Atatürk’ün İstanbul’daki evi Pera Palace’nin 101 nolu odası
Doç. Dr. Kevser İ. ERTÜRK
Osmanlı sarayları dışında elektriğin verildiği ilk bina olan ve birçok tarihi olaya tanıklık eden Pera Palace İstanbul kültürünün önemli simgelerinden biri... İstanbul’un ilk elektrikli asansörü ve ilk akar sıcak suyu gibi birçok yeniliği barındıran tarihi otel, 1917 yılından itibaren Mustafa Kemal Atatürk’ü pek çok kez ağırladı. Otelin 101 numaralı odası aslında Atatürk’ün İstanbul’daki ilk evi… Atatürk’ün kaldığı ve doğumunun 100. yılı olan 1981’de müze oda haline getirilen 101 numaralı oda, onun şahsi eşyalarının da sergilendiği bir anı odası. Atatürk’ün en sevdiği renk olan ‘şafak pembesi’nin hâkim olduğu 101 numaralı oda, bir yatak odası, bir oturma odası ve bir banyodan oluşuyor. Oturma odasında Atatürk’ün çalışma odası olarak kullandığı alan, iki adet portre, bir balmumu heykeli, 10 Kasım tarihli gazeteler ve Atatürk’e gelen hediyeler bulunuyor. Ayrıca vitrin içinde Atatürk’ün okuma, güneş ve manevra gözlükleri de sergileniyor. Atatürk’e Hint Mihracesi tarafından ölümünden 9 yıl önce hediye edilen ve oldukça dikkat çeken bir halı da odada sergileniyor. Bu halı, Atatürk’ün ölüm saati olarak düşünülen 9’u 7 geçe saatini, 10 Kasım’ı temsil eden 10 mum ve kasımpatı motiflerini içerir. Bu özel halının başka bir örneği bulunmamaktadır. Yatak odasında ise Atatürk’ün döneminden kalan orijinal yatağı ve dolabı yer alıyor. Aynı zamanda, Atatürk’ün Yeniçeri kıyafetiyle çekilmiş fotoğrafı, Yunanistan ile dostluk yazışmaları, Güneş Dil Teorisi ve Times dergisinin orijinal kapağı da burada sergilenmekte. Misafirler, 101 numaralı odada sergilenen bu değerli eserleri inceleyerek Atatürk’ün kişisel eşyaları ve onun vizyonunu şekillendiren belgeler hakkında bilgi edinebiliyor.
Cumhuriyetin kuruluş aşamasında çok kritik kararlar alındı
101 numaralı oda aslında Atatürk’ün İstanbul’daki ilk evi… Hayatının önemli birkaç yılını burada geçiren Mustafa Kemal Atatürk'ün İstanbul ziyaretleri sırasında konakladığı ve çalıştığı oda olarak bilinir. Dolmabahçe Sarayı’nda ikamet etmeden önce İstanbul’a her geldiğinde kalmayı tercih ettiği bu oda, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde pek çok kritik kararın alındığı yer olmuştur. Atatürk, burada hem devlet işleriyle meşgul olmuş hem de önemli misafirlerini ağırlamıştır.
Neden tercih etti?
Pera Palace Hotel’in 101 numaralı odası hem Haliç'e hem de Pera'ya bakmakta. Bu oda, otelin ilk katında yer aldığı için herhangi bir suikast girişimi durumunda merdivenlere yakınlığı sayesinde hızlı bir kaçış imkânı sunmaktaydı. Ayrıca, bu odanın bağlantılı bir odaya sahip olması, Atatürk'ün yaverinin de rahatça konaklayabilmesine olanak tanıması Atatürk için tercih sebebiydi. Oda bir yatak odası bir oturma odası ve 1 banyodan oluşan bir süit oda şeklindedir. Oturma odası ve aynı zamanda Atatürk’ün kaldığı dönemlerde çalışma odası olarak da kullandığı bölüm, odanın girişinde sağ taraftadır.