2024 yılı zamları gözler Cumhurbaşkanı’nda
Yılmaz SEZER
Bilindiği gibi ülkemizde; harç, ceza ve benzeri ödemeler her yıl yeniden değerleme oranında (YDO) artırılmaktadır. Yani bir bakıma, yeniden değerleme oranı, kamunun bazı hizmet bedelleri ile cezalarına bir sonraki yıl yapacağı zam oranı olarak ilan edilmektedir. Elbette Yeniden Değerleme Oranı’nın gelir vergisi tarifesini de etkilemesi sebebiyle çalışanların net ücretleri dahil birçok hesaplamada bu oran nedeniyle değişiklik olacaktır. Trafik cezaları, ehliyet ve pasaport harçları, yurt dışından getirilen telefonlara uygulanan harçlar, vergi usul cezaları gibi birçok kalem açıklanan yeniden değerleme oranında artırılacaktır.
Yeniden değerleme oranının hangi tarih aralığında yapılacağı, hangi endeksin dikkate alınacağı kanun ile belirlenmiştir. Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 298’inci maddesinin (B) fıkrasına göre; yeniden değerleme oranı, yeniden değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dahil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumu’nun Toptan Eşya Fiyatları Genel Endeksi’nde (TEFE) meydana gelen ortalama fiyat artış oranı olarak tanımlanmıştır. Bu oran Maliye Bakanlığı’nca Resmî Gazete ile yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile ilan edilmektedir. Ancak 5479 sayılı Kanun’la 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere tüm vergi kanunlarında yer alan “TEFE” ibaresi “ÜFE” olarak değiştirildiğinden, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’nci maddesi gereğince yeniden değerleme oranı da bu tarihten sonra “ÜFE” endeksindeki artışa göre belirlenilmeye başlanılmıştır.
Bu oran, 2021’de yüzde 9.11 olarak hesap edilmiştir.
2022 yılında uygulanmak üzere yeniden değerleme oranı yüzde 36.20 olarak açıklanılmıştır.
2023 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı ise rekor bir artışla 122,93 olarak açıklanmıştır.
2024 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı ise 25.11.2023 tarihinde yayınlanan 554 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile ilan edilmiştir. Buna göre 2024 yılında uygulanacak zam oranı yüzde 58,46 olarak hesaplanmıştır.
Açıklanan bu zam oranı sonucu önceki yıllarda olduğu gibi gözler Cumhurbaşkanı’na çevrilmiş durumda… Çünkü cumhurbaşkanı son yıllarda kanunların kendisine verdiği indirim yetkisini kullanarak özellikle motorlu taşıtlar vergisindeki artış oranını daha düşük bir oran olarak belirlemektedir. Örneğin 2023 yılındaki yeniden değerleme oranı yüzde 122,93 olarak açıklanmışken, Cumhurbaşkanımız takdir yetkisini kullanmış ve motorlu taşıtlar vergisinde oran yüzde 50 indirilerek yüzde 61,5 olarak uygulanmıştır.
2024 yalında yapılacak yerel seçimler de dikkate alındığında cumhurbaşkanımızın bu yetkiyi yine kullanmasına kesin gözüyle bakılmaktadır. Tabi şimdi diyeceksiniz ki Cumhurbaşkanımız 2023 yılında MTV tutarlarını indirdi de ne oldu?.. Gelen ek motorlu taşıtlar vergisi ile hiç indirilmemiş olduğu gibi üstüne vergi de alındı. Evet, sizde haklısınız… Bir taraftan Anayasa Mahkemesine ek motorlu taşıtlar vergisi için açılan iptal davaları, bir taraftan seçim baskısı, bir taraftan bütçe açıkları Cumhurbaşkanımızın kararını etkileyecek hususlar. Hep birlikte bekleyip bu kararı göreceğiz…