20 ülke kömür üretiminin yüzde 93’ünden sorumlu
Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 20 ülke, küresel kömür üretiminin yüzde 93’ünü, petrolün yüzde 80’ini ve gazın yüzde 77’sini gerçekleştiriyor.
Uluslararası Sürdürülebilir Kalkınma Enstitüsü (International Institute for sustainable Development, IISD), dünyanın en büyük 20 fosil yakıt üreticisi ülkesinin (FF20) en son Ulusal Katkı Beyanları (NDC’leri) üzerine derinlemesine bir analiz yayınladı.
Cezayir, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Almanya, Hindistan, Endonezya, İran, Irak, Kuveyt, Norveç, Polonya, Katar, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD, küresel kömür üretiminin yüzde 93’ünü, petrolün yüzde 80’ini ve gazın yüzde 77’sini gerçekleştiriyor.
Hükümetleri Ulusal Katkı Beyanları’nda “fosil yakıtlardan uzaklaşma” yol haritasını belirlemeye çağıran rapora göre, FF20’nin üçte biri NDC’lerinde fosil yakıt üretiminden hiç bahsetmezken, altısı üretimi sürdürmeyi hatta artırmayı planlıyor. Sadece, kömür üreticileri Almanya ve Polonya’yı temsil eden AB, üretimi azaltma yolunda ilerliyor.
IISD Politika Danışmanı Natalie Jones’un yorumları şöyle: “Bilim nettir: Paris hedefl erine giden hiçbir güvenilir yolda yeni fosil yakıt altyapısına yer yoktur ve fosil yakıt üretimi ve tüketimi hızla aşamalı olarak durdurulmalıdır. Fosil yakıt üreticisi ülkelerin iklim planlarını dünyanın acilen ihtiyaç duyduğu şeylerle uyumlu hale getirmelerinin zamanı gelmiştir.”
IISD Politika Danışmanı Paola Yanguas Parra ise, “Fosil yakıtlardan uzaklaşmayı kabul etmiş bir dünyada, madencilik ve sondaj yapmaya devam eden üreticiler piyasa şoklarına karşı savunmasızdır. NDC’ler ve uzun vadeli stratejiler, düzenli bir geçişe rehberlik etmek ve alternatif büyüme sektörlerine yatırım çekmek için kullanılabilir" yorumlarını yapıyor.
Türkiye, kömür yatırımlarını artırmayı planlıyor
Türkiye’nin Ulusal Katkı Beyanı’nda, emisyon azaltım hedefl eri, fosil yakıtlardan uzaklaşmaya hiç değinmeden, sadece verimlilik ve yenilenebilir yatırımlarından bahsediyor. Aksine, güncellenmiş ulusal Katkı Beyanı’nda referans olarak verilen, enerji sektörü için birincil kılavuz politika belgelerinden Türkiye ulusal Enerji Planı’nda kömür yatırımlarının artırılması hedefleniyor.
Avrupa İklim Eylem Ağı, Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Koordinatörü Özlem Katısöz’ün Türkiye’nin iklim hedefi ve fosil yakıt politikalarına dair değerlendirmeleri şöyle: “Fosil yakıtlardan kurtulmayı öngörmeyen Türkiye’nin Ulusal Katkı Beyanı, iklim hedefinden ziyade göstermelik bir hamle niteliğinde. 2053 net sıfır emisyon vizyonunu başarmak isteyen bir Türkiye için fosil yakıtların tüketimini sıfırlayan bir iklim hedefine ve buna uyumlu uygulamalara ihtiyacımız var. Türkiye, 2053 net sıfır vizyonunu tehlikeye atmamak için Afşin- A Termik Santralini yeni ünitelerle büyütme ya da Muğla’nın Milas ilçesindeki Yeniköy-Kemerköy Termik Santrallerinin ömrünü uzatacak yeni kömür ocakları gibi yeni fosil projelerinden hemen vazgeçmeli”.