2 gemi ile armatör oldum, şimdi 48 gemimiz var, devlet lokomotifi ile bir yere varılmaz

ARKAS Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas, oğlu Bernard Arkas’ın Fransa’nın İzmir Fahri Konsolosluğu görevini devraldığı törende geçmişe döndü, ailenin 3’üncü kuşak temsilcisi olarak iş hayatına atıldığı dönemi anımsadı:

-          1964 yılında Arkas’ın başına geçmiştim. 1978 yılında konteyner taşımacılığı gündeme gelmişti. Lojistik işinin geleceğinin orada olduğunu gördüm. 20 yaşında iken İstanbul’a şube açmıştım. Konteyner konusunda Cenova’da bir hafta eğitim almıştım.

Konteyner konusunu büyük şirketlere anlatma turuna çıktığı günler gözünün önüne geldi:

-          Şişecam’a gidip, “İhraç ettiğiniz şişeler, camlar mevcut taşıma yönteminde kırılıyor. Konteynere doğru yerleştirirsek bu risk ortadan kalkar” demiştim. Aynı şekilde rahmetli İbrahim Bodur’un kapısını seramiklerle ilgili çalmıştım.

1990’lı yılların başına uzandı:

-          İstanbul’daki en önemli liman olan Haydarpaşa tabiri caiz ise mendil kadardı. İstanbul’un ticareti oradan geçerdi. Çare yeni liman yapmaktı. Ekibimi İstanbul ve Trakya Bölgesi’nde liman yeri için tura çıkardım.

Kumcular Kooperatifi ile görüşmeleri aklına geldi:

-          Kumcular Kooperatifinin 50 üyesi vardı. Kooperatif yönetimine, “Burayı konteyner limanı yapmak istiyorum” dedim, “O ne?” diye sordular. Ben de, “sac kutu” yanıtı verdim. 3.5 milyon dolar banka borçları vardı, ödedim. 15 yıllığına kiralayıp Kumport’u yaptım.

Daha sonraki dönemde Armatörler Birliği’nin limanını devralmaya çalıştığı görüşmelere daldı:

-          Emlak Bankası’nın o limanın ortağı armatörlerden alacakları vardı. 32 milyon dolarlık senet imzaladım. Marport’u kurmak üzere harekete geçtik. Daha sonra Soyak’ın yerini alıp liman yaptık.

Limanlar konusundaki girişimlerinin geçmişini düşünürken armatörlük kapısını araladığı ilk adımları aklından geçti:

-          Marport’u kurduk, Haydarpaşa’dan gemiler gelmedi. Ben de 2 gemi alıp armatörler arasına katıldım.

Arkas Holding bünyesindeki mevcut gemi sayısını irdeledi:

-          Bugün 48 gemimiz var…

Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bernard Arkas’ın Fransa’nın İzmir Fahri Konsolosluğu görevini devralması sonrasında Kurumsal İlişkiler Direktörü Berna Kumaş Sipahi’nin davetiyle Arkas Ailesiyle buluştuk. Buluşmaya Arkas Holding Başkan Yardımcısı Diane Arkas Göçmez ile Arkas Lojistik İcra Kurulu Başkanı Onur Göçmez de katıldı.

Başta Lucien Arkas olmak üzere ailenin rehberliğinde Arkas Sanat Urla, Bornova’daki Arkas Deniz Tarihi Merkezi ve Arkas Mattheys Köşkü’nü gezdik.

Lucien Arkas, armatörlük yolculuğundaki yanılgısı üzerinde durdu:

-          2008 global krizi sırasında ucuz diye fazla gemi aldık ama yanıldık. Banka borçlarını yeniden yapılandırıp toparlandık. Yapılandırma sonrası borçlarımızı düzenli ödedik. Borçlarımız artık EBİTDA’nın altına indi ve rahatladık. Çünkü, kazandığımızı bankalara yatırdık.

Bernard Arkas araya girdi:

-          Bizim mesleğimizin en büyük sorunu yeni oyuncuların çok hızlı girip çıkmasıdır. O nedenle hep esnek ve mücadeleciyiz. Denizciliğin son 10 yılı kendi sektörel kriziyle geçti. Pandemide reflekslerimiz krize hazırdı.

Lucien Arkas, şu noktanın altını çizdi:

-          İki şık var: Ya yerelde güçlü olacaksınız ya da dünya şampiyonluğuna oynayacaksınız. Biz kendi bölgemizde, Akdeniz ve Karadeniz’de lokal kaldık. Sonra Batı Afrika’ya açıldık. Yılda 1.5 milyon konteyner taşıyoruz. 500 bini bize ait. 1 milyonu başka şirketlerin.

Bernard Arkas, şu bilgiyi paylaştı:

-          Alphaliner’in “Gemi Sahibi Armatörler” sıralamasında dünyada ilk 30’da yer alıyoruz.

Lucien Arkas, “Railport” ve “Arkas Rail” konusunu da şöyle açtı:

-          Benim vazifem ileride ne olacağını tahmin edebilmek, öngörmek. Mesela 20 sene evvel Kartepe’de arazi aramaya başladık. Koca memleketin yükünün yoğunluklu karadan gidemeyeceği belliydi. TCDD istasyonuna yakın 500 dönüm arazi aldık.

500 dönüm de Mersin’de aldıklarını bildirdi:

-          Kartepe’de Railport inşaatı devam ediyor. 2024’te açacağız. Çin’den gelen demiryolu Avrupa’ya oradan bağlanacak. Doğu-Batı ticaretinin intermodal köprüsünü kuruyoruz. Avrupa’nın en büyük intermodal lojistik terminali işletmecisi Duisport ile orada ortağız.

