Almanya ve İngiltere iyi ama Rusya’sız olmaz
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye’ye yapacağı ziyaret konuşuluyor. Putin'in 12 Şubat'ta Türkiye'yi ziyaret etmesi bekleniyordu.
Ama olmadı. Bu tarih birkaç kez değiştirildi. Hala kesinleşmiş bir tarih yok.
Konuyla ilgili olarak arkadaşımız Zeynep Gürcanlı, EKONOMİ gazetesinde 15 Şubat tarihli Yedi Düvel köşesinde süreci ayrıntılı olarak anlattı. Gürcanlı yazısının sonunda şöyle diyordu:
“… Ankara-Moskova hattında, özellikle Rusya açısından bir "hayal kırıklığı" hakim. Putin'in önce Ekim 2023'de beklenen, ardından 12 Şubat 2024'de gerçekleşmeyen, şimdi de "Nisan ya da Mayıs'ta olabilir" diye açıklanan ziyareti, ‘başka baharlara’ kalabilir”.
Rusya ile ilişkiler her bakımdan önemli. Özellikle turizmde.
Rusya turizmde Türkiye’nin birinci kaynak pazarıdır.
Türkiye bugün dünyanın en çok ziyaretçi alan 10 ülke listesinde 3. sıraya çıkmasında Rusya önemli, hatta belirleyici bir faktördür.
Almanya uzun süre Türkiye’nin en çok turist aldığı birinci kaynak pazardı. Ama Almanya sayesinde dünya turizminde bu kadar güçlü bir aktör değildi.
Bu yılın ikinci ayı geride kalırken Türkiye’nin kaynak pazarlarında Almanya ve İngiltere’de verileri yaz rezervasyonlarının iyi gittiğini gösteriyor. Tur operatörleri açıklamaları da bunu doğruluyor.
Bunlar olumlu ve sevindirici gelişmelerdir.
Ama şu bir gerçek: Türkiye’nin turizmde yakaladığı yükselişi Rusya olmadan sürdüremez.
Putin’in Türkiye ziyareti birçok açıdan önemli, turizm açısından ise belirleyicidir.
Putin’in Türkiye ziyaretinin turizm açısından önemini böyle belirttikten sonra iki ülke arasındaki ilişkilere kısaca göz atalım.
Türkiye ile Rusya arasında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından bu yana yaşananlar ilginç bir seyir izliyor.
İki ülke arasındaki ilişkiler 1990’ların başından beri yaşananlar arasında 24 Kasım 2015 yılında Suriye sınırında Türkiye hava sahasını ihlal eden SU24 tipi bir Rus savaş uçağının Türk F-16'ları tarafından düşürülmesi gibi önemli olaya rağmen ilişkiler olumlu yönde gidiyor.
Bu olumluluklar Türkiye’nin dışa bağımlı olduğu enerji alanında özellikle doğalgaz konusunda Rusya’nın sağladığı olanaklar, doğalgaz ile ilgili anlaşmalar, başta domates olmak üzere diğer tarım ürünleri ihracatı, hele turizm alanında birçok konuda iki ülke ilişikleri son dönemde başka ülke ile örneği olmayan biçimde, olumlu yönde gelişiyor.
14 ve 28 Mayıs 2023’te yapılan milletvekili ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra bu ilişkiler değişiyor mu sorusu sorulmaya, hatta bazı değişikliklerin olabileceği bir sürece girildiğine ilişkin yorum ve değerlendirmeler yapılıyor.
Bu yeni süreçte Rusya için yaşamsal olduğu belirtilen İsveç’in NATO üyeliğine Türkiye’nin onay vermesi bir dönüm noktası oldu denebilir. Bir de Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze alımında yaşanan sorunlar var.
Ülkelerin siyasal alandaki ilişkilerinin topluma etkisi olur. Bu, Rusya’da daha da etkilidir. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye’ye yapacağı ziyaretinin turizme etkisini bu zeminde değerlendirmek gerekir.