Ar-Ge ekersen katma değer biçersin

Şeref OĞUZ
Şeref OĞUZ ÖNERİ - YORUM

Araştırma-Geliştirme kavramının önemini kavrayanlarımızın sayısı şükür ki artıyor. Turkishtime’ın bu yıl 9’uncusunu gerçekleştirdiği “Türkiye Ar-Ge 250 araştırması” da bunu doğruluyor. İncelenen firmaların toplam Ar-Ge harcaması 25,5 milyar liraya çıktı ama gidilecek daha çok yolumuz var.

Araştırma ve geliştirme için yasa yoktu, çıkardık, kaynak gerekti tahsis ettik. Ancak bunu sürgit yapanlar nimetlerini ziyadesiyle görebilirken bunu moda veya teşvik kapmak için yapanlar, kaynak israfından başka netice elde edemediler. Sürdürülebilir Ar-Ge’yi becerebilenler kazanabildi.

SAVUNMA SANAYİSİ VE KATMA DEĞER

Bilişim devriminde bu alanın öncüleri finansçılarımız olmuştu. Dünyadaki en ileri uygulamaları bu sayede geliştirebilmiştik. Dijital dönüşüm ve yeşil dönüşümde makine sektörünün yoğun gayreti var. Ar-Ge alanında ise en başarılı uygulamaları, savunma sanayiinde görüyoruz.

İlk 50 firmanın toplam Ar-Ge harcamalarının yüzde 61’ini savunma sanayi gerçekleştirmiş. Aselsan, TUSAŞ, Roketsan, TEİ ve Havelsan; ilk 10’da yer alıyor. Savunma sanayi dışında listede Turkcell, Ford, Tofaş ve Arçelik var. Bakınca bu şirketlerin nitelik sıçraması yapanlar arasında olduğunu anlayabiliyoruz.

İKİ SORU İKİ CEVAP

Ar-Ge’nin kazananları kimler?

Teknolojiyi yetkin kullananlar, pazar ve ürün araştırması yapanlar, katma değer peşinde koşanlar ve uzun soluklu bütçelerle başarısızlığı da finanse edenler… Ancak temel faktör; Ar-Ge’de başarının yılların ardından geleceğine inanmak…

Ar-Ge’nin kaybedenleri kimler?

Öncelikle ürün geliştirme ile Ar-Ge’yi karıştıranlar… Başarısızlığı bütçelemeyenler, kopyacılar, taklitçiler… Burada hem kaybeden hem de kaybettirenler ise devletin Ar-Ge teşviklerini alıp amaç dışı kullananlardır. İncelediğim 160 Ar-Ge projesindeki kaybedenlerin ortak paydası bu davranışlarıydı.

NOT

ARAŞTIRMA GELİŞTİRME Mİ, ARAKLA GETİR Mİ?

Yıllarca soru sordum; “Neden AR’aştırdığımız kadar GE’liştiremiyoruz?” Vardığım sonuçları objektif olarak inceleyin derim: 1-Farklı olandan KORKU, 2-Bize benzemeyene NEFRET, 3-Rakiple düello yerine PUSU, 4-Akıl yerine KURNAZLIK, 5-Sabır yerine TELAŞ, 6-Merak yerine BİAT, 7-Bilgi yerine KANAAT, 8-Özgün yerine TAKLİT, 9- Kazan yerine KAYBET, 10-Ödül yerine CEZA

Hal böyle olunca Ar-Ge; ‘Arakla, Getir’ halini alıyor. Ancak işini doğru yapan şirketlerin de Ar-Ge’nin vaadi olan katma değer sıçramasını yaptığı gerçeği de ortada… Savunma sanayisi bunun ispatı gibi…

Belki de bir soru daha sormalıyım; aramayı bilmezsen, bulabilir misin? Biliyoruz ki her arayan bulamasa da bulanlar daima arayanlar olmuştur.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Liyakat mi sadakat mi? 21 Ekim 2024