapay zekâ destekli, bulut tabanlı CRM sistemimizle dijital dönüşümü başarıyla tamamladık. Bu sayede hem operasyonel süreçlerimizi optimize ettik hem de müşterilerimize daha hızlı, doğru ve verimli hizmet sunabiliyoruz.”
Yurt dışında yatırıma ilgi artıyor!
Sezgi Bilge’ye Türkiye vatandaşlarının yurt dışında gayrimenkul yatırımında nereleri tercih ettiğini soruyorum. Şöyle yanıtlıyor: “Karadağ’da Kolaşin Kayak Merkezi’nde proje satışımız var. Karadağ’ın geneline Türkiye’den ilgi devam ediyor. 2026’da tamamlanacak. Rezidans otel konseptli bir proje ve ünlü otel zincirlerinin odalarını satıyoruz. Karadağ’da bugüne kadar 200’den fazla gayrimenkul satmışımdır. Kuzey Kıbrıs’ta satışımız devam ediyor. Orada ilginç ve inovatif bir proje konsepti oluşturduk. Doğu Akdeniz Üniversitesi içindeki Öğrenci Yurdu’nu şirketleştirdik, yarısını Türkiye vatandaşlarına satmayı hedefliyoruz. 1 hisse karşılığı 27 bin 500 Euro’dan satıyoruz. Hisse alan, yurda, ticari alanlara vs. ortak oluyor. İngiltere, ABD (Miami çok revaçta), İspanya, Portekiz, Yunanistan’dan iyi satıyoruz. Satış yaptığımız en ilginç yer ise BAE’nin en gelişmiş şehri Dubai ve buradaki projeler. Orada 6 projeden satış yapıyoruz. Vergi avantajı, amorti (geri dönüşüm) süresinin kısalığı, hem değer hem kirada yüksek getirisi çok ilgi görüyor. Türkiye vatandaşları önceleri önyargılıydı şimdi ise Dubai’deki yaşam standartlarını gördükçe şaşkınlar. Artık Dubai’deki gayrimenkuller kapış kapış satılıyor.”
Kentsel dönüşüm bekleyen binalar kendiliğinden çökerken!
Konya’da kendiliğinden çöken bina ve ölen canlar kaç gün gündemde kalır bilmiyoruz ama biz yine hatırlatalım; Türkiye’nin neredeyse tamamında deprem riski yüksek ve bilim insanlarımız özellikle İstanbul- Marmara ekseninde şiddeti 7’nin üzerinde bir deprem ihtimalini sürekli hatırlatıyor. Bununla beraber 6 Şubat 2023’te (2 yıl önce) yaşanan depremler 11 vilayetimizde çok büyük yıkımlara ve 53 binden fazla insanımızın ölümüne neden oldu. Hal böyleyken, ‘siyaset üstü ortak akılla kentsel dönüşüm seferberliği’ neden başlatılamıyor? Bilinen adıyla Kentsel Dönüşüm Kanunu çıkarılalı 13 yıl oldu. Eksikleri de tamamlandı. Dünya genelinde çok başarılı kentsel dönüşüm örnekleri mercek altına alınmalı. 5 yıllık bir seferberlik ilan edilmeli. Finansman için ‘yatırım ve kalkınma bankaları’ başta olmak üzere görüşmeler süratle yapılmalı. Kamu (merkezi idare ve belediyeler) garantör olarak devreye girmeli. Eğer beklenen o depreme yakalanırsak çok yıkılırız çok ölürüz ve ‘milli güvenlik riski’ de yaşarız. Böyle bir konuda uzlaşamayan siyasetin tüm unsurları da toprak olur.