2022 Bütçesi orta direği ortadan kaldırıyor!...
2022 yılı Merkezi Yönetim Bütçe rakamlarını Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay cuma sabahı kısa bir basın toplantısı ile açıkladı. Böylece Anayasamızda yer alan yükümlülük yerine getirilmiş oldu.
Ancak bir husus dikkatlerden kaçmadı. Normalde bütçe kanun tasarıları bugüne kadar hep Maliye Bakanları tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulurdu. Sunuş sırasında Maliye Bakanı tarafından uzun süren bir basın toplantısı yapılırdı. Hatta basın toplantısında gazetecilere genel bütçe tasarısı ve ekleri ile bir önceki yıl kesin hesap tasarısı ve eklerinin oluşturduğu bütçe paketinin önünde fotoğraf verilirdi.
Her nedense bütçenin sunuşunda Hazine ve Maliye Bakanı yoktu. Aslında aylardan beri kamuoyunun önünde olmadığı da biliniyor. Ankara kulisleri de bunun farkında. 2022 bütçesi ile ilgili söylenecek ikinci husus, bundan 1.5 ay önce açıklanan 2022-2024 yılları Orta Vadeli Program’da bu makro ve alt rakamların zaten yer aldığı konusu. Dolayısıyla bütçe alt toplamları itibariyle bir sürpriz veya farklılık yok.
Ama rakamların içine girildiğinde tablo değişiyor. Bu değişiklikler şöyle:
Personel giderlerinin bütçe giderleri içerisindeki payı 2021’de yüzde 24.3 iken 2022 yılında yüzde 28.2’ye çıkarılıyor. Açıkçası ya memur sayısında ya da 3600 ek gösterge gibi özlük konularında iyileştirme öngörülüyor.
Faiz giderleri artık Hükümetin kamburu görüntüsünü veriyor. GSYH’nın yüzde 3’üne ulaşmış ve her yıl artan faiz giderleri söz konusu. 2021yılına göre 2022 yılındaki faiz giderlerindeki artış yüzde 34 civarında ve 240 milyar lira. Bir avuç rantiyeye üstelik sıfır vergili bir kaynak transferi yapılıyor.
Hükümetin yıllarca ve ayrıca belediyeler üzerinden de başarıyla yürüttüğü sosyal transferlerde artış yapılmış görülüyor. Geliri olmayanlara sağlık primi ödemesi, 65 yaş üstü olanlara bakım aylığı, engelli evde bakım, yoksul ailelere elektrik giderleri yardımı gibi adlarla yapılan yardımı 104 milyar liraya çıkarılıyor. Dolayısıyla 2022 bütçesi ile;
Bir yandan üst gelir grubuna faiz yoluyla çok ciddi kaynak aktarılarak
Bir yardan da en alt gelir gruplarına çeşitli başlıklar altında doğrudan ve dolaylı bir şekilde kaynak artırılarak,
adeta orta direk ortadan kaldırılıyor. Bütçe artık hizmeti vermenin yolu olarak görülmüyor.