800 derecede yakılan tütün 300 derece ısınınca tiryakinin riski azalır mı

GEÇEN Eylül ayında British American Tobacco’nun (BAT) Türkiye, Kafkaslar ile KKTC Genel Müdürü Alper Yüce ve BAT Türkiye ve Kuzey Afrika Hukuk ve Kurumsal İlişkiler Direktörü Murat Güven’in davetiyle Samsun’daki fabrikalarına gittik.

BAT Türkiye Fabrika Müdürü İlker Öğretir, Mühendislik Müdürü Egemen Seven, Entegre Sistemler Müdürü Murat Sancak, İK Müdürü Emre Oğuz, Tedarik Zinciri Direktörü Ali Rıza Otlu ve IT Direktörü Onur Atasayar’la fabrikayı gezdik.

Alper Yüce, fabrika turu sırasında şu bilgiyi paylaştı:

-          BAT, Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte Rusya’daki ısıtılan sigara üretimini Türkiye’ye kaydırmak istedi. Ülkemizde sadece ihracata dönük olsa bile ısıtılan sigara üretimine kapı açılmadığı için 35 milyon dolarlık yatırım Özbekistan’a gitti.

Yüce, söz konusu üretimin ihracata etkisi üzerinde durdu:

-          Eğer ısıtılan sigara üretimini Samsun’a getirebilirsek 136 milyon dolar olan ihracatımız rahatlıkla ikiye katlanır.

Konu ısıtılan sigaradan açılınca Mayıs 2016’da Washington’da katıldığım Food and Drug Law Institute’un (FDLI-Gıda ve İlaç Hukuku Enstitüsü) yıllık konferansını anımsadım. Konferansın konu başlıklarından biri şöyleydi:

• Riski azaltılmış ürünler…

Philip Morris’in Bilimsel İlişkilerden Sorumlu Direktörü Moira Gichrist, toplantıdaki sunumunda söze şöyle girdi:

-          Çalıştığım şirket, 10 yılda riski azaltılmış tütün ürünlerine dönük araştırmalara 2 milyar doları aşan harcama yaptı.

Bir şarj cihazı ve içindeki ısıtıcıyı gösterdi:

-          Isıtıcı sigarayı 250-300 dereceye kadar ısıtıyor. Tütün yanmıyor ama içindeki nikotin, çekilen her nefeste tiryakinin bünyesine geçiyor.

Bu noktada şu iddiayı ortaya koydu:

-          Bu ürünle, sigarayı bırakamayan yetişkin tiryaki tütünün yanmasıyla oluşan diğer zararlı maddeleri bünyesine çekmekten kurtuluyor. Böylece risk azalıyor.

Şu noktanın altını çizdi:

-          Normalde sigara yakıldığında ucunda oluşan kor ateş 600-800 dereceye ulaşır. Bu cihazın 250-300 derecelik sıcaklığı, tütünü ısıtmaktan öteye gitmez. Isınan tütün, tiryakiye sigara hissi yaşatır.

Ardından ekledi:

-          Yanma olayı olmadığı için duman çıkmıyor. Böylece çevredekilere verilen zarar da ortadan kalkıyor.

Murat Güven, fabrika turu sırasında bu ayın ilk yarısında gerçekleşen bir zirveden söz etti:

-          Londra’da bu yıl 10’uncusu gerçekleşen “The e-cigarette Summit UK” (Birleşik Krallık e-sigara Zirvesi) var.

Güven’e rica ettim, notlarını benimle paylaştı. Londra’daki zirvede konuşan Roswell Park Kapsamlı Kanser Merkezi Kanseri Önleme ve Nüfus Çalışmaları Bölümü Onkoloji Profesörü Maciej L. Goniewicz, şu mesajı verdi:

-          Yeni kategori ürünler yalnızca sigara içen ve bırakamayan yetişkinler için öneriliyor.

Oxford Üniversitesi Tütün Bağımlığı Profesörü Jamie Hartmann-Boyce, şu yorumu yaptı:

-          Daha az zararlı bir alternatifse, yeni kategori ürünleri yasaklamak mantıklı değil. Yeni kategori ürünlerin, normal sigaraya göre daha az zararlı bir alternatif olduğunu düşünüyorum.

Gözlemlerini de paylaştı:

-          e-sigara kullanımına izin veren güçlü tütün kontrolü iklimine sahip ülkelerde bunlar en popüler sigarayı bırakma aracı haline geldi. Bağımlılığı azaltmada saptanabilir bir etkiye sahip oldu.

Sigaranın kanserojen etkisi tüm dünyada kanıtlanmış bir gerçek olarak biliniyor. Buna rağmen dünyada da, ülkemizde de sigara tiryakiliği oranı azımsanmayacak düzeyde seyrediyor.

Akciğerinden iki kez operasyon geçirdiği halde sigaradan vazgeçemeyen tiryakiler de biliyorum.

Bağımlılıktan kurtulamayan tiryakilerin riskini ısıtılan sigaralarla azaltmak bir çözüm yolu olamaz mı?

İngiltere’de sigarayı bırakamayan tiryakiler ‘ısıtılan’a geçiş yapıyor

LONDRA’da gerçekleşen “The e-cigarette Summit UK”’de (Birleşik Krallık e-sigara Zirvesi) şu veriler üzerinde duruldu:

• İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi’ne göre ülkede 2011 yılında 18 yaş üstü nüfusun yüzde 19.8’i sigara içiyordu. Bu oran 2021 yılında 6.5 puan geriledi, yüzde 13.3’e indi.
• İngiltere Sağlık Bakanlığı verilerine göre, aynı dönemde elektronik sigara kullanımı 2021’de yüzde 4’ten yüzde 8.6’ya yükseldi.
• İngiltere, 2030 yılına kadar konvansiyonel tütün ürünleri tüketimini nüfusun yüzde 5’ine düşürmeyi hedefliyor.

Imperial College London Toksikoloji Profesörü Alan Boobis, zirvedeki konuşmasında şu mesajı verdi:

-          E-sigaraları yasaklamak ancak geleneksel sigaralar da yasaklanırsa mantıklı olur. Tütün bağımlılığından kurtulamayanlar için e-sigara daha uygun bir alternatiftir.

BAT Bilimsel Araştırmalar Direktörü Claire Wisbey, yapılan araştırmalara dayanarak sadece sigara tiryakileri alternatif ürünlere yönlenmeye teşvik ettiklerini belirtti:

-          Bazı ülkelerde hükümetler, bu konuda daha uzun dönemli araştırmaların sonuçlarını beklemeyi yeğliyor. Ancak, elimizdeki veriler, tiryakilerin bir an önce hem kendi sağlıkları, hem de toplumsal sonuçları için yeni kategorilere geçmelerinin riski azalttığını gösteriyor.

Sigaranın kullanılabilecek sağlığa en zararlı ürün olduğunun altını çizdi:

-          İçindeki kimyasallar, bunun en önemli sebebi. Yeni kategoriler üzerinde yaptığımız çalışmalar, konvansiyonel sigaranın zararlarının çoğunun yanma etkisinden kaynaklandığını ortaya koyuyor.

Wisbey, sunumunu şöyle noktaladı:

-          Yeni kategori ürünler, yanma etkisi olmadığı için konvansiyonel sigaraya oranla potansiyel olarak daha az riskli.