ABD, yeşil sanayide “küresel zirve yarışı” başlattı
ABD Başkanı Joe Biden, 16 Ağustos 2022’de ülkenin temiz enerji dönüşümüne 369 milyar dolar yatırım yapmak üzere Enflasyonu Azaltma Yasasını (Inflation Reduction Act, IRA) imzaladı. Bir yıl sonra, bu yasa ABD’de temiz enerji ve ulaşım sektörü istihdamında, üretimde ve yenilenebilir enerji projeksiyonlarında bir artışa yol açarken, diğer ülkelerin yeşil sanayi politikalarını hızlandırmasıyla küresel bir ‘zirve yarışı’ başlattı.
Enflasyon Azaltma Yasası’nın kabulü ve temiz enerji üretimine yönelik sübvansiyonlarıyla ABD, yeşil hidrojen, deniz üstü rüzgar üretimi, alüminyum ve yeşil çelik gibi küresel temiz teknoloji fırsatları için hızla artan bir rekabet gücü haline geldi.
IRA kaynaklı üretim patlaması ve endüstri vergi kredileri istihdam yaratmanın ötesinde ABD endüstrisini küresel olarak maliyet açısından da daha rekabetçi hale getiriyor.
IEA, ABD’de üretim vergi kredilerinin tam olarak kullanılmasının, güneş enerjisi üretiminin tüm segmentlerini şu anda Çin’de bulunan en düşük maliyetli üreticilerle maliyet eşitliğine getirebileceğini öngörüyor.
Dartmouth College ve Princeton’daki araştırmacılar tarafından yapılan bir başka analiz, üretim vergisi kredisinin tüm güneş enerjisi tedarik zinciri boyunca ABD’de üretilen bileşenleri ithalattan daha ucuz hale getireceğini öne sürüyor.
IRA’dan önce, bu parçaların ABD’de üretilmesi her bileşen için daha pahalıydı. IRA vergi kredilerinin de kara ve açık deniz rüzgâr bileşenlerini yurtiçinde üretmeyi ithal etmekten daha ucuz hale getirmesi bekleniyor. ABD ‘de üretilen yeşil hidrojenin ise Çin’de üretilenden daha rekabetçi olacağı öngörülüyor.
Uzmanlara göre; ABD’nin artık geri adım atması zor
İklim uzmanları Enflasyonu Azaltma Yasası sonrasında ABD’nin iklim krizi ile mücadelede geri adım atmayacağı görüşündeler. Öne çıkan bazı yorumlar şöyle:
Roosevelt Enstitüsü Todd Tucker, “Enflasyon Azaltma Yasası’nın yurtiçi yatırımları, ABD’nin iklim konusunda güvenilir bir uluslararası ortak olmasına yardımcı oluyor. Ülke genelinde istihdam ve dolar tohumları eken bu yasa, ABD’nin iklim konusunda geri adım atma ihtimalini geçmişe kıyasla çok daha azalttı” diyor.
Sciences Po Paris Avrupa Çalışmaları ve Karşılaştırmalı Siyaset Merkezi’nde CNRS araştırma görevlisi Pierre Charbonnier, “IRA mevcut ekonomik düzende bir kırılma yaratıyor. Ancak şu anda bu sadece bir kırılma. Eğer emekçiler ve topluluklar bu yeni paradigmada iş, sağlık ve tanınma açısından fayda sağlayabilirlerse toplum, iklim ve uluslararası istikrar için işe yarayacaktır” yorumunu yapıyor.
5 MİLYON YENİ İŞ İMKANI
IRA; emisyon azaltımı, temiz enerji, elektrikli araçlar ve istihdam başlıklarında önemli bir dönüşüme yol açıyor.
RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ
Temiz enerji kullanımının artırılmasıyla, enerji sektörünün 2035 yılına kadar yüzde 63-87 oranında sıfır ve düşük emisyonlu kaynaklardan oluşacağı tahmin ediliyor. 2022 ve 2027 yılları arasında ABD’nin yıllık rüzgar ve güneş PV kapasitesi ilavelerinin yüzde 75 oranında artacağı belirtiliyor. Bloomberg de ABD’deki rüzgar enerjisi konusunda iyimser: IRA’nın ardından ABD’nin “ 2030 yılına kadar kümülatif kurulu rüzgar kapasitesini iki katına çıkaracağını ve şu an ile on yılın sonu arasında 111 GW kara kapasitesi ekleyeceği” tahmin ediliyor. ABD deniz üstü rüzgâr yatırımları 2022’de bir önceki yıla göre üç katına çıkarken, Güneş Enerjisi Endüstrileri Birliği ve Wood Mackenzie sadece güneş enerjisi sektöründeki yatırımların önümüzdeki on yıl içinde üç katına çıkarak 200 milyar dolardan 600 milyar dolara ulaşacağını öngörüyor.
ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Dokuz araştırma ekibi tarafından yapılan bir analiz, yüzde 22 - yüzde 43 referans senaryosuna kıyasla, IRA’nın bir sonucu olarak elektrikli araçların 2030 yılına kadar yeni hafif hizmet araç satışlarının yüzde 32-yüzde 52’sini oluşturacağını öngörüyor. ABD üretiminin toplam yatırımlarının yaklaşık üçte biri, büyük ölçüde elektrikli araç pilleri ve güneş PV hücreleri için Güney Kore’den geldi. Güney Kore merkezli Hyundai, IRA’nın kabulünden sonra Georgia’da, inşa edildiğinde Kuzey Amerika’daki pazar talebini karşılamak üzere yılda 500 bin araç üretecek yeni bir fabrika kuracağını duyurdu. Özel şirketler elektrikli araç, batarya, rüzgar ve güneş enerjisi üretimini artırmak için ülke çapında 100’e yakın yeni veya genişletilmiş üretim tesisi kurduklarını açıkladılar ve yabancı şirketlerden gelen fonlar bu gelişmenin önemli bir parçası oldu.
İSTİHDAM
IRA’nın yürürlüğe girmesinden bu yana, temiz enerjiye yapılan yatırımlarla 170 binden fazla yeni iş imkanını yarattı. Massachusetts Amherst Üniversitesi, IRA’dan kaynaklanan yatırımların önümüzdeki on yıl boyunca yılda ortalama 912 bin yeni iş yaratacağını tahmin ediyor. Bu rakam 2032 yılına kadar temiz enerji dağıtımı ve üretimi, şebeke modernizasyonu ve kırsal elektrik kooperatifi kredileri ile toplamda yaklaşık beş milyon yeni işi anlamına gelecek. Princeton Üniversitesi ve Dartmouth Üniversitesi tarafından yapılan çalışmalar da aynı sonuçları ortaya koyuyor. IRA’nın 2035 yılına kadar sadece şebeke ölçekli güneş enerjisi ile ilgili yaklaşık 1,3 milyon ek iş talebini teşvik edeceği tahmin ediliyor.
EMİSYON AZALTIMI
ABD’nin emisyon azaltım hızının iki katına çıkarılmasıyla, her ne kadar 2030 Paris taahhüdünün altında kalacağı ön görülse de, 2030 yılına kadar emisyonların yüzde 42 oranında azaltılması olası görünüyor.