2022 bir dönemin sonu ve yeni dönemin kilit kavramları

Bir yılı geride bıraktık ve 2022 aslında bir dönemin de sonu oldu. Zaman kavramı ve onun üzerine kurduğumuz dönemler, bizim adlandırmamız ile oluşuyor. Yoksa hepsi süreç içinde gerçekleşiyor ve çoğu zaman ne olduğunu anlamadan ortaya çıkıyor.

Dünyada da pek çok fütürist, pek çok gelecek tahmincisi de bu dönemi önemsiyor. Benim gibi kendini “Gelecek Kaşifi” olarak tanımlayan biri için 2022 yılı neden bir dönüm noktasıydı derseniz pandemiden çıktığımız bir yıldı ve arkasında farklı bir ekonomi ve yaşam biçimi bıraktı. İşte bu hafta 2022’nin bu son yazısında size gelecek kaşifi olarak kilit kavramlar üzerinden bazı gelecek notlarını paylaşacağım…

Her şey inanılabilir oldu

2022 yılı tekrar normalleşmeye geçtiğimizi düşündüğümüz bir dönem oldu. Tabii gerçekten normalleşme mi yoksa farklı-yeni bir normale mi döndük… Evet hani klasik bir deyimdir ama hiçbir şey eskisi gibi değil aslında. 2022’nin bitişiyle birlikte geleceğimize damga vuracak pek çok gelecek akımı, pek çok tohum bu dönemde ekildi. Artık farklı, çok uzaklarda görünen gelişmelerin, bilim-kurgu dediklerimizin olabileceğine en azından inandık. Her şey inanabilir hale geldi yeniden… Buda bir şeylerin gerçekleşmesi, değişim için de büyük bir adım aslında… Değişimi o zaman bazı “anahtar” kelimelerle açmaya çalışalım…

Sürekli değişim ve olağan belirsizlik

Değişim burada kilit kavram, sürekli değişim ve olağan belirsizlik bu dönemi iyi tanımlıyor. O yüzden artık şunu sormayın: Dünyada dalgalanma ne zaman duracak? Hayır böyle bir şey olmayacak! Değişim ve dönüşüm girdiğimiz ‘yeni normal’in kuralları arasında. Bunun bir kısmını teknoloji değiştirse de aslında insanda da büyük değişimler oluyor. Arayışlar farklılaşıyor. O yüzden çoklu bir değişimden bahsetmek mümkün… 2022 yılını kapatırken, artık sığınılacak bir liman kalmadığına değişim ve dönüşümün sürekli, belirsizliğin ise olağan olduğunu kabullenin. Belki buna biz ‘Kaos’ çağı da diyor olacağız. Yeniden düzenin oluşmadan önceki çağlar…

Gelecek tanımını değiştirin

Bir kere önce gelecek tanımınızı da değiştirin. Şu an içinde bulunduğunuz dönemde aynı zamanda geleceği yarattığınızı ve yaşadığınızı fark edin. Pek çok sistemin artık farklılaştığı tüm sistemin oturduğu gelecek ise belki “Ultra Gelecek” olacak. Gelecek kavramını zaman içinde değişim içindeki yeni tanımıyla kullanmaya başlayacağız.

Hız her şeyden önemli

Ortaya çıkan yeni teknolojilerle hız en önemli kilit kavramlardan biri haline geldi bile… Anında ve o anda her şeyin gerçekleşmesi artık önemli. Rekabette belirleyici. Teknolojinin yarattığı hız, zıplamalar da yaratıyor. Bir anda çağ zıplamaları yaşanıyor. Buna yıkıcı devrimler de diyebiliyoruz.

‘İnsanın yeni arayışı

Evet pek çok şey değişiyor dedik ama en önemli değişim insanda oluyor. İnsanın kendini tanıma yolculuğu tüm dünyada pek çok şeyi farklı kılacak. Burada mutluluk ve huzur arayışı beklentileri değiştiriyor. Dünyaya daha duyarlı olma, amaç arayışları, sürdürülebilirlik aynı zamanda çalışan ve tüketen bir birey olarak önemli bir değişim dalgası yaratıyor. Bu arayışa göre iş bulma-yapma, bu arayışa göre tüketme… Aktivizm, sosyal medyanın da desteği ile dünyanın en güçlü politik gücü olma yolunda ilerliyor. İletişim dünyada gücünü giderek artırıyor. Aynı anda her yerde aynı şeyler hissediliyor, yaşanıyor.

Liderlikte yeni normal!

İnsan-teknoloji değişir de liderlik değişmez mi? Bireysel liderlikten, kolektif liderliğe geçiş hızlanıyor. İşler tek liderin yapacağı kapasiteyi öncelikle aşıyor. Çok yönlü yönetim, çeşitlilik bu yüzden önemli hale geliyor. İnsanın ve çalışanların yeni arayışları ise anlamlı iş yapmayı gündeme getiriyor. Artık o yüzden tek bir lider değil, kolektif şekilde, tüm çalışanların katılımıyla oluşan bir yönetimle ilerleyen şirketler ve kolektif liderlik

Yükseliyor!

İnsanın dünyada yeni rolü

İnsanın dünyadaki rolü ilk defa değişiyor. Bugün yapılacak işlerin yüzde 40’ı önümüzdeki 3-5 yıllık dönemde makineler, yapay zeka tarafından yapılıyor olacak. Ayrıca üretim güçleri, pandemi ardından insan riskini almamak, verimliliği artırmak için giderek robotlaşan fabrikalar yaratıyor. Bunun sonucu da insan ilk defa günlük işlerin içinden çekilecek ve üretimdeki rolü farklılaşacak. Köleleşmemek için, yaratıcılık ve farkındalığını yükseltmesi, düzene katkısını değiştirmesi gerekecek.

Üretim merkez ülkelere

Bu teknolojideki değişim dalgası, robotlaşma, merkez ülkelerin üretimleri fason vermek yerine tekrar kendi üzerlerine çekmesine neden oluyor. Verimlilik artışıyla giderek büyüyor. Üretim zincirleri ve tedarik zincirleri de giderek değişerek farklı bir düzene doğru yol alıyoruz. Bu da değişimi-dönüşümü daha da güçlendiriyor.

Blokchain devrimi dalgası

Dünyada tüm sistemler ve yazılımlar artık blokchain tabanlı oluşmaya başladı. Tüm sistemler bunun üzerine oturuyor. Web 3.0 da denen bu değişim bir süre sonra merkezi dediğimiz tüm sistemleri değiştirecek. Bankacılıktan, seçime düzen değiştirici role sahip olacak Blokchain bir anlamda yeni bir yaşam biçimi de oluşturacak. Bu yüzden toplumdaki işleyişler için büyük devrimsel süreçler başlatmasını bekleyebiliriz. Ödeme sistemleri hatta ödeme değerleri bu kapsamda değişim gösterecek. İnsanın rolünün değişimi blockchain sistemi içinde gerçekleşecek. Düzene katkı bu platformlarda ölçülecek, belirlenecek.

Girişim ekonomisi

Kimse eskisi gibi kurumsal çalışmak istemeyecek ‘yetenek kıtlığı’ çağı bu nedenle öne çıkacak. Yetenekler, yaratıcılar, blockchain sistemleri üzerinde yer alacak. Diğer işler için yetenek bulmak zorlaşacak. Herkes kendi yaratıcılığı ve girişimleri ile var olmaya çalışacak. En değerlisi bunlar olacak…

Sahiplenmeden paylaşmaya

Bu yeni dönemde her şey paylaşılabilir, devredilebilir olacak. Otomobiller ortak kullanılabilecek, evler sürekli değişeme uygun hale gelecek… Herkesin ev sahibi olması ya da paylaşması mümkün hale gelebilecek. Bunun ilk adımlarını turizmde görüyoruz bunlar normal yaşamın da bir parçası haline gelecek. Telefonlar satın almak değil kiralanacak, pek çok cihaz için bu geçerli olacak. Sahiplenme çağından paylaşma çağına geçişi göreceğiz.

Siyaset figürleri ve sistemler

Demokrasinin en azından bugünkü işleyiş biçimiyle, ihtiyaçlara cevap vermediği bir gerçek. Teknolojinin desteği ile yaratılan ‘Kollektif’ toplumlar yeni yönetim biçimleri, yeni liderlik oluşumları ortaya çıkaracak. Önümüzdeki dönemde yönetim biçimlerinin değiştiğini, eski liderlik biçimlerinin yok olduğuna şahit olacağız.

Metaverse, NFT, siber güvenlik

Tüm yeni teknolojiler bütünün bir parçası olacak. Sanal ve gerçek arasında gidip geliyor olacağız. Gerçek bir dünya ve Metaverse arasındaki çizgiyi çok da ayırt edemeyeceğiz. O yüzden sanal ve gerçek birlikte yaşanacak hatta çoğu zaman birbirine karışacak hale gelecek. Eğitimden iletişime, satıştan üretime çok farklı bir dünya bizimi bekliyor olacak. Bu kadar sanal dünya gerçek dünya ile bütünleşirken, her şeyin tabanı yazılım olurken en çok uğraşacağımız konulardan biri ise güvenlik ya da siber güvenlik olacak. Belki yeni çağın büyük salgınları, fiziki değil sanal ortamlarda gerçekleşecek!