İstanbul’da vale hizmetlerine üst sınır geliyor

YENER KARADENİZ/İSTANBUL

Son yıllarda İstanbul’un özellikle popüler semtlerinde tartışma konusu haline gelen yüksek vale ücretlerine İstanbul Valiliği tarafından müdahale geldi. Bebek, Etiler, Nişantaşı ve Levent gibi eğlence mekanlarının yoğun bulunduğu bölgelerde 1.000 TL sınırını aşan vale hizmet bedelleri vatandaşların tepkisini çekerken, İTO tarafından valilik kararı ile vale hizmetlerine yönelik azami fiyat tarifesi belirlendi. İlgili alanda düzensizliği ortadan kaldırmak amacı ile ilk kez hazırlanan tarife, İTO’nun Kasım ayı meclis toplantısında oy birliği ile kabul edildi. Yeni düzenlemeye göre, azami vale hizmeti ücreti otopark ücreti hariç tutulmak üzere AVM’lerde 200-300 TL, hastanelerde 150-200 TL, otel, restoran ve eğlence merkezlerinde 250-400 TL ve havalimanlarında ise 500 TL olarak belirlendi. Bölge ve işletme türlerine göre belirlenen azami vale ücretleri, İstanbul’un tamamında 1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek.

Üç bölgede farklı ücretlendirme

Yeni tarifeye göre İstanbul’daki ilçeler üç bölgeye ayrılarak farklı fiyatlandırma yapıldı. Vale hizmetlerinin en yoğun talep gördüğü Şişli, Beşiktaş, Kadıköy, Bakırköy, Fatih, Beyoğlu ve Üsküdar’ı kapsayan 1. Bölgede AVM’ler için 300 TL, hastaneler için 200 TL, otel, restoran ve eğlence merkezlerinde ise 400 TL tavan fiyat uygulanacak. Ataşehir, Başakşehir, Ümraniye, Sarıyer, Tuzla, Maltepe, Beylikdüzü, Pendik, Esenyurt, Bahçelievler, Zeytinburnu, Bağcılar, Kartal, Bayrampaşa, Kağıthane, Küçükçekmece, Güngören, Büyükçekmece, Eyüpsultan, Adalar, Beykoz ve Avcıları kapsayan 2. Bölge’de ise AVM’lerde azami vale ücreti 250 TL, hastanelerde 150 TL, otel, restoran ve eğlence mekanlarında ise 300 TL olarak belirlenirken Gaziosmanpaşa, Çekmeköy, Esenler, Silivri, Sancaktepe, Sultangazi, Arnavutköy, Çatalca, Şile ve Sultanbeyli’yi kapsayan 3. Bölge’de de azami vale hizmeti AVM’lerde 200 TL, hastanelerde 150 TL, oteller, restoranlar ve eğlence merkezlerinde ise 250 TL olacak. Söz konusu fiyatlar İTO’ya bağlı kurumlar için geçerli olacak.

Havalimanlarında 500 TL ile aynı kaldı

Yine İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı’nda daha önce de 500 TL olarak uygulanan vale hizmeti ücreti yeni tarifede de değişmeyerek aynı kaldı. Türkiye genelinde son verilere göre 300’den fazla vale şirketi faaliyette bulunuyor ve bu alanda 20 binden fazla kişi istihdam ediliyor. Vale hizmetlerinin yoğun olduğu İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde faaliyet gösteren şirketler, araç sahiplerine park kolaylığı sağlarken, bu hizmetin bedeli ve kimi işletmede uygulanan zorunlu bahşiş gibi uygulamalar özellikle İstanbul’da tartışmalara yol açmıştı. İstanbul Valiliği, bu yeni düzenlemeyle birlikte hem tüketicilerin korunmasını hem de sektördeki denetimsizliğin ortadan kaldırılmasını hedefliyor. İTO yetkilileri ise, 1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek olan bu düzenleme ile vale hizmetlerinin daha makul fiyatlar çerçevesinde sunulacağını ve makul fiyatlar uygulanacağını belirtti. Yeni tarifeye uymayan işletmelere ise İstanbul Valiliği tarafından ağır cezalar uygulanacağı dile getirilirken bu cezaların sınırı konusunda ise bilgi verilmedi. Uygulamaları nedeni ile yıllarca vale terörü olarak nitelendirilen hizmet, 2020’de çıkan yönetmelikle meslek olarak tanımlanmış ve bu meslek için standartlar belirlenmişti. 2023’e kadar sektördeki tüm çalışanların mesleki yeterlilik belgesi alması şart koşulurken bunun için de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Mesleki Yeterlilik Kurumu görevlendirilmişti. Vale olmak isteyenler bu kurumlara başvurup eğitim alıyor ve ardından girdikleri sınavla mesleki yeterliliğe kavuşuyor.