20 yılın en yüksek ocak enflasyonuna doğru
Geçtiğimiz haftayı Türkiye’de güven endeksleri ve enflasyon raporu, yurtdışında Fed’in faiz kararı ile tamamladık. Bu hafta Salı sabahı PMI ve geçici dış ticaret verileri, Perşembe sabahı ise Ocak ayı enflasyonu açıklanacak.
Gaz sorunu PMI’yı aşağı çekecek mi?
Sanayi üretimi ve büyümenin kritik göstergelerinden biri olan PMI endeksi 2021’i 52,1 seviyesinden kapattı. Ocak başında açıklanan veriler sanayide büyümenin devam ettiğini gösterdi. 2021 içinde sadece Mayıs ayında 50’nin altına inen endeks, diğer 11 ayda büyüme yönünde değer aldı. Diğer yandan endeks peş peşe 7 aydır 50’nin üzerinde seyrediyor.
20 Ocak günü İran’ın Türkiye’ye verdiği gazda kesintiye gideceğini açıklaması ile mevcut doğalgaz arzı talebi karşılayamaz duruma geldi. Bunun üzerine BOTAŞ, enerji santralleri ve büyük sanayi tesislerine vereceği gazda kesinti yapmaya başladı. Pek çok alanda üretim yavaşladı ya da durdu. Hafta sonu Enerji Bakanlığı elektrik kesintilerinin sona erdiğini gazda kısıntının yüzde 20’ye çekildiğini açıkladı. Bu sürecin PMI verilerine ne ölçüde yansıyacağını göreceğiz.
Perşembe sabahı açıklanacak olan enflasyon haftanın en kritik verisi olacak. 2022’ye son 20 yılın en yüksek Ocak enflasyonu ile başlıyoruz. 3 Şubat Perşembe sabahı TÜİK, Ocak ayı enflasyonunu açıklayacak. Aralık’ta yüzde 36’yı bulan tüketici enflasyonu 2002 sonbaharından sonraki en yüksek düzeyine çıkmıştı. Özellikle elektrik, doğalgaz ve akaryakıt, sigara ve alkol ürünlerine yapılan zamlar nedeniyle Ocak verisinin bunun daha üzerinde geleceği kesin. Bu nedenle 2002’den sonraki en yüksek Ocak enflasyon verisini bekliyoruz. Tahminler yıllık TÜFE artışının yüzde 50 civarında olacağı yönünde. Mart başında açıklanacak olan Şubat enflasyonu da yüksek gelecektir. Eğer kurda sert bir yukarı hareket olmaz ise, Mart ayından itibaren yine yüksek ama daha ılımlı rakamlar görebiliriz. Kurdaki her yükseliş, fiyatları yukarı çeken bir etkiye sahip. Bu nedenle Merkez Bankası ve hükümetin, Fed’in yaklaşan sıkılaştırma adımlarına karşı hareket planının belirlenmesi ve kamuoyu ile paylaşılması faydalı olacaktır.
Arka planda ne çalışmalar yapılıyor bilmiyoruz ama Merkez Bankası’nın bir süredir “enflasyon ile mücadele” için ne yaptığı konusunda somut bir veri yok. Enflasyonla mücadelenin bir öncelik olup olmadığı, hedefe ulaşmak için ne yollar izleneceği, ne yapılıp da enflasyonun yılsonu tahmini olan 23,2’ye indirileceği açıklansa beklentiler daha iyi yönetilebilir. Geçmiş tecrübeler şunu gösteriyor ki: para politikasındaki muğlaklık hem enflasyon hem yüksek kur olarak netice veriyor.