İstifa dalgası pişmanlık dalgasına dönüştü

Yasemin SALİH

İngiltere merkezli işe alım şirketi Michael Page, 2021’deki istifa dalgasının ardından tarihinde ilk kez, gidenlerle bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırmanın çarpıcı sonuçları, şirketlerin insan kaynakları departmanları kadar çalışanlar için de rehber niteliğinde.

Araştırmanın sonuçlarını EKONOMİ Gazetesi’ne değerlendiren Michael Page Türkiye Genel Müdürü Fatih Cömert, “İstifalar şirketlerde büyük ses getirdi. Müşterilerimiz bize ‘Gidenler mutlu mu, neler yaşadılar’ sorusunu yöneltince ilk kez böyle bir araştırmaya imza attık. Sonuçlara göre istifa edenler gittikleri yerlerde aradıklarını bulamadı ancak bir önceki şirketlerinden de doğru adımları göremiyorlar” dedi.

Yüzde 73 bir kez istifa etmiş

Kıta Avrupası’nda 12 ülkeyi kapsayan araştırmaya 6 bin 200 kişinin katıldığını belirten Fatih Cömert, ankete katılan her 10 kişiden en az yedisinin (%73) en az bir kez istifa ettiğini söyledi. Bu kişilerin neden işi bıraktığı sorulduğunda ise; %41’i daha fazla sorumluluk almak ve kariyer gelişimi isteğini, yüzde 31’i sadece unvan ya da farklı sektör deneyimi için gittiğini, yüzde 20’si de maaş ve yan hakları sebep gösterdi. Fatih Cömert, “Cinsiyet dağılımında ise ilginç bir sonuçla karşılaştık. Daha fazla sorumluluk alma isteğinin bu kararda rol oynama oranı erkeklerde kadınlardan daha fazla (%45 ve %37).

Öte yandan, erkeklere oranla daha fazla kadın kişisel nedenlerle (evden taşınma, ailevi konular vb.) ayrılma kararı alıyor (%25 ve %17). Bu sonuçlara göre yapılacak başlıca çıkarımlardan biri, birçok kişi için kendi sınırlarına ulaşmış olma duygusunun ayrılma kararında kritik bir rol oynadığıdır. Şirketlerin bu çalışanları ellerinde tutmak için atabilecekleri adımlardan bazıları kariyer gelişimlerini hızlandırmak ve daha iyi ücret paketleri sunmak” dedi. Araştırmaya göre işinden ayrılanların neredeyse yarısı kariyerlerinde en az bir kez başlayabileceği bir işi ayarlamadan istifa ettiklerini belirtti.

İstifa edenler mutlu değil

“Gidenler mutlu mu?” sorusunu araştırma sonuçlarına bakarak değerlendiren Fatih Cömert’, “pek değil” yanıtını verdi. Araştırmaya katılanların 5'te birinden fazlası (%22) istifadan sonra pişman olduklarını söyledi. Bu kişilerin yüzde 47’si yeni şirketlerinin bekledikleri veya umdukları gibi çıkmadığını belirtirken, yüzde 19’u eski çalışma arkadaşlarını özlediğini dile getirdi. Araştırmaya katılanlara, “Geri dönmek sizi ileriye taşır mı?” diye soruldu. Yüzde 70’i eski işverenlerinde fırsat çıkarsa çalışmayı düşünebileceklerini söyledi. Cömert, sonuçları şöyle değerlendirdi: “Ayrılmaktan pişmanlık duyan bu kişileri yaşlarına göre ayırdığımızda, en çok genç katılımcıların eski çalışma arkadaşlarını özlediğini, bunların üçte birinin ise (%33) bunu en büyük faktör olarak gösterdiğini görüyoruz. Daha yaşlı katılımcılar ise farklı bir eğilim gösteriyorlar. 49 yaş üzeri katılımcıların yarısından fazlası (%51), pişmanlıklarının başlıca nedeni olarak yeni işverenlerinin beklentileri karşılayamamasını gösteriyor. Yeni bir pozisyona geçmek her zaman biraz risklidir ve her fırsat beklentileri karşılamaz.”

Şirketler eski çalışanıyla yeniden çalışmak istiyor

Michael Page, şirketlere yetenek havuzunu doldurmak için dönüş programlarına teşvik etmek gibi çalışmaları olup olmadığını da sordu. Büyük şirketlerde istafa dalgasının ardından dönüş programları tasarlanmış. Ancak araştırmaya katılan her 10 kişiden neredeyse sekizinin (%78) bu programlardan haberi yok.

Fatih Cömert, “Şirketlere giden çalışanı geri alır mısınız diye sorduğumuzda yüzde 70-80 arasında ‘evet’ yanıtı alıyoruz. Bazı firmaların net tavrı vardı, hayır diyorlardı ama şu anda bu tavırdan vazgeçme eğilimi gözlemliyoruz” ifadelerini kullanıyor.

Yılbaşı zammı için asgari ücret bekleniyor

Michael Page Türkiye Genel Müdürü Fatih Cömert, 2023 zamları hakkında da bilgi verdi. Şirketlerin 2022’de en az iki kez zam yaptıklarını söyleyen Dönmez, “Büyük kısmı üç kez ücret artışına gitti. Şu anda da asgari ücret rakamının kesinleşmesini bekliyorlar. Bunun yanında enflasyon elbette önemli. Geçen yıl kaç kez zam yaptıysa, bunu enflasyon oranından düşerek yeni yıl zammını belirleyecek. Buna prim ve performans eklemeyi düşünenler de var. Dövizle maaş veren şirketler çok az” ifadelerini kullandı.