Asgari ücretin düşündürdükleri…

Yap-İşlet modellerini dolar bazlı hazırlayan ekonomi yönetiminin, asgari ücrette de aynı yaklaşımı baz alması gerekiyor.

İşçi-İşveren ve Bakanlık temsilcilerinin katılımı ile yürütülen 1 Temmuz’da uygulanmaya başlanacak asgari ücret, son aşamaya geldi. Ankara Haber Müdürümüz Hüseyin Gökçe’nin haberinden “yeni asgari ücretin” Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından büyük bir olasılıkla Çarşamba günkü AK Parti grup toplantısında açıklanacağını öğreniyoruz.

Gökçe’nin haberinde, 2008 yılından bu yana asgari ücretin geçerli olduğu süre boyunca dolar bazlı değeri ele alınıp inceleniyor.

Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden yapılan hesaplamalara göre, asgari ücret dolar değeri olarak en yüksek düzeyini 2023 Ocak ayında tespit edildiğinde 454 dolar olarak ilan edildi. İkinci en yüksek düzeyi 2016’ta 442 dolar, üçüncü en yüksek düzeyi ise 2013’te 436 dolar oldu.

EKONOMİ’de yer alan haber- araştırmaya göre, en büyük dolar bazlı değer erimesi kur şokunun yaşandığı 2021 yılında görüldü. Aynı yıl asgari ücret 2.324 TL’den 2.825 liraya yükseltildi.  Ocak ayında 7.37 lira olan dolar değeriyle asgari ücret 383 dolar seviyesindeydi. Yılsonunda doların TL değeri 13.35’e çıkınca, asgari ücretin dolar cinsinden değeri yüzde 44.9 azalarak, 211 dolar düzeyine indi.

2018 Ocak ayında kur 3.77 iken 1603 liralık asgari ücretin dolar olarak değeri 425 dolardı. Yılsonunda dolar 5.29 TL’ye yükselince asgari ücretin dolar bazında değeri yüzde 28.7 gerileyerek, 122 dolar azalmış oldu.

Haberde, asgari ücretin işverene maliyeti konusu da ele alınıyor. 25 asgari ücret tespit döneminden 12’sinde asgari ücretin işverene işverene maliyetinin 600 doların üzerinde, 11’inde 500-600 dolar arasında olduğu, 2022 yılında ise hem Ocak hem Temmuz döneminde kur artışlarının etkisiyle 500 doların altında olduğu anlaşılıyor.

Ülkemizde yap-işlet modeliyle otoyol ve köprü geçiş ücretleri dolar bazlı hesaplanırken, arkadaşımız Hüseyin Gökçe’nin asgari ücretin yıllara göre dolar bazlı sonuçlarını ortaya koyan araştırma-haberinin bulgularının önemli olduğuna inanıyorum.

Birçok alanda dolar bazlı sözleşmelere imza atan ekonomi yönetiminin, bu konuyu asgari ücretliyi ezdirmemek, fakirleştirmemek adına bu konuyu da düşünmesi gerekiyor.

GÜNÜN SÖZÜ:

Türkiye, AB genelinde en düşük asgari ücret ve en büyük asgari ücretli kümesiyle çok öne çıkıyor.