“Bütünsellik başarıyı beraberinde getirdi”

HELİN KAYA

İstanbul Modern için güzel haberlerle başladı. Arcitectural Digest’in ardından bu kez National Geographic’in Dünya’nın En İyileri listesinde görüyoruz İstanbul Modern’i. Nedir bu başarıların altında yatanlar?

İstanbul Modern, açılışı olan 2004 yılından buyana Türkiye ve dünyadan önemli sanatçılar ve yapıtları ziyaretçilerle buluşturmakla kalmıyor, bir müze çatısı altında disiplinlerarası etkinliklere, eğitim, sinema faaliyetlerine de ev sahipliği yapıyor. Dünyanın önemli kültür kurumu ve müzelerinin mimarisinde imzası olan Renzo Piano’nun tasarımı olan yeni müze binamız da büyük bir ilgi ve beğeniyle karşılandı.

Aslında ilk günden beri kentin kültür, sanat hayatında önemli bir rol üstlenen İstanbul Modern, yeni binamızla birlikte ziyaretçilerin müzeyle ilişkisini yeniden tanımladı da diyebiliriz. Binanın, ziyaretçiyi odağına alan tasarımı, sergilerimize ve tüm programlarımıza da yansıyor. Bu bütünsel yaklaşımın, beraberinde başarıyı da getirdiğini düşünüyorum.

Bu ödülün nasıl bir etkisi olacak?

Architectural Digest’in her yıl açıkladığı ve ‘Harika Eserler’ (Works of Wonder) listesi olarak da bilinen ‘2024 WoW List’inde yeni binamızın hem endüstriyel hem de şık tasarımından övgüyle bahsediliyordu. Son olarak da National Geographic dergisinin dünyaca tanınan editörleri ve gezginleri tarafından hazırlanan ‘Dünyanın En İyileri’ listesinde de ‘En İyi 20 Kültürel Mekân’dan biri olmamız İstanbul Modern’in dünyadaki bilinirliğinin artması adına elbette çok etkili olacak.

İstanbul Modern’in sergileri ve koleksiyonu çağdaş sanat dünyasında neyi ifade ediyor?

İstanbul Modern, sürekli ve süreli sergi alanlarında, yenilikçi ve disiplinlerarası bir anlayışla Türkiye ve dünyadan modern ve çağdaş sanat sergileri düzenliyor. Koleksiyon sergilerimizde Türkiye modern ve çağdaş sanatı arasındaki süreklilik ve etkileşimi görünür kılarken, sanat tarihindeki değişim ve dönüşümleri tematik ve kronolojik yaklaşımlarla sunuyoruz. Ayrıca koleksiyonumuzda yer alan Türkiye ve farklı coğrafyalardan sanatçıları da izleyicilerle buluşturuyoruz.

Süreli sergilerimizde ise yine önceliğimiz Türkiye sanatından örneklere yer veren kavramsal sergiler ve retrospektifler oluyor.

Aynı zamanda görsel sanatlar alanındaki güncel dönüşümlere işaret eden büyük ölçekli ve uluslararası sergileri de yine koleksiyonumuzla bağ kurarak düzenliyoruz.

Fotoğraf galerimizde ise Türkiye ve dünyada fotoğrafın başlangıcından günümüze geçirdiği süreçleri ve dünyadaki sanat akımlarının fotoğraf alanındaki yansımalarını izleyiciye sunuyoruz. Müzemizin fotoğraf koleksiyonu, Türkiye ve farklı coğrafyalardan önde gelen fotoğrafçıların çalışmalarından oluşuyor. Kısa süreli sergilerimizle de günümüz sanatının farklı disiplinlerine odaklanırken, ağırlıklı olarak genç kuşak sanatçıları farklı temalar altında bir araya getiriyoruz.

Sergileri planlarken neye öncelik veriyorsunuz? Sanatçı, yapıt ve İstanbul Modern arasında ne tür bir bağdan söz edebiliriz?

Sergi düzenleme kararı alırken koleksiyonumuzda yer alan sanatçı ve konulara odaklanmayı, onlarla ilişki içerisinde olmayı ve daha önceki sergilerle olan düşünsel bağlantıyı hatırlatmayı önemsiyoruz. Sergilerimiz, en temelinde Türkiye modern ve çağdaş sanatı arasındaki süreklilik ve etkileşimi göstermeyi amaçlıyor. Modern ve çağdaş sanat tarihimizin geçirdiği dönüşümlere referans veren konulara öncelikli yaklaşırken, sanatın dinamik yapısını yansıtan içerik ve sanatçılara da alan açıyoruz. Serginin; resim, heykel, fotoğraf gibi ifade alanlarının dışında, sanatın yeni ve değişen görsel ifade biçimlerini barındırması bizim için önemli. Uluslararası iş birlikleri yoluyla düzenlediğimiz kavramsal ya da tematik sergilerde ise disiplinler arası içeriklere odaklanıyoruz. Türkiye ve dünyadan sanatçı retrospektifleri ya da geniş kapsamlı kişisel sergi seçimlerinde ise koleksiyonumuzda yer alan sanatçılara yer veriyoruz.

Yeni sergiler hakkında da konuşalım biraz. Bizi ilerleyen günlerde neler bekliyor?

İstanbul Modern’in yeni sergisi ‘Zamansız Meraklar’, güncel teknolojiler ve dijital kültürün, sanatçıların düşünce ve üretim biçimlerine nasıl yön verdiğini merkeze alıyor. Nescafe’nin sergi sponsorluğu aracılığıyla genç sanatçıları desteklediği sergimiz ziyaret edilebilir. Sergide çalışmalarında özgün unsurlar barındıran ve deneysel bakış açılarını koruyarak üretimlerinde yenilikler sergileyen sanatçıları bir araya getiriyoruz. İstanbul Modern küratörlerinden Ümit Mesci ve Nilay Dursun’un küratörlüğünü üstlendiği sergide, Cem A., Atıf Akın, Ozan Atalan, Kerem Ozan Bayraktar, Mehmet Berk Bostancı, Cihad Caner, Yasin Arıbuğa-Toprak Fırat, Beste İleri, Alican İnal, Yelta Köm, Ebru Kurbak, Oddviz, Özcan Saraç, Ahmet Rüstem Ekici-Hakan Sorar, Meltem Şahin ve Berkay Tuncay’ın fiziksel ve dijital anlatım araçlarını kullanan çalışmaları yer alıyor.

Mart başında ise İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi, Türkiye fotoğraf tarihinin önemli isimlerine odaklanan sergilerine Ozan Sağdıç retrospektifi ile devam edecek.

“Binanın, ziyaretçiyi odağına alan tasarımı, sergilerimize ve tüm programlarımıza da yansıyor. Bu bütünsel yaklaşımın, beraberinde başarıyı da getirdiğini düşünüyorum.” - ÖYKÜ ÖZSOY SAĞNAK