Ticaret Bakanlığı’nın konkordato haberlerine itirazı; istatistikler ne diyor?

Hüseyin GÖKÇE

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, iş dünyasının içinden gelen birisi olarak, hem iş dünyası hem de siyaset arasında iyi denge kuran bakanlardan birisi olarak öne çıkıyor. Kendisine dolaylı olarak bağlı olan iş dünyası örgütleri içinde de oldukça sevilen Bakan Bolat, görev alanıyla ilgili konularda çok fazla polemiğe girmeyen ‘sakin’ bir yapıya sahip olarak biliniyor.

Ancak önceki gün bir milletvekilinin kapanan şirket sayılarına yönelik verdiği soru önergesinin cevaplarından yapılan haberlere yönelik yapılan basın açıklamasında, haberlerde yer alan istatistiklere itiraz ediliyor.

Türkiye’de 1.5 milyona yakın şirketin bulunduğu dile getirilen Bakanlık açıklamasında, 2021 yılından bu yana 441 bin şirket kurulduğunun altı çiziliyor.

Haberler gerçekleri çarpıtıyor mu?

Bununla ilgili Bakanlık’tan yapılan açıklamada “Farklı nedenlerle yargı kararları çerçevesinde kapanmış olan şirketlerin öne çıkarılarak ekonomi ile ilgili negatif bir tablo çizilmesi sadece çarpıtmadır, kamuoyunu yanıltma ayıbıdır, çirkinliktir” ifadelerini kullanıyor.

Açıklamada konkordato sayılarına ilişkin de önergeye verilen cevabın çarpıtıldığı belirtiliyor.

‘Açılan kapanan şirket sayısı ile konkordato istatistiklerinde gerçek durum nedir?’ diye baktığımızda Bakanlık açıklamasıyla, istatistiklerin gelişimi yani gidişat arasında farklılık olduğu dikkat çekiyor.

TOBB Bilgi Erişim Müdürlüğü tarafından yayınlanan açılan/kapanan şirket istatistiklerine göre Türkiye’de 2021 yılı Ocak ayından bu yana 450 bin 113 şirket kurulmuş. Ancak bunun dağılımı incelendiğinde durumun açıklamayla farklılık gösterdiği dikkat çekiyor.

Pandemi etkisinden çıkıldıktan sonra yani 2022 yılında kurulan şirket sayısı önceki yıla göre yaklaşık 30 bin artarak 140 bine çıkmış. Devam eden 2023 yılında ise kurulan şirket sayısı 12 bin azalarak 128 bine gerilemiş. İçinde bulunduğumuz 2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde ise kurulan şirket sayısı yüzde 14.2 azalarak 71 bin 661’e gerilemiş.

Açılan şirket hız kesti, kapanan şirket sayısında düzenli artış

Aynı dönemde kapanan şirket sayısında ise düzenli olarak artış yaşandığı gözleniyor. 2021’de 16.2 bin şirket kapanırken, bu sayı 2022’de 23 bin 170’e, 2023’te ise 25 bin 883’e çıkmış. Bu yıl Ocak-Ağustos döneminde kapanan şirket sayısı öneki yıla göre yüzde 25.4 artarak 16 bin 634’e yükselmiş.

Bir başka ifade ile açılan şirket sayısının artış hızı azalırken, kapanın şirket sayısında hızlı bir artış eğilimi ortaya çıkıyor.

TESK tarafından açıklanan esnaf istatistiklerinde de kapanan işyeri sayısı yönüyle benzer bir değişim gözleniyor.

Basın açıklamasında, soru önergesine verilen cevaplar içinde yer alan konkordato verilerinin de çarpıtıldığı ifade ediliyor ve bu yıl Temmuz ayına kadar 44 şirket hakkında konkordato başvurusunun kabul edildiği belirtiliyor.

Burada da şuna dikkat etmek gerekiyor; konkordato çok özellikli bir konu ve geçici mühlet, kesin mühlet, iflas, tasdik gibi bir çok aşamayı barındırıyor. Şu ana kadar verilen geçici mühlet kararı 1187 iflas kararı 76, tasdik kararı sayısı 83 ve kesin mühlet kararı ise 447. Üstelik daha yılın 8’inci ayı olmasına rağmen rakamların tamamı geçen yılın oldukça üzerinde.