Onur Göçmez, Arkas Lojistik olarak kendi lokomotiflerini almak üzere harekete geçtiklerini, 5 Euro Dual model lokomotifi 38.5 milyon Euro’ya sipariş ettiklerini aktardı:

-          İlk etapta 2025 yılında 3 lokomotifi teslim alacağız… Demiryolunda tarifeli seferle taşıma yapabilmek için lokomotif çok önemli.

Lucien Arkas, lokomotif yatırımına girmelerinin nedenine işaret etti:

-          Devletin lokomitifi ile bir yere varılmıyor. TCDD’nin bölgeler sistemi var. Örneğin, Mersin’den İstanbul’a 3 kere lokomotif değişecekse, 3 kere makinist değişiyor. Bu durumda varış zamanlarını planlamak zor oluyor…

Dünyada “Gemi Sahibi Armatörler Ligi”nde ilk 30’da yer alan Arkas, demiryolu taşımacılığına da iddialı giriyor, bu alana da damgasını vuracak gibi görünüyor… 

Aile şirketimize tepeden inmedik, 30 yıldır işin içindeyiz

78 yaşındaki Lucien Arkas’a Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanlığını bırakmayı düşünüp düşünmediğini sorduk, Başkan Yardımcısı ve oğlu Bernard Arkas takıldı:

-          İkimiz beraber emekli olacağız…

Lucien Arkas, oğlunu, kızını ve damadını işaret etti:

-          Bırakma konusu yetki devri ile alakalı. Onlar hali hazırda zaten yönetimdeler. Kendi alanlarında kendi kararlarını alıyorlar. Bana sadece bilgi veriyorlar. Büyük yatırımlarda onaya geliyorlar. Yönetim Kurulu Başkanı demek budur.

Bernard Arkas, araya girdi:

-          Diane ve ben uzun zamandır şirkette çalışıyoruz. 30 yıl önce staja başladığımızda şirkette 200 kişi çalışıyordu. Bugün 7 bin 300 kişinin çalıştığı bir grubuz. Büyüme evresinde işin içindeydik. İşler ve görevlerimiz bizimle birlikte büyüdü. Tepeden inme göreve gelmedik.

Lucien Arkas, oğluna ve kızına döndü:

-          Çocuklarımdan ricam, sonraki nesilde de aynı ahengi sürdürmeleri…

Bu noktada kendisinin 4’üncü nesli temsil ettiği konusuna oğlundan itiraz geldiğini vurguladı. Bernard Arkas da itirazını açtı:

-          Bugünkü Arkas’ın yaratıcısı babamdır. Şirket 4’üncü nesil ama büyümemiz konteynerle oldu. Babam konteynere inandı. Bu şekilde büyüdük.

Türkiye’ye güvendim, krizler de yaşadım ama kârlı çıktım

ARKAS Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas, kriz dönemlerinde dik durmak, cesur olmak gerektiğini belirtti:

-          Aile olarak hep beraberiz. Tüm yöneticiler ve personelimiz bu grubun geleceği için canla başla çalıştı.

59 yıldır şirketi yönettiğini kaydetti:

-          Cumhuriyetin 100’üncü yılındayız. 59 yılını ben patron olarak yaşadım, neler gördüm. Türkiye’ye güvendim, kârlı çıktım. Üzüldüğüm, uyumadığım geceler de oldu, iyi zamanlar da oldu.

Bernard Arkas ekledi:

-          Ülkemizin potansiyeline güveniyoruz. Grubumuz bünyesine 63 şirketle faaliyetlerimiz sürüyor.

Şu noktanın altını çizdi:

-          Uzun yıllardır Hapag Lloyd, Yang Ming ve Tarros gibi dünyanın önde gelen şirketleriyle ortaklıklar yapıyoruz. Yabancı ortaklarımız bizi bölgenin en güçlü oyuncusu olarak tercih ediyor. 

Arkas Spor Kulübü 11 bin çocuk yetiştirdi

ARKAS Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bernard Arkas, sosyal sorumluluk projelerinden bazı örnekleri sıraladı:

• Lucien Arkas’ın kurucularından olduğu, halen Başkanlığını yürüttüğü Orion Eğitim Vakfı’na bağlı Piri Reis Okulları’nın yanı sıra Arkas Narlıdere Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ni, İtalyan Ana ve İlkokulu’nu Arkas Eğitim ve Kültür Vakfı olarak destekliyoruz.
• Arkas Spor Kulübü tesislerindeki spor okullarında bugüne kadar 11 bini aşkın çocuk yetiştirildi. Arkas Voleybol takımımız Birinci Lig’de, daha önce de Avrupa Şampiyonu oldu. Yelkende dünya ve Avrupa Şampiyonalarında kupalar kazanan gençlerimiz var.
• 2011 yılında Arkas Sanat Merkezi, 2012’de Arkas Deniz Tarihi Merkezi, 2020’de Arkas Sanat Urla ziyarete açıldı. Hepsi ücretsiz geziliyor. Arkas Sanat Merkezi 10 yılda 22 sergiyle 700 bini aşkın ziyaretçiyi ağırladı.
• Bornova’daki 1770’lere ait Matthey’s Köşkü’nde Arkas Halı Koleksiyonu sergilenecek.
• Türkiye’nin ilk kadın ortodontisti Ayşe Sena Mayda’nın yaşamış olduğu köşkün restorasyonu sürüyor. Arkas Resim Koleksiyonu’nda Türk sanatçıların eserleri sergilenecek.
• Buca’daki eski İzmir Valisi Rahmi Bey Köşkü ise İzmir tarihi ile ilgili bir merkez olarak kente kazandırılacak.