Bu görevinden önce 2013-2014 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı ve 2010-2012 tarihleri arasında ise Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Başkanlığı görevlerini yürüttü. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) kurucu üyeleri arasında yer aldı ve ilk defa 2002 Türkiye genel seçimleri'nde AK Parti‘den Antalya milletvekili olarak meclise girdi.
Mevlüt Çavuşoğlu, 5. Şubat 1968 tarihinde Antalya'nın Alanya ilçesine bağlı Türkler köyünde doğdu. Özel H. Emin Paşa Lisesi'ni birincilikle tamamladıktan sonra, 1988 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin uluslararası ilişkiler bölümünden mezun oldu.
Üniversite eğitimini tamamladıktan sonra burs ile ABD'deki Long Island Üniversitesi'ne girdi. 1991 yılında "ekonomi" dalında master derecesi aldı. 1993 yılında Ankara Üniversitesi Avrupa Topluluğu Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde "Avrupa Birliği uzmanlığı"nı tamamlayan Çavuşoğlu, aynı sene Bilkent Üniversitesi’nde doktora programına da başladı. Ardından Avrupa Birliği bursu ile Londra Ekonomi Okulu'nda "çevre ekonomisi ve sürdürülebilir kalkınma" üzerine doktora yapmaya başladı, ancak bitirmedi. 1995 yılı içerisinde Çevre Bakanlığı’nda Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) için çalıştı.
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) kurucu üyesidir. 2002, 2007, 2011 genel seçimlerinde ve Kasım 2015 genel seçimleri'nde Antalya milletvekili seçildi. Partide "dış ilişkiler başkan vekili" olarak görev aldı. 2010 yılında, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'ne (AKPM) başkan seçildi. 23 Ocak 2012'de bu görevi Fransız siyasetçi Jean-Claude Mignon'a devretti. Ömer Çelik'in bakan olmasıyla boşalan dış ilişkilerden sorumlu genel başkan yardımcılığına getirildi. Ayrıca yine Ömer Çelik'ten sonra, 2013 yılında "Türkiye-ABD parlamentolar arası dostluk grubu başkanı" oldu. 25 Aralık 2013 tarihli kabine revizyonunun ardından Egemen Bağış'tan boşalan Avrupa Birliği Bakanlığı görevine atandı.
29 Ağustos 2014 tarihinde Ahmet Davutoğlu başkanlığında oluşturulan 62'inci hükûmettte "dışişleri bakanı" olarak görevlendirildi. 13 Eylül 2015 tarihinde Adalet ve Kalkınma Partisi'nin "dış ilişkilerden sorumlu genel başkan yardımcısı" oldu. 24 Kasım 2015 tarihinde kurulan 64'üncü hükûmette yeniden "dışişleri bakanlığı" görevine atandı. Binali Yıldırım tarafından kurulan 65'inci hükûmette, Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi'ne geçiş sonrası Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 66. hükûmette de dışişleri bakanlığı görevini sürdürmüştür.
Çavuşoğlu, çok iyi düzeyde İngilizce, orta düzeyde Japonca, Rusça ve Almanca biliyor. Evli ve 1 çocuk babasıdır.
