Ağaç ipoteği ile çiftçilere sürdürülebilir gelir modeli
Hindistan, iklim değişikliğiyle mücadele için Paris Anlaşması kapsamında 2030’a kadar ormanlık alanlarını 95 milyon hektara çıkarma taahhüdünde bulundu. Hindistan topraklarının yüzde 24’ü ormanlarla kaplı. Hükümet, ormanlık alanların oranını 2030’a kadar yüzde 33’e çıkarmayı hedefliyor. Ülkenin ağaçlarla ilgili ilham veren hikayeleri var.
Örneğin, Piplantri köyünde her kız bebek doğduğunda, 111 ağaç dikiliyor. Bu gelenek sayesinde bugüne kadar çeyrek milyondan fazla ağaç dikilmiş. Kerala bölgesinin Wayanad kasabasında hayata geçirilen uygulama ise birçok ülkeye örnek oluşturacak nitelikte.
Wayanad kasabasında hayata geçirilen teşvik sistemi kapsamında, çiftçiler sahip oldukları ağaçları kamu bankasına ipotekliyorlar. Ağaç başına ipotek fiyatı 50 rupi, yani yaklaşık 68 cent. Sistem; ağaçların kesilmesini ve dolayısıyla ormansızlaşmayı engellerken, çiftçilere de gelir düzeylerini artırma fırsatı sağlıyor.
Wayanad kasabası sakinlerinden Sheeja CG, devlet desteği ile gerçekleştirilen bu girişimden ilk fayda sağlayanlardan biri. Kahve ve hindistan cevizi yetiştiren Sheeja’nın 53 ağacı var ve bu ağaçları ipotekleyerek toplamda 2 bin 650 rupi (36 dolar) gelir sağlamış. Girişimin işleyişi basit, fakat sağladığı kazanç gerçekten önemli: Çiftçiler bir ağaç dikiyorlar ve üç sene sonra bu ağacı, faizsiz bir kredi ile 10 yıllığına ipotekliyorlar. Her 10 yılda bir ipotek yenileniyor. Ağacı kestikleri takdirde ise, aldıkları krediyi geri ödemek zorunda kalıyorlar. Dolayısıyla bugünlerde Hindistan’ın Kerala kasabasında çiftçiler ağaçlarını saymakla meşgul…
Kuraklık ve ormansızlaşmaya son
Devlet tarafından başlatılan bu girişim Kerala için bir nevi can suyu olmuş; çünkü iklim krizi nedeniyle kuraklık sıkıntısı yaşayan bölgede, tarım sektörü bir süredir oldukça zor bir durumda. Yaşanan ormansızlaşma ise, biyoçeşitliliği ciddi anlamda tehdit ediyor. Uzayan kuraklık dönemleri ve düzensiz yağışlar, küçülen çeltik tarlaları, biber ve kahve gibi mahsulleri tehdit ederek bölgeyi giderek daha savunmasız hale getirmiş durumda.
Kerala Devlet İklim Değişikliği Eylem Planı da, bölgenin iklim krizinden en fazla etkilenen dört bölgeden biri olduğunu ortaya koyuyor. Sheeja’nın da ifade ettiği gibi, bölgedeki hava sıcaklıklarının normalden 5 derece daha fazla olması nedeniyle, mahsulde yüzde 25 oranında kayıp yaşanıyor. Ağaç ipotek sistemi ise, çiftçiler üzerindeki finansal baskıyı önemli ölçüde hafifletiyor.
Sistemin hedefi, iklim krizinin verdiği zararı tersine çevirerek, bölgenin karbon nötr olmasını sağlamak. Sistem, bölge halkının yaşam tarzını da kökünden değiştiriyor. Çiftçilerin bilgilendirilmesi ve iklim krizine yönelik farkındalığın artırılması için eğitim programları düzenleniyor. Bu eğitimlerin başlıklarını; atık yönetimi, plastiklerin geri dönüşümü, solar ışıklandırma ve solar paneller, çevre dostu kahve eğitimi, sürdürülebilir tarım gibi konular oluşturuyor.
Hedef 10 milyon ağaç
Ağaç ekimi ise en önemli konulardan birisi. Üç yıl önce gündeme gelen ağaç ipoteği fikrinin sahibi Kerala Finans Bakanı TM Thomas Isaac. Bakan bu model sayesinde, çiftçilere sürdürülebilir bir gelir modeli yaratırken, sosyo-ekonomik çevrenin gelişimini de hedefliyor. Projeyi hayata geçiren çevre ajansı Thanal’ın kurucusu Jayakumar C şöyle diyor: “Wayanad, Kerala eyaletinin en düşük gelirli bölgesi. Amacımız, bölgenin aşırı sanayileşmesine yol açmadan, çiftçilerin gelir düzeyini yükseltmek.”
Projenin 2021 yılında, Wayanad içindeki 23 farklı kasabada hayata geçirilmesi ve önümüzdeki birkaç yıl içinde 10 milyon ağaç ekilmesi planlanıyor…