Amazon ormanlarının kaderini belirleyen seçim…
Brezilya'nın Amazon yağmur ormanları son 16 yılın en yüksek ormansızlaştırmasıyla karşı karşıya.
Brezilya Uzay Araştırma Ajansı’nın (Inpe) geçen sene yayınladığı rapora göre, ormansızlaştırma bir yılda yüzde 22 oranında artmış durumda.
Uzmanlar Amazon yağmur ormanının, iklim krizinin olumsuz etkileriyle geri döndürülemez bir "yok olma noktasına" yaklaştığını, ağaçlarda toplu ölümler yaşanabileceğini söylüyorlar. Giderek şiddetlenen kuraklıklar ve yangınlar, Amazon ormanlarının kendini eskisi gibi toparlayamadığını ortaya koyar nitelikte.
Amazon ormanlarının 90 ila 140 milyar metrik ton karbon tuttuğu düşünülüyor. Ancak son zamanlarda yapılan araştırmalar, ormanın artık bu karbonu tutamadığını, üstelik daha fazlasını atmosfere yaydığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, ormanın büyük bir kısmının savana alanlarına dönebileceğinden endişe ediliyorlar.
Brezilya Amazon'undaki ormansızlaşma, Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun döneminde daha da artmış durumda. Bunun nedeni, Bolsonaro’nun, ormanlarda tarım ve madenciliği teşvik etmiş olması.
Brezilya’da bir süredir gündemde olan konulardan biri de; Amazon'un kaderinin, pazar günü Brezilya'da yapılan ulusal seçimlere bağlı olduğu idi.
Bolsonaro zaferini “Amazon ormanlarının sonu” olarak değerlendiren uzmanlar;
eski cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva'nın kazandığı bir zaferin ise, ormansızlaşmayı yüzde 90 oranında azaltacağını savunuyorlardı.
Amazon yağmur ormanları, geniş bir karbondioksit deposu olarak küresel iklim krizi ile mücadelede hayati bir rol oynuyor, ancak son araştırmalar, yangınların ve ağaç kesilmesinin bölgenin emdiğinden daha fazla karbon salımına neden olduğunu ortaya koyuyor.
Geçen yıl bir milyon hektar orman yandı
Bolsonaro, 2019 yılının başında göreve geldi. Çevre koruma önlemlerini azalttı ve ormaların bir nevi “ele geçirilmesi”ni teşvik etti. Yapılan araştırmalar, artan ormansızlaşma ve yangınlar nedeniyle karbon emisyonlarının önceki on yılın ortalamasına kıyasla 2019 ve 2020'de iki katına çıktığını gösteriyor. Son veriler ise, geçtiğimiz yıl neredeyse bir milyon hektar yağmur ormanının yandığını ortaya koyuyor. 26 Eylül'e kadar olan ayda, yangınlar son on yılın en yüksek seviyelerine ulaştı.
“Brezilya'yı uçurumun eşiğinden döndürme şansı…”
Brezilya'nın yerli halkları ve orman evlerini korumak için çalışan Instituto Socioambiental isimli sivil toplum kuruluşunun yöneticisi Adriana Ramos yaptığı açıklama ile, aslında Amazon ormanlarının kaderinin seçim sonuçları ile yakından ilgili olduğunu dile getirmişti. Söyle dedi Ramos: "Bolsonaro, Brezilya'yı geride bıraktığımızı düşündüğümüz vahşi batı günlerine geri götürdü. O halde Amazon'un kaderinin 2 Ekim'deki seçimimizin sonucuna bağlı olduğunu söylemek abartılı olmaz. Bolsonaro görevde bir dönem daha kazanırsa, dünyanın en büyük yağmur ormanı devrilme noktasını geçebilir. Kaybederse, onu ve Brezilya'yı uçurumun eşiğinden döndürme şansımız var.”
Bu yazının yazıldığı saatte; oyların yüzde 20’si sayılmıştı. Dağılım ise, şöyleydi: Jair Bolsonaro; yüzde 47,9. Lula da Silva; yüzde 43,3.