Hizmet sektörleri büyüyor, imalat sektörleri daralıyor

Hilal SARI

S&P Global tarafından yayımlanan Küresel Sektörler PMI ve Avrupa Sektörler PMI verileri, mayıs ayında hizmet ve imalat arasındaki makasın daha da açıldığına işaret ediyor. Hizmet sektörlerine talep artarken, reel sektörde birçok kategori zayıflayan talep dolayısıyla daralmaya devam ediyor.

S&P Global tarafından açıklanan mayıs ayına ilişkin Küresel Sektörler satınalma yöneticileri endeksi (PMI) verileri, dünyada ve Avrupa’da ağırlıklı olarak hizmet sektörlerinin büyüme trendinde olduğunu, imalatta ise daralmanın devam ettiğini ortaya koyuyor.

Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarının bulunduğu Avrupa özelinde de durum farklı değil. S&P Global Avrupa Sektörler PMI verileri de yazılım, bankacılık, finans ve turizm gibi sektörlerde büyüme, makine ekipman, gayrimenkul, metaller ve madencilik, ev ve kişisel bakım ürünleri, inşaat, inşaat malzemeleri, kimyasal, ormancılık ve kağıt gibi reel sektörün ağır toplarında daralma olduğunu gösteriyor.

Gayrimenkul, inşaat malzemeleri, madencilik, ormancılık ve kağıt ürünleri, hem Avrupa’da hem dünya genelinde daralan sektörler. Finans, yazılım ve hizmetler, bankacılık, turizm, medya gibi alanlarda hızlı bir büyüme kaydediliyor.

S&P Global tarafından yapılan anketler sonucu yayınlanan imalat PMI verileri hesaplanırken, sektörlerin yeni siparişleri yüzde 30, toplam üretimi yüzde 25, istihdamı yüzde 20, sevkiyat süreleri yüzde 15 ve stok alımları yüzde 10 pay alıyor. Hizmet sektörlerinde ise şirketlere bir önceki aya göre faaliyet hacimlerindeki artış ve toplam çıktı değişimleri sorularak bir manşet veriye ulaşılıyor.

Yazılım büyüme şampiyonu, bankacılık ve finans da hızlı büyüyor

S&P Global’ın dün yayınladığı ve imalat ve hizmet sektörlerinin giderek farklılaştığına dikkat çeken raporun ana bulguları şöyle:
■ İmalat ve hizmet kategorileri arasındaki farklılaşma giderek derinleşiyor.
■ Finans, teknoloji, sigorta, yazılım, turizm ve eğlence gibi tüketici hizmetlerinin mayıs ayında büyümeye devam ediyor
■ En güçlü enfl asyon baskıları turizm ve eğlence sektöründe. Sektörün faaliyetleri mayıs ayında da rekor büyüme kaydetti.
■ Özellikle yazılım sektöründe çok hızlı bir büyüme yaşanıyor. Sektörün faaliyetleri beş yıldan uzun bir sürenin en yüksek hızında büyürken, yeni siparişlerde rekor bir büyüme kaydedildi.
■ Bankacılık sektöründe yaklaşık bir buçuk yılın en hızlı büyümesi kaydedildi. Sektörün yeni iş büyümesi Şubat 2021’den bu yana en yüksek düzeyde.
■ Daralma bölgesinde yer alan temel ham madde ve sanayi ürünleri şirketleri yeni spariş almakta zorlanıyor. Bu nedenle makine ve ekipman, inşaat malzemeleri, madencilik ve metaller, ormancılık ve kağıt ürünleri gibi sektörlerin toplam üretimi de düşüşte.
■ Kimyasal sektörü de üç ay aradan sonra ilk kez toplam üretimini artırabildi.
■ Otomotiv ve otomotiv parçaları sektörünün toplam üretimi 22 ayın, yeni siparişleri 15 ayın zirvesinde. Ancak istihdam düzeylerinde genel bir değişim yok.
■ Küresel gayrimenkul sektörünün faaliyetleri üç aydır ilk kez mayıs ayında daraldı.
■ Ormancılık ve kağıt ürünleri sektöründe hem girdi maliyetleri hem de fabrika çıkış fi yatları verilerin toplanmaya başladığı 2009 yılından bu yana en hızlı düşüşleri kaydetti. Avrupa özelinde sektörlerin mayıs ayı faaliyetlerine ilişkin yayınlanan diğer bir raporun öne çıkan bulguları ise şöyle:
■ Bir dizi sektör mayıs ayında daralma bölgesine geçti.
■ İzlenen 20 sektörden sadece yarısı büyüme kaydediyor ve büyüme ağırlıklı olarak hizmet sektörlerinde yaşanıyor.
■ İmalat sektörlerinin performansı genel olarak zayıf kalmaya devam etti.
■ Yazılım ve hizmetler üç aydır faaliyetleri en hızlı büyüyen sektör oldu.
■ Bankacılık, finans, turizm ve eğlence, sanayi hizmetleri, medya en hızlı büyüyen sektörler.
■ Daralma kaydedilen sadece iki hizmet sektörü var: Gayrimenkul ve sağlık hizmetleri.
■ İmalat sektörleri zayıf talep nedeniyle daralmaya devam ediyor.
■ Ormancılık ve kağıt ürünleri Avrupa’da da en sert daralma görülen sektör.
■ Kimyasal sektörü de benzer şekilde zayıf bir performans kaydetti.
■ Otomobil ve otomobil parçalarında büyüme devam ediyor ve toplam üretimde kaydadeğer bir artış var.
■ Teknoloji ekipmanları da yine mayıs ayında Avrupa’nın güçlü büyüme gösteren alanlarından.