Yenilenmiş elektronik ithalatına izin hazırlığı
Kullanılmış elektrikli ve elektronik cihazların toplanmasına yönelik yönetmelik yenileniyor. Hazırlanan taslak görüşe açıldı.
Mehmet KAYA - ANKARA
Yönetmelik taslağı sektörün değer zinciri içindeki çeşitli kuruluşlara bazı zorunluluklar getiriyor. Görüşe açılan Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi Yönetmeliği taslağına göre, üzerinde marka bulunan cihazların toplanmasından o cihazı üreten şirket sorumlu olacak. Toplanan cihazların pilleri ayrılarak, atık pil yönetim sistemine ayrıca dahil edilecek. Elektronik cihaz üreticisi şirketler Çevre Bakanlığı tarafından oluşturulacak bilgi sistemine kayıt olacaklar. Bu bilgi sisteminde cihazların izlenmesi ve piyasaya çıkan ürünlerin miktar vb. bilgilerinin izlenmesi sağlanacak. Üretim şirketleri atıkların toplanmasından ve bu toplanan atıkların işlenmesinden sorumlu olacak. Bu işlemler için Bakanlıktan ayrıca lisans alacaklar.
Yeniden kullanma ana amaçlardan biri
Yönetmelik taslağında elektronik cihazlarının üretim aşamasında geri kazanım ve yeniden kullanıma imkan verecek şekilde tasarlanması ana amaçlardan biri olarak belirlendi. Yönetmeliğe göre firmalar bu unsurları gözeterek tasarım ve üretim yapacak.
Geri kazanım tesislerinde de toplanan cihazların mümkün olduğu durumda iyileştirilerek yeniden kullanıma sunulması amaçlardan biri olarak sıralandı. Geri kazanım tesisleri bu amaçla da tesis oluşturabilecek. Yeniden Kullanıma Hazırlama Tesisi olarak adlandırılan bu tür tesisler için de bakanlıktan lisans alınacak.
Şirketlere eski ürünleri alma sorumluluğu getirecek
Yönetmelik taslağında yurtdışında yenilenmiş olan elektronik cihazlarla elektrikli cihazların ithaline de izin veriliyor. Atık olmadığı ispatlanan kullanılmış ya da yenilenmiş cihazlar ithal edilebilecek. İthalata ilişkin düzenlemeyi Ticaret Bakanlığı düzenleyecek. Geri kazanımın finansmanından üreticiler sorumlu olacak. Firmalar bu amaçla ürünün satışı sırasında depozito ya da Geri Kazanım Payı alabilecek. Taslakla, elektrikli ve elektronik cihazların türleri yeniden sınıflandı ve buna bağlı olarak atık toplama miktarları yeniden belirleniyor.
Dağıtım-distribütör şirketler de yeni ürün sattıklarında, tüketicinin aynı tür eski cihazını almakla yükümlü olacak. Dağıtıcı, distribütör şirketler, Çevre Bakanlığının sistemine kayıtlı olmayan üreticilerin ürünlerini satamayacak. Tüketiciler, elektronik cihaz atıklarını ayrıca toplamak, atıkları belediye, distribütör ya da üreticinin toplama sistemine vermekle yükümlü kılınıyor.
