RTÜK yeni kararları duyurdu: Gündüz kuşağına ağır yaptırımlar geliyor
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), gündüz kuşağı yayınları için yeni etik ilkelerini belirledi. Bu ilkeler doğrultusunda, şiddet, istismar ve özel hayatın ihlali gibi suç teşkil eden konulara yasak getirildi. Belirlenen kurallara uymayan programlara ise ciddi yaptırımlar uygulanacak.
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, daha önce gündüz kuşağı programlarının en çok şikayet edilen yayınlar olduğunu belirtmişti. Bu duruma karşılık olarak "etik ilke kararları" açıklayacaklarını duyurmuştu.
RTÜK, resmi internet sitesinden yeni alınan kararları duyurdu. Bu kararlara göre, gündüz kuşağında yayