Şans Sohbetleri: 2024'ün rüzgarı iyimser

ŞANS SOHBETLERİ - ALİ AĞAOĞLU - HAKAN GÜLDAĞ

Güldağ: 2024'te büyüme yüzde 3 civarında kalacak gibi görünüyor. OVP'deki yüzde 4 zor. Hem yurtiçi hem yurt dışı talep düşük olacak bu yıl. ABD ve Avrupa için büyüme beklentileri son 10 yıllık ortalamaların altında. Avrupa için 0,9 büyüme beklentisi var. İngiltere ve Fransa için tahmin yüzde 0,7, Almanya için 0,6. Çin'de bile büyümenin 5'in altında kalması bekleniyor. Bir tek Hindistan 2024’te pozitif ayrışacak görünüyor. Yine de ihracatta artış bekliyorum. Türkiye'de istikrar paketlerinin uygulandığı dönemlerde hep öyle oldu. 270 milyar doları aşabilir ihracat. Finansman desteği de verilecektir. Cari açık 2023 seviyesinde olur. 45 milyar dolar gibi. GSYH'ya göre en az yarım puan iyileşmeyle %4'ün altında kalır.

Ağaoğlu: Bu öngürülerin çoğunu katılıyorum. Fakat, biz de, dünya da çok büyümese daha iyi. Küresel ısınmayı soğutamayız ama bir sakinleşme dönemi herkese iyi gelecek.

Güldağ: En önemlisi o. Bir de deprem. Depremde sivil toplum, şirketler, vatandaş müthiş bir dayanışma gösterdi. Deprem harcamaları bütçeye beklendiği kadar yansımadı. Bütçe 2023'te beklentilerden iyi gitti. OVP'de 1,6 trilyon liralık bir bütçe açığı hedefi belirlendi. Ama yarı yarıya altında kalacak gibi. 2024'te aynı kampanyaları beklemek doğru olmaz. Kamu harcamalarına çok iş düşecektir. 2024 için öngörülen 2,6 trilyon liralık bütçe açığı tahmini gerçekçi. Bu yıl GSYH'nın yüzde 8'ini bulabilir bütçe açığı. bunun da etkisiyle, zaten artmakta olan kamu borcu da 5-6 puan artışla yüzde 40'ın üstene çıkar. 2025'te daha da artar. Deprem harcamalarının azalmasıyla 2026'dan sonra yeniden düşüş olur. İşsizliğin ise yeniden çift haneye çıkması şaşırtıcı olmaz. Eğer şu anda ekonomi yönetiminin izlediği politikalar devam ederse, enfl asyon da 40’ın altında gerçekleşir. 38-39 diyeyim.

Ağaoğlu: Jeopolitik riskleri de unutmayalım. Mesela 13 Ocak Tayvan seçimleri çok önemli. Amerika ve Çin ilişkilerinde kritik eşiklerden biri olacak. Dünya yeni bir gerginliğe girebilir. Ukrayna- Rusya ve İsrail-Hamas savaşları ise bu yıl sönümlenecektir. Gelgelelim, İkinci Dünya Savaşı sonrası şekillenen ekonomik ve kurumsal yapı değişiyor.

Güldağ: Var olan savaşlar sönümlenecekse bu iyi haber. Ama hız kesse de Çin ve ABD arasındaki hegemonya mücadelesi yeni gerilimleri gündeme getirir. 'Küresel güney' yükseliyor. Dünyanın liderlik problemi var. Peki merkez bankaları ne yapar?

Ağaoğlu: Bir kez, Batı merkez bankalarının enfl asyonu başarılı bir şekilde indirmesi bize de ders olmalı. Ama hala riskler var. Fed ve Avrupa uzun süre tutacak. Piyasa Fed’den 125 baz puan indirim bekliyor bu yıl. Ben o kadar bonkör olacaklarını düşünmüyorum. Her iki merkez bankasından da 75'er baz puan indirim gelir. En fazla 100’ü zorlarım tüm 2024 için. O da son aylarda yaparlarsa.

Güldağ: Mart diyen çok var...

Ağaoğlu: O kadar çabuk başlarsa indirimler, piyasa gemi azıya alır. Buna izin vermezler. Ben mayıs toplantısı ile bekliyorum.

Güldağ: Dünyada iyi ama bizim borsa yeni yıla tedirgin giriyor.

Ağaoğlu: Hareketler sığ. Aşırı değerlendirmeler doğru olmaz. Ama 2024’ün genel teması ‘kendimizi koruyup kollayalım’ olacak. Faiz artışları borsadaki değerlemelerin daha rasyonel yapılmasına neden oldu. Faiz borsanın alternatifi ve olmaya devam edecek. Aslında çok sert olmadı düşüşler. Faiz etkisi ve enfl asyon muhasebesine geçişin olumsuz yansımaları normal. 2,85-2,45 dolar bölgesini konuşmuştuk. Oraya geldik. 2,45 önemli dirsek borsada. Seçimden sonra dolar kurunda da oynaklığın arttığı bir dönem yaşarız. Borsanın aşağıya ineceği yer 2,20-2,25 dolarla seviyesi. Ama rasyonel politikalara devam edilecek olursa; 2024’te borsada dolar bazında bu yılki kapanış üzerinde, daha iyi günleri göreceğiz.

