2025’te nasıl borçlanmalıyız?
Yılsonu itibariyle yabancı para kredilerin kur farkları hariç 2024 yılında şirketler olarak 3 trilyon 341milyar TL faiz ödeyeceğiz. Bu rakam bankalar, faktoring ve Leasing firmalarına ödenen faizleri de kapsamaktadır. Bir önceki yıl 2023 yılında faiz gideri 1 trilyon 455 milyar TL idi ve artış yüzde 130. 2024 yılında şirketlere borçlanma stratejisi olarak TL Reeskont, Euro ve USD bazlı kredi kullanımını sırasıyla önermiştik. Kredi kullanımında Euro kullananlar yüzde 19, TL Reeskont kullananlar yüzde 36 ve USD bazlı kredi kullananlar yüzde 27 faiz ödediler 2024 yılında. Dolayısıyla FX kredi kullanımı çok hızlı arttı ve açık pozisyon reel sektör için 81 milyar dolardan bizim tahminimiz
2024 yılı sonu itibariyle 140 milyar dolara çıktı ve artış 59 milyar dolar. Öncelikle şirkette doğal hedge edilmeyen açık pozisyonları kapatmak lazım. Tenis maçı seyrediyor iseniz oyuncular köşede iken en hızlı şekilde ortaya geldiklerini görürüz. Buradan örnekle şirketlerin tekrar ortaya gelmesi lazım. Oyuncular kadar hızlı olmasa da yavaş yavaş ortaya gelmek lazım.
TCMB politika faizini düşürmeye başlasa da reel faizin 2025 yılında yüksek olacağını tahmin ediyoruz. Bizim 2025 ortalama kredi maliyeti tahminimiz A Ratingi firmalar için ortalama yüzde 40 seviyesinde ve 2025 yılı sonu için tahminimiz ise yüzde 31. USD için SOFR tahminimiz 2025 yılında yüzde 4 ve FED’in 2025 yılı sonu politika faizi tahminimiz yüzde 3,75 civarında ve Euro için ise 3 aylık Euribor 2025 yılı için ortalama yüzde 2,18 ve 6 ay için yüzde 2,1. Bu tahminler USD bazlı kredi kullanımında faizlerin Euro faizlere göre 2025 yılında ortalama 175-200 baz puan daha yukarıda olacağını gösteriyor. 10 Ocak 2025’te ABD için açıklanan iş gücü istatistiklerinin 256.000 adet ile güçlü gelmesi ABD faizlerin yüksek seviyesinin korunacağını gösteriyor. 10 yıllık ABD hazine tahvillerinin faizi yüzde 3,6’dan yüzde 4,764’e çıktı. Dot plot analizi FED’in 2025 yılında iki faiz indirimi yapacağını gösteriyor ve ortalaması yüzde 3,9. Bizim tahminimiz yüzde 3,75. Bu veriler 2025 yılı borçlanma politikasının ipuçlarını oluşturmaya başladı.
1. Faizleri düşüren TCMB sıkı para politikasına devam mesajı verdi ve TL kredilerde bankalar yüzde 1,5 ve FX kredilerde yüzde 1 büyüyecekler. 4 Ocak 2025 tarihli karar sonrasında TL, USD ve Euro bazlı kredilerin faiz oranları artacak. Mevcut limitleri kullanmak lazım.
2. İhracat ve döviz kazandırıcı faaliyeti olan firmalar nakit akışlarına göre para cinsine karar vermelidirler. TCMB son politika faizinde yaptığı indirim ile TCMB reeskont kredilerinin faizini yüzde 29,93’e indirdi ( 47.5*0.63). Piyasada TL kredi faiz ile TCMB reeskont kredisi faiz arasındaki marj yüzde 26,2’ye yükseldi. TL Reeskont kullanımı açık pozisyonların kapatılması ve kur riskinin yönetilmesi için tercih edilmelidir.
3. 2025 yılında SOFR ortalaması yüzde 4 ve 3 ve 6 aylık Euro faiz ortalaması sırasıyla yüzde 2,18 ve yüzde 2,1 olacak bizim tahminimiz. Bu oranlar ihracat ve döviz kazandırıcı faaliyetlerden sağlanacak nakit akışa göre tercihte bulunulmalıdır. Bizim önerimiz her iki para cinsinden nakit akışımız uygun ise değişken faizli Euro kredi kullanmak daha avantajlı olabilir. Burada altını çizmek istediğim önemli konu faizin fixed değil değişken olması ( Yatırım kredileri için farklı seçenekler kullanılmalıdır.)
4. Kredi büyümesinde sınırlamalar ve artan TGA (Tahsili Gecikmiş Alacaklar) bankaların kredi ratingi güçlü firmaları kredi politikası olarak tercih edecekler. Bilançomuzu 2025 yılında güçlendirelim. Sonuç olarak, 2024 yılında önerdiğimiz Euro bazlı kredi kullananlar TL ve USD bazlı faizli kredilere göre daha az faiz ödediler. 2025 yılı için yukarıda sıraladığım 4 maddelik aksiyon planının şirketler açısından borçlanma için önemli olacağını düşünüyorum.