2021’de risk yönetimine ihtiyaç var
Yorumcular 2021’i şimdiden ‘‘çok iyi bir yıl’’ ilan ettiler. Kimi dinleseniz, hangi araştırma raporunu okusanız, benzer ifadeler görüyorsunuz. Borsa endekslerindeki yükseliş trendinin süreceği düşünülüyor. Bu sene iyi performans gösteremeyen; turizm, ulaşım, havacılık, bankacılık gibi sektörlerin fark yaratacağına inanılıyor. Doların zayıflayacağı öngörülüyor. Gelişmiş ülkelerin tahvil faizlerinde sınırlı yükseliş tahmin ediliyor. Türkiye’nin içinde bulunduğu gelişen ülkeler grubuna yoğun para girişi bekleniyor.
Piyasa tahminlerinde böyle bir uzlaşmayı bugüne kadar görmedim. Aşı iyimserliğiyle oluşan konsensüs, aşırı konsensüs hâline geldi. Herkes aynı şeyleri düşünüyor. Uç tahminler yapmayı sevenler bile farklı bir şey söylemiyor. Dünya ekonomisinde net bir toparlanma bekleniyor. ABD’de ve Avrupa’da bu yıl enflasyon çok düşük kaldığı için, 2021’de bir baz etkisi oluşacak. Enflasyonda hafif bir yükseliş olabilir. Bu muhtemel enflasyona rağmen, Fed ve Avrupa Merkez Bankası gibi büyük merkez bankaları faiz artışı yapmayacaklar. Zaten merkez bankacılar, ‘‘esnek ortalama enflasyon hedefi’’ gibi bir terim çıkardılar. Enflasyon hedefin üzerine çıksa da, faiz artırımı gündeme gelmeyecek. Politika yapıcılar partinin bitmesini istemiyorlar.
Bu iyimserliği, hangi piyasanın daha fazla, hangisinin daha az fiyatladığını bilmek zordur. Beklentiler büyük ölçüde fiyatlara girmiş de olabilir. Hiçbir finansal varlığın fiyatı sürekli yükselmez. Yılın ilk aylarında, yeni pozisyonların açılması mevcut trendi devam ettirmeyebilir. Öte yandan, virüs kaynaklı riskler nedeniyle, alım pozisyonlarının hafif azalması sert düşüş hareketlerine yol açabilir. Piyasada oynaklığın artması, ‘‘tek taraflı oyun’’ beklentisini boşa çıkarabilir. Piyasada pozisyon almamak veya kısmen almak bu konjonktürde yatırımcıya cazip gözükmeyebilir. İşte bu nedenle risk yönetimine daha çok ihtiyaç var. Yatırımcı getiri oranını değil ama riskini yönetebilir. Bu işi, altın gibi güvenli limanlar aracılığıyla da, vadeli işlem sözleşmeleri ve opsiyonlar gibi türev araçlar üzerinden de yapabilir.