4 milyar dolarlık yatırım başladı 4.7 milyar dolar da yolda
DOLMABAHÇE’deki Çalışma Ofisi… Masada göreve şubat ayında atanan T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu var.
Dağlıoğlu, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Yurtdışı Faaliyetler Dairesi Başkanı Furkan Karayaka ve Ofisin İletişim Daire Başkanı Bekir Polat’ın eşlik ettiği buluşmada sohbete yatırım süreci devam eden projelerden başladı:
-Yatırım kararı alınmış, yatırım süreci devam eden 52 proje, Yatırımcı Hizmetleri Dairemizce takip ediliyor. Bu projelerin toplam yatırım bedeli yaklaşık 4 milyar dolar.
Söz konusu uluslararası doğrudan yatırımların yaratacağı istihdama işaret etti:
- Bu projelerde taahhüt edilen istihdam yaklaşık 10 bin 500 kişi.
Yatırımların 17 farklı ülkeden geldiğini kaydedip, bazı ülkeleri sıraladı:
- Ülkeler arasında ABD, Almanya, İspanya, Hollanda ve Hindistan yer alıyor.
Sektör dağılımını paylaştı:
- Kimya ürünleri, demir çelik ve diğer metallar, enerji, motorlu taşıtlar ve ulaştırma araçları, madencilik- taş ocakçılığı başta olmak üzere 18 farklı sektöre yatırım söz konusu.
Yatırımların 16’sının “genişleme” olduğunu vurguladı:
- 36 proje ise sıfırdan yatırım özelliği taşıyor.
Ardından potansiyel yatırımlara geçti:
- Haziran 2020 itibariyle potansiyel yatırım olarak görülen 82 projenin 70’i araştırma/ fizibilite aşamasında bulunuyor.
Potansiyel yatırımların parasal büyüklüğüne dikkat çekti:
- Potansiyel projelerin toplam yatırım bedeli yaklaşık 4,76 milyar dolar. Taahhüt edilen istihdam da 15 bin 800.
Sektörel dağılımı da irdeledi:
- Projeler bilgi ve iletişim teknolojileri, gıda ürünleri, makine ve ekipmanları, kimya ürünleri ve otomotiv yan sanayi başta olmak üzere 23 farklı sektörden oluşuyor.
Ülkelere göre dağılımın altını çizdi:
- Potansiyel yatırım projeleri aralarında Almanya, Güney Kore, ABD, Japonya, Kanada ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) yer aldığı 27 farklı ülkeden geliyor.
Araya girip sordum:
- Kesinleşip bir kısmı başlamış 52 yatırım veya potansiyel 82 proje arasında Volkswagen de var mı?
Yanıtladı:
- Volkswagen, iki grupta da yok.
Ardından ekledi:
- Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi olarak Volkswagen yatırımını ülkemize çekme yarışını kazandığımızı düşünüyoruz. Şirket, yatırım için şirketini de kurdu. Grubun yatırımları genelde askıya alması söz konusu.
Geçen yılki uluslararası doğrudan sermaye giriş rakamını anımsattı:
- Geçen yıl 8,5 milyar dolar doğrudan yatırım geldi.
Bu yıl da o rakamın altına düşmeyeceğimize inanıyoruz. Bu yıl dünyada doğrudan yatırımlar yüzde 30-40 gerilerken Türkiye’ye 8,5 milyar dolar çekebilmek önemli değil mi?
Yatırım Ofisi 12 yılda 23 milyar dolarlık 224 yatırıma kapıyı açtı
CUMHURBAŞKANLIĞI Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, 10 yıldır çeşitli görevlerde bulunduğu kurumun 2007-2019 performansına dikkat çekti:
- Kurumumuz bugüne kadar 23 milyar dolarlık 224 yatırım projesini ülkemize kazandırdı. Bu yatırımlar 48 bin kişiye iş kapısı açtı.
Söz konusu dönemdeki 1 milyar dolar üstü yatırımları sektörlere göre sıraladı:
● Finans: 7 yatırıma 4 milyar 52 milyon dolar geldi.
● Demir Çelik ve Diğer Metaller: 4 projeye 3 milyar 19 milyon dolar yatırım oldu.
● Ulaştırma, Depolama ve Lojistik Hizmetleri: 10 projeye 2 milyar 895 milyon dolar yatırıldı.
● Enerji: 13 projeye 1 milyar 760 milyon dolar geldi.
● Motorlu Taşıtlar ve Yedek Parça: 31 projeye 1 milyar 618 milyon dolar yatırım oldu.
● Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün: 18 projeye 1 milyar 209 milyon dolar yatırıldı.
● Sağlık Hizmetleri: 4 projeye 1 milyar 50 milyon dolar yatırım geldi.
Japonya 2,4 milyar dolarla ilk sırada
CUMHURBAŞKANLIĞI Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, 2007-2019 döneminde kurumun rol aldığı yatırımların 500 milyon dolar üstü olanlarını ülkelere göre sıraladı:
● Japonya: 27 projeye 2 milyar 470 milyon dolar getirdi.
● ABD: 37 projeye 2 milyar 212 milyon dolar yatırdı.
● Güney Kore: 2 milyar 119 milyon dolar yatırdı, 16 yatırım yaptı.
● Almanya: 18 projeye 1.8 milyar dolar getirdi.
● Fransa: 20 projeye 1.3 milyar dolar yatırdı.
● İngiltere: 12 projeye 751.5 milyon dolar yatırım yaptı.
Finansal yatırımları da çekmeye çalışıyoruz
CUMHURBAŞKANLIĞI Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, uluslararası yatırım çekme stratejilerini anlatırken şu noktanın altını çizdi:
- Finansal yatırımcılara da stratejik olanlar kadar önem veriyoruz. “Private equity” (özel sermaye) ve “venture capital” (girişim sermayesi) fonlarından ülkemize daha fazla yatırım kazandırmaya çalışıyoruz.
Küresel tedarik zincirinde payımız yüzde 33,4’e çıktı
CUMHURBAŞKANLIĞI Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, şu iki veriye işaret etti:
● 1995’te ihracatımızın yüzde 27’si “ orta-yüksek teknoloji ürünü” iken, bugün yüzde 40’a ulaştı.
● OECD-DTÖ çalışmasına göre Türkiye’nin “Küresel Değer Zinciri”ne katılımı, 2005’te yüzde 28.9 iken 2015’te yüzde 33.4’e çıktı.
187 uluslararası Ar-Ge merkezi var
CUMHURBAŞKANLIĞI Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, Türkiye’deki Ar-Ge Merkezi sayısına işaret etti:
- Şubat 2020 itibariyle ülkemizde 1236 Ar-Ge merkezi faaliyet gösteriyor. Bu merkezlerde 60 bin 173 kişi çalışıyor.
Şu noktanın altını çizdi:
- Ülkemizdeki Ar-Ge merkezlerinde 187’si uluslararası yatırımcılara ait. Uluslararası yatırımcıların ülkemize Ar-Ge için daha fazla gelmesi için çalışıyoruz.
Asya’dan gelen yatırım artıyor
CUMHURBAŞKANLIĞI Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, 2003-2020 dönemindeki uluslararası doğrudan yatırımların toplamının altını çizdi:
17 yılda gelen yatırım 219 milyar dolara ulaştı.
Yatırımların geldiği ülkeleri örnekledi:
- Hollanda, ABD, İngiltere, Avusturya, Luksemburg, Almanya, İspanya, Belçika, Fransa, Yunanistan, Azerbaycan, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, İtalya, İsviçre, Katar, Japonya, Suudi Arabistan, Kuveyt.
Türkiye’nin yatırım çektiği bölgelerin paylarındaki değişime işaret etti:
- AB ülkeleri: 2002-2010 döneminde Türkiye’ye yatırımda yüzde 73 pay alırken, 2019’da yüzde 53’e indi.
- ABD: 2002-2010 döneminde Türkiye’ye yatırımda yüzde 9,1 pay alıyordu, 2019’da yüzde 6’ya geriledi.
- Asya: 2002-2010 döneminde Türkiye’ye yatırımda payı yüzde 12,4’tü, 2019’da yüzde 32’ye yükseldi.