Asgari ücret desteğinden kimler ne kadar yararlanacak?
2021 yılı asgari ücreti açıklanırken 2021 yılında aylık 75 TL asgari ücret desteğinin de devam edeceği açıklanmıştı.7333 sayılı Kanun’la birlikte asgari ücret desteği 28 Temmuz 2021 Tarihli ve 31551 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Asgari ücret desteği hakkında SGK tarafından ise 16/08/2021 tarihinde 2021/28 sayılı Genelge yayınlanarak Asgari Ücret Desteği uygulamasına dair usul ve esaslar belirlendi.
***
Kapsama giren işyerleri
Asgari ücret desteğinden, 4/a kapsamında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri yararlanabilmektedir. İşverenlerin sadece uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalılar için (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 numaralı belge türlerinden dolayı asgari ücret desteğinden yararlanılması mümkündür.
Aynı zamanda muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ve aylık prim ve hizmet belgesi verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan ev hizmetleri kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de asgari ücret desteğinden yararlanabilecek.
Öte yandan uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağından, işsizlik sigortasına ait sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacak.
***
Destekten yararlanılacak gün sayısı
2020 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin veya beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgeler veya beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı asgari ücret desteği hesaplanacak. Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 1/3/2021 tarihinden sonra işleme alınacak olan 2020 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacak. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’ne göre yasal süresi içinde verildiği kabul edilen asıl veya ek mahiyetinde olan beyanname ve belgeler de dikkate alınmayacak.
SGK tarafından yapılan denetim ve kontrol yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin yapılan soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları sigortalıları sigortalı olarak bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya da prime esas kazanç tutarını eksik bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının tespiti halinde asgari ücret desteği uygulanmamaktadır.
Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin prim belgelerinde gün ve kazançlar dikkate alınmayacak. Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde söz konusu yazıların SGK’ya intikal tarihinin, mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde ise, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin prim ve gün hesabında bu gün ve kazançlar dikkate alınmayacak. Yapılan düzeltme işlemleri ise 1/3/2021 tarihinden önce olmasına rağmen SGK tarafından işleme alınma tarihinin 1/3/2021 tarihinden sonra olması halinde asgari ücret desteğine dair prim günü hesabında dikkate alınmayacak.
Destekten yararlanılacak prim günü tespitinde 2020 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen ve günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 147 TL’nin altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2021 yılında yararlanılacak destek tutarı, 2020 yılının aynı ayı için kapsamda bildirilen ve kazancı 147 TL altında olan çalışanların prim gününü geçemeyecek.
2020 yılından önce sigortalı çalıştırmaya başlamış ancak 2020 yılında sigortalı çalıştırmamış veya 2020 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2020 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri ilk defa 2021 yılında işyeri tescili yapılmış gibi asgari ücret desteğinden yararlanabilecek.
Diğer yandan, 2020 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde bulunulmuş olmasına rağmen; (0) gün (0) kazanç bildirilmiş olması halinde bu ayı takip eden ilk ayın bildirimleri esas alınacak.
Aynı zamanda 2020 yılının aynı ve müteakip aylarında yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması halinde, bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2021 yılında tescil edilmiş işyeri gibi işlem yapılacaktır.
Ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan yer altında işyerlerinde çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken 2020 yılının aynı ayında 0510, 0520 işkolu kodlarından ve 4, 5, 35, 36 ve 55 nolu belge türlerinden bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı 392 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya % 50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacak.
Toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işyerlerinde prim ödeme gün sayısı hesaplanırken, 2020 yılının aynı ayında bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı 294 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacak. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayda verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanacak ve takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecek.