2023’ün son yazısı
Bizim meslekte kalıplaşmış bir çıkış vardır: hem mevcut yıl için “çok zordu” denir hem de gelecek yıl “çok zor geçecek” denir. Burada realite elbette olur ama temelinde ağırlıklı ihtiyatlılık kavramı yer alır. En azından kendim için bu şekilde söylemek gayet mümkün. Neden? Öncelikle “sürpriz etkisi” nedeniyle. Hem geride kalana hem de gelecek için fikir yürütmek sanılan kadar kolay değil. Gerçi hiç de öyle olmadı. Bakmayın şimdilerde, özellikle de pandemi sonrasının getirdiği yeni-sağlıksız-finansal düzen konuşanlarına. Sanılandan daha zordur belirli regülasyonlar çerçevesinde hareket etmek. Dahası ağzınızdan çıkanın yükümlülükleri her şeyden ve regülasyondan önce kendiniz için bağlayıcıdır. Öyle de olmalıdır.
Şimdi bu serzeniş ve dertleşme ağırlıklı girişin ardından gelelim kısa bir sohbete. Şaka değil; gerçekten 2023 çok zor bir yıl oldu. Bilhassa yerel varlıklar üzerine fikir yürütmek ve bunu her gün konuşmak zorunda olan bizler için. Asrın felaketi olan deprem süreci, başta BIST olmak üzere sermaye piyasalarına yönelik kurulması gereken iletişim ve atılması lazım gelen adımların gecikmeli ve problemli şekilde tercih edilmesi, devamındaki seçim süreci, uzun yıllardır beklediğimiz normalleşme hamleleri ve aklıselim değerlendirmeler ve tam gaz devam eden halka arz konusu. Hatırlaması, konuşması ve tüm bunlar olurken sürecin tam göbeğinde yer alması ne kadar zor değil mi? İster yatırımcı olarak ister profesyonel olarak. Zor-du.
Tüm bunların ardından 2024’ü karşılamaya hazırlanıyoruz. Konuştuğumuz başlıkların tamamı olmasa da bir kısmı hayatımızda yer alacak gibi duruyor. Türkiye’de ağır bir enflasyonist baskı süreci içerisinden geçtik. Büyük kısmı olmasa da hala daha devam eden tarafları da var. Ancak, tek bir farkla: Mayıs seçimlerinin ardından çok şükür ki kontrolden çıkmış vaziyette yer alan enflasyon beklentileri şimdilerde yeniden konuşulur ve dikkate alınır oldu. Başta Bakan Şimşek olmak üzere, yeni ekonomi yönetimi hemen hemen her konuşmasında satır aralarına bu konuya verdikleri önemi bir şekilde sıkıştırıyor. Para politikasındaki ciddi değişim ve dünyadaki doğru örneklere yaklaşım da kontrol altına alma düşüncesine destek veriyor. Elbette ne süreç bitti ne de atılması gereken adımların sonuna gelindi. Baz etkisiyle de olsa yılın ikinci yarısında beklenen enflasyon gerilemesi öncesinde Ocak-Mayıs sürecinde %70 civarına yükselmesi kuvvetli olan bir TÜFE ve bu süreci her anlamda -para politikasında belki faiz aracını yeniden kullanmak zorunda kalabilecek TCMB ve maliye politikası ile destekleme pozisyonunda yer alan Hazine’ye dek- zorluklar ve ehemmiyet devam ediyor. Sonrası için de beklentiler kanalı odaktaki pozisyonunu koruyacak. Yani, esas dikkatli olma yılı 2024. Burada değişiklik yok. O nedenle gerçekten “zor”.
Yılın son yazısında uzun uzun konuşmaya bence hiç gerek yok. Zaten önümüzde uzun bir süreç olacak. Ana hatlarını bilmek en doğrusu. İçerideki gündemin yanında, yine bu köşede sık sık tartıştığımız başlıklardan birisi olan, yurt dışı tarafın da birtakım farklılıkları ve bunun yanında beklentileri hayatımızda yer alacak. Ne gibi? Düşük seyreden enerji maliyetlerinin %6’nın aşağısına çektiği global enflasyon ortamında (ortalama) amiral gemisi olan Fed’in nasıl bir pozisyona geçeceği gibi. Elimizdeki Dot Plot yönlendirmesi 3x25bp’lık beklenti kanalını çoktan çalıştırmış durumda. Yatırımcılar ise daha fazlasını istiyor.
Daha yavaş bir büyüme evrenine geçmesi beklenen global ekonomide enflasyonun geri çekilme sürecinde merkez bankalarının nasıl bir baskı ile gaz-fren ayarlaması yapacakları finansal varlıkların seyrini de belirleyecek. Çok uzaklara gitmeye gerek yok: pandemi sonrasını dahi analiz olarak dikkate alsak, Amerikan doları ve faizlerin diğer tüm varlık sınıfları açısından ne denli önemli olduklarını anlamamız daha kolay oluyor. İşte 2024 tam olarak bu eksende gerçekleşecek.
Fiyatlamalar bir şekilde dengesini bulur. Ama bugün ama yarın. Ancak, sağlık ve huzurun yer almadığı hiçbir şey anlam ifade etmiyor. Eksik kalıyor. O nedenle dilerim herkes için mutluluğun, sağlık ve huzurun bol olduğu bir yıldır 2024. Az konuşalım, çok iş yapalım ama dürüst şekilde yapalım. İyi seneler!