57 fosil yakıt ve çimento üreticisi emisyonların %80’inden sorumlu

Infl uenceMap tarafından Carbon Majors veri tabanı kullanılarak hazırlanan yeni bir rapor, dünyanın en büyük petrol, gaz, kömür ve çimento üreticilerinin iklim değişikliğinin başlıca nedeni olan küresel karbon emisyonlarına katkısını ölçüyor. Rapor, Paris Anlaşması’ndan bu yana üretilen küresel CO2 emisyonlarının çoğunun, üretimi yavaşlatmakta başarısız olan küçük bir grup yüksek emisyon salan üreticiden kaynaklandığını gösteriyor. Bu 57 şirket ve devlet kuruluşu, 2016’dan 2022’ye kadar fosil yakıt ve çimento CO2 emisyonlarının yüzde 80’ini üretiyor.

Ulus-devlet üreticileri Paris Anlaşması’ndan bu yana veri tabanındaki emisyonların yüzde 38’ini oluştururken, devlete ait kuruluşlar yüzde 37’sini ve yatırımcılara ait şirketler ise yüzde 25’ini oluşturuyor.

Carbon Majors veri seti 1854’ten 2022’ye kadar olan emisyon verilerini içeriyor. Tüm veri setinin yeni analizi, sanayi devriminden bu yana küresel fosil yakıt ve çimento karbon emisyonlarının yüzde 70’inden fazlasının 78 şirket ve devlet kuruluşuna ait olduğunu ortaya koyuyor. Aynı dönemde, sadece 19 kuruluş bu CO2 emisyonlarının yüzde 50›sine katkıda bulunmuş durumda.

Carbon Majors veri seti, fosil yakıt üreticilerinin akademik, düzenleyici ve yasal bağlamlarda iklimle ilgili etkilerinden sorumlu tutulmasında çok önemli bir rol üstleniyor. Örnekler arasında bu kuruluşların küresel yüzey sıcaklığı, deniz seviyesi ve atmosferik CO2 artışına yaptıkları katkının ölçülmesi ve Filipinler İnsan Hakları Komisyonu’nun 2022 İklim Değişikliği Ulusal Soruşturması’nda iklimle ilgili insan hakları ihlalleri için kurumsal hesap verebilirliğin sağlanması yer alıyor.

İklim hesap verebilirliği sağlanacak

Uluslararası Çevre Hukuku Merkezi (CIEL) Başkanı ve CEO’su Carroll Muff et, “Richard Heede tarafından hayata geçirilen Carbon Majors araştırması, fosil yakıt endüstrisinin iklim krizindeki rolünün gerçek ölçeğini hesaplamak ve ortaya koymak için kendi raporladığı üretim ve işletme rakamlarını kullanarak iklim hesap verebilirliğin görünümünü değiştirdi. InfluenceMap’in yeni Carbon Majors veri tabanı ise, bu araştırmayı güncelleyip genişleterek, araştırmacılar, karar vericiler ve davacılar için daha geniş çapta erişilebilir ve kullanılabilir hale getirdi. Carbon Majors veritabanı, iklim gerçekliğinin acil talepleri ile petrol ve gaz üretiminin pervasızca ve kasıtlı olarak artmaya devam etmesi arasında büyüyen uçurumu belgelemeyi, hesaplamayı ve görsel olarak göstermeyi önemli ölçüde kolaylaştırıyor. Kritik olarak, kurumsal davranış ve üretimdeki değişiklikleri, yatırımcılar, araştırmacılar ve davacılar için uygun olacak şekilde ayrı ve açıkça tanımlanmış zaman ölçeklerinde izlememizi sağlar. İklim eylemi ve iklim hesap verebilirliğine yönelik çalışmalarda hayati ve güçlü yeni bir araç” diyor.

Carbon Majors araştırması, yaşamları tehdit eden, okyanuslarımızı ve ormanlarımızı tahrip eden ölümcül sıcaklık, aşırı hava koşulları ve hava kirliliğinden tam olarak kimin sorumlu olduğunu gösteriyor.

Araştırmanın ön plana çıkardığı bulgular, fosil yakıtların yaygınlaşmasını sona erdirmek ve gerçekten adil bir geçiş sağlamak için bir Fosil Yakıt Anlaşması yoluyla yeni bir uluslararası işbirliğine ihtiyacımız olduğunu ortaya koyuyor.

EMİSYONLARDAN KİM SORUMLU?

*Rapora göre; Chevron, ExxonMobil, BP, Shell ve ConocoPhillips, tarihsel fosil yakıt ve çimento CO2 emisyonlarının yüzde 11,1’inden (196 GtCO2) sorumlu.

*En büyük 5 devlet şirketi olan Saudi Aramco, Gazprom, National Iranian Oil Company, Coal India ve Pemex, tarihsel fosil yakıt ve çimento CO2 emisyonlarının yüzde 10,9’undan (194 GtCO2) sorumludur.

*2015’ten bu yana kömür arzı yatırımcılara ait kuruluşlardan devlete ait kuruluşlara kaydı. Yatırımcılara ait kömür üretim emisyonları 2015’ten 2022’ye kadar yüzde 27,9’luk bir düşüşle 939 MtCO2e azaldı. Ancak, emisyonlar 2015-2022 yılları arasında ulus-devlet ve devlete ait üreticilerden 2.208 MtCO2e ve 343 MtCO2e olarak sırasıyla yüzde 19 ve yüzde 29 artış gösterdi.

*Fosil yakıt şirketlerinin çoğunluğu, Paris Anlaşması’ndan sonraki yedi yılda, önceki yedi yıllık döneme kıyasla daha yüksek üretim gerçekleştirdi. Devlete ait şirketlerin yüzde 65’i ve yatırımcılara ait şirketlerin yüzde 55’i 2016- 2022 döneminde 2009-2015 dönemine kıyasla daha yüksek üretim yaptı.

*Paris Anlaşması’ndan sonra devlete ve yatırımcılara ait şirketlerin üretimindeki artış, öncesine kıyasla en çok Asya’da görülüyor. Yatırımcılara ait 5 Asya şirketinin tamamı ve devlete ait 10 Asya kuruluşundan 8’i, 2009- 2015 dönemine kıyasla 2016-2022 döneminde daha yüksek emisyonlarla bağlantılı. Bu durum öncelikle Asya kömür üretiminden kaynaklanan artan emisyonlarla şekilleniyor.