55 milyar dolarlık hayalet rezerv dedikodusu

Hayat daraldıkça, genişleme kaynaklarını yaratırmış. Biz de rezervlerimiz eriyince yeni kaynak arayışına girdik. Gerçeği olmayınca dedikodu üzerinden sanal rezervler geliştirmeye başladık. Peki, nedir bu sanal rezerv dedikodusu? Dedikodu; adı üzerinde, gerçekle örtüşmeyen çarpık iletişim.               

Dedikoduyu yayanlar, inandırıcı olsundiye detay da vermiş. Detaylı dedikodu yani… Misal 55 milyar dolar yola çıktı, Merkez’in rezervlerine girmek üzereymiş. 20 milyarı Suudilerden, 15 milyarı Katar’dan, 10 milyarı Birleşik Arap Emirliklerinden ve 10 milyar doları da Rusya’dan…                 

ŞAŞIRMAMAK ELDE DEĞİL!

Bir dedikodu kümesine göre Cumhurbaşkanı’nın doktorunun teyzesinin oğlu, böyle bir kaynak geleceğini söylemiş. Kimine göre Turgut Özal’ın başdanışmanı Can Pulak söylemiş… Böyle bir şey olabilir mi? Olmaz tabii ki. Bizim ülkemizde hiç olmaz. Geçelim… Biz geçelim ama ağızlar torba değil ki büzesin.               

Köyün başında söylediğin yalana, köyün çıkışında sen inanırsın ya… 55 milyar $ seçim öncesi ekonomiye akacak, böylece döviz düşürülecek… Kulaktan kulağa oyunu gibi… Dedikodu yayıldıkça dallanıp budaklanıyor. Yetmiyor, bizzat bakan da “yabancılar peşimizde, para yağdıracaklar” diyor.                 

İKİ SORU İKİ CEVAP

Dedikoduyu kim yayıyor, amaç nedir?

Dedikodu üretilmeye görsün; etki arenasını bir anda genişletir. Bulaşıcıdır. Bir süre sonra uyduranlar dahi gerçekliğine inanır. Kimi Saray yayıyor diyor, kimi de doların düşüşünden medet umanların işi diyor. Dedikodu öyle bir şeydir ki kaynağı unutulur da kötü neticeleri kalır. Amaç ne olursa olsun böyle dedikoduların, çıkarana da ülkeye de muhalefete de bir faydası olmaz.                

İşe yarar mı?

Döviz nakit akışındaki sıkıntımız ortada ve bu dedikodunun maddi zemini var olunca kamuoyunda gerçekleşme ihtimali yüksek algısı oluşur. Faizinle bozduğun döviz denklemini, hayalet rezervle düzeltemezsin. Piyasalara sahte umut pompalanır ama sonunda yalancı çoban olur çıkarsın.

NOT

PARANIN KAYNAĞI DEDİKODU OLURSA CDS’İN 900’E FIRLAR

Türkiye’nin dövize ihtiyacı var. Ama dövizimiz yetersiz. Merkez’in kritik rezervleri 5 milyar $ düzeyine indi. Fed’in de bize dolar basma izni vermeyeceği ortada… O halde; doğal ve mantıklı döviz kaynaklarına yönelmek daha doğru davranış olur. Dolar gelecek diye acaba alacaklıları idare edebilir misin? Hadi dedikodu mekanizmasıyla bir müddet oyalarsın da nereye kadar? Klasik hikâyedir; “bana para gelecek, veresiye yazalım.” O veresiyeler büyür, bir süre sonra borçlar döndürülemez hal alır. Doğal döviz kaynağın, ihracattır, turizmdir veya dış borçlanmadır. Ama hayalet paraları diline dolarsan CDS’lerin 900’e fırlar. Sen bunu göremesen bile seni fiyatlayanlar bunu görür, riskini zirveye çıkarır.