'Sadece bir kumaş değil, kültürel miras'

Merve YEDEKÇİ

Şile Bezi Festivali’nin hikâyesini sizden dinleyebilir miyiz?

Festivalimiz, 150 yılı aşkın süredir dokunarak işlenen ve bölgenin ekonomisine önemli katkılar sağlayan Şile Bezi'nin İstanbul'un coğrafi işaretli ilk ürünü olmasıyla ayrı bir öneme sahip. Şile'nin doğasını, sanatını ve zengin tarihini yansıtan Şile Bezi, sadece bir kumaş değil, aynı zamanda köklerimizin ve kültürümüzün bir yansıması. Bu özel bezin öyküsü, her bir dokumasında yerel hikâyelerin, emek ve sanatın izlerini taşır. 1984 yılında ilk adımlarını atan bu festival, yıllar içinde büyüyerek, sınırları aşıp uluslararası bir çehreye büründü. Adını Şile'nin topraklarından, halkının el emeğinden ve sanatından alan Şile Bezi Kültür ve Sanat Festivali, 39 yıldır ayakta duran Türkiye'nin en köklü festivallerinden biri.

Kültür miraslarımızı korumak farkındalıklarını ortaya çıkarmak için yapılan çalışmaları nasıl buluyorsunuz, sizce karşılığını alıyor mu?

Bu kapsamda yapılan tüm çalışmalar vadeli bir hedef taşır. Çabaların kısa vadeli sonuçları olmayabilir, ancak uzun vadede büyük bir değer yaratma potansiyeli var. Toplumun bu miraslara olan ilgisi arttıkça, yaşatılmaya ve gelecek nesillere aktarmaya devam eder.

150 yılı aşkın süredir doğallığını koruyarak kullanılan Şile Bezi’ni daha uzun yıllar sürdürülebilir kılmak için ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?

Bu değerli mirası gelecek nesillere taşımanın ne kadar önemli olduğunu kavramaktan ve sahip olmaktan ötürü büyük mutluluk duyuyorum. Bu mirası koruma ve sürdürülebilir üretimini destekleme misyonu, belediyemizin en öncelikli görevlerinden biri. Özellikle genç nesillere aktarmak için eğitim ve farkındalık programları düzenliyoruz. İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) tarafından desteklenen projemiz olan Şile Bezi Kolektif Tasarım Merkezimizde düzenlediğimiz workshop ve eğitimlerde Şile Bezi'nin tarihini, dokuma tekniklerini özelliklerini anlatıyoruz. Bu sayede, gelecek kuşakların sahip çıkmalarını, geleneklerimizi yaşatmalarını hedefliyoruz. Geleneksel üretim yöntemlerini sürdürmek, özgünlüğünü korumak bizim için hayati bir öneme sahip. Bu nedenle, yerel üreticilerimizin bu becerilerini devam ettirmelerine destek oluyoruz. Aynı zamanda, Şile Bezi'nin markalaşmasını sağlayacak önemli adımlar atıyoruz. Sürdürülebilirlik sadece ürünün kalitesi ile sınırlı değil, aynı zamanda toplumun refahına da katkı sağlamalı.

Gelelim kurmuş olduğunuz TheSileFabric isimli markaya… Bu yıl dünyaya duyurmayı hedefliyorsunuz. Nedir TheSileFabric’in çıkış noktası?

İSTKA desteğiyle projelendirilen Kolektif Tasarım Merkezi'nin ürettiği bir marka TheSileFabric… Şile Belediyesi'nin ve Şile Bezi Kırsal Kadın Kooperatifimizin yepyeni bir markası olarak dünyaya adım atacak. Bu iş birliği sayesinde, Şile Bezi'nin zengin geçmişini ve geleneksel el dokuma becerilerini dünya çapında tanıtmak için güçlü bir platforma sahip olmayı hedefliyoruz. TheSileFabric, Şile Bezi'nin özgünlüğünü ve değerini vurgulayarak, bu eşsiz kumaşın dünya modasındaki yerini sağlamlaştırmayı amaçlıyor. Markanın ilçemize özgü el sanatları ve tasarım kültürünün korunması ve geliştirilmesi için büyük bir adım olacak. Aynı zamanda, yerel kadın girişimcilerimizin güçlenmesine ve geleneksel el dokuma becerilerinin sürdürülmesine de önemli bir destek sunacak. Bu markanın arkasındaki en önemli güç, toplumun ve özellikle yerel kadın girişimcilerin birlikte çalışma isteği ve el dokuma geleneğimizi gelecek nesillere aktarma arzusu. Sürdürülebilir üretim, yerel kadın girişimciliği ve tasarım kültürümüzün yaşatılması adına atılan bu adımın, geleceğe ışık tutacağına inanıyoruz.

Anladığım kadarıyla aynı zamanda istihdama da katlı sağlıyor…

Elbette, Şile Bezi üretimi, yerel ekonominin canlanmasına ve istihdama önemli katkı sağlıyor. Bu nedenle, çeşitli iş birlikleri ve projeler gerçekleştiriyoruz. Son olarak, çevre duyarlılığını da unutmamak gerekiyor. Doğal boyaların ve malzemelerin kullanımı gibi çevre dostu uygulamaları teşvik ederek, hem ürünlerimizi çevreye duyarlı bir şekilde üretiyor hem de gelecek nesillere temiz bir çevre bırakmanın sorumluluğunu taşıyoruz.

Şile Bezi'nin oluşturduğu ekonomik büyüklük nedir?

Şile Bezi Kırsal Kadın Kooperatifi, 300 kadınımıza dokumacılık dikiş, nakış vb. faaliyetlerle ev ekonomilerine ek destek sağlıyoruz. Ayrıca Şile Halk Eğitim Merkezi ve yerel dokuma ustalarımızın da yapmış olduğu üretimleri de hesaba katarsak yılda 100.000 metrenin üzerinde Şile Bezi üretimi gerçekleşiyor. Yeni açılacak olan fabrikamız ile bu sayıyı 2 katına çıkarmayı hedefliyoruz.

CANLI DOKUMA PERFORMANSI

Festival hafta sonu bitiyor. Bu hafta sonu için programda neler var?

‘Kültürel Mirasın Yeni Koruyucuları Ödülleri’nin sahiplerini bulacağı 18 Ağustos Cuma günü, dokuma ustası Fırat Neziroğlu’nun canlı dokuma performansı ve sevilen sanatçı Murat Dalkılıç sahnede sevenleri ile buluşacak. 19 Ağustos Cumartesi akşamı ise Oğuzhan Koç, 20 Ağustos Pazar günü ise Ebru Yaşar, şarkılarıyla festivalde sahne alacak.