Güldağ: İyimser olmak için nedenlerimiz var desene. Sekiz haftadır yabancı girişi sürüyor. U dönüşü olmazsa faizde 30'ları, hatta altını konuşuruz 2024 sonunda...

Ağaoğlu: İşte bunu çok iyimser buluyorum. Faizde 55 tahminleri var piyasada. Bana göre de 55 çok. O zaman da kırıp dökmüş olursunuz. 45 bana göre. Kısa vadeli mesaj vermek için 50’yi de kullanabilirsiniz. Yıl sonunda iki kademelik bir indirimle faizde 40 seviyesine geri geleceğimizi düşünüyorum. Bu da borsanın sağlıklı bir finansal ortamda çalışmaya başladığını göstereceği için yabancıların işlem hacmi büyük kağıtlara, kolay giriş çıkış yapacakları kağıtlara geleceğini düşünüyorum. Bu da bir tür doping etkisi yaratır. Borsa yukarıda da 3,2 dolara çıkar.

Güldağ: Halka arzlarda da bir süre dinlenme olursa... Yılın ikinci yarısında daha pozitif bir hava soluyabiliriz.

Petrolde uçuk tahminim varil başına 35 dolar

Güldağ: Tayvan seçimleri dedin. 2024'te dünyada 50'den fazla seçim var. ABD seçimleri dahil. Petrolde tahminin nedir?

Ağaoğlu: Tayvan seçimleri kritik eşik. Dünyanın ne yöne evrileceği belli olacak. Ben bu seçimlerde de orta yol çözüm bulunacağını düşünüyorum. Ama bu yıl bir çıngar çıkarsa petroldeki senaryom bozulabilir. Normal senaryomda petrol 65- 75 dolar normal bandı. Uç noktaların 60-80 dolarda olacağını düşünüyorum.

Güldağ: Geçen hafta petrolde bir uçuk tahmin de yapabilirim diyordun...

Ağaoğlu: Uçuk tahminim şu: Dünyada zirve petrol talebi 2023-2024 olacak. 2024'ten itibaren petrol piyasası, satıcıların domine ettiği bir piyasadan artık alıcıların domine ettiği bir piyasaya dönüşecek. Büyük ihtimalle Suudi Arabistan, OPEC toplantısında gerilim çıkartıp ‘Bu fi yatlarla ben pazar kaybediyorum. Daha fazla tahammülüm yok’ diyecek. Bu da petrolün 35 dolarlara düşmesi demektir.

Güldağ: Varil başına 35 dolar çok iddialı...

Ağaoğlu: Önünde iki engel var. İsrail-Suudi Arabistan yakınlaşmasının devreye girip girmeyeceği. Bu anlaşma hazırdı. Hamas saldırısının bu anlaşmayı dinamitlemek için yapıldığı temel sebep olarak söyleniyor. Denklemdeki eksik halka tamamlanacak olursa Suudi Arabistan’ın Rusya ile bu paktı devam ettirmesinin çok bir anlamı olmayacak. Suudi Arabistan’ın sattığının büyük kısmı Çin’e gidiyordu. Çin’de elektrikli araçların artması Çin’in talebini etkiliyor. Rusya ve Suudi Arabistan Çin’de rekabet etmek zorunda kalacaklar. Bir yerde de anlaşmayı bozmak zorunda kalacaklar.

Altında yeni rekor gelirse gümüş daha çok çıkar

Güldağ: Altın tarafında ne dersin?

Ağaoğlu: Yıl sonlarında katılımcıların tatile gittiği, derinliğin azaldığı bir dönemde meydanı boş bulanların bazı fi yatlamaları bir yerlere nakş etme çabası var.

Güldağ: Altın kapanış bazında tarihi rekorunu kırdı.

Ağaoğlu: Bu da biraz geleceğe mesaj taşıma çabası. Önümüzdeki yıl için tahminim 2225-2275 arasında bir zirve görürüz ons altında. Aşağıda ise 1825-55 arasında dip görürürüz. Bu iki düzey arasında bir seyir izleyeceğiz. Altının kopup gideceğini düşünmüyorum.

Güldağ: Fed’in faiz indirimleriyle altın yukarı çıkar senaryosu var...

Ağaoğlu: Fed faiz indirimlerine başlamadan önce faiz indirimi başlayacak diye altın yukarı çıkacak. Faiz indirimleri başladıktan sonra altın yükselişini artık yavaş yavaş sona erdirecektir. İlk yarıda görülüp ikinci yarıda hazır faizler inmişken altında da paramızı kazanmışken buradan çıkalım, çıktığımız parayla başka emtiaları alalım” diyecek. 2250 gibi bir zirve gördüğümüzde ve gümüşteki hareketin bunu desteklemediğinde altının o seviyede çok uzun süre kalacağını düşünmüyorum. Gümüşün teknik olarak daha büyük potansiyeli var altına göre. Gümüşün kırdığı bir önceki 44 dolarlardaki rekoru çok uzakta. 2024’te gümüşün 30 dolara gelebilmesi gerekir ki, altın yukarılara çıkabilsin. Gümüşün 27,5 dolarlara, onu da kırıp 32 dolara kadar gitmesini beklerim. Altın çıkacaksa gümüş daha fazla çıkacaktır diye düşünüyorum. Altının 2070’den 2270’e çıkması ihtimali yüzde 10 ise, gümüşün 23,70’ten 27’lere çıkması yüzde 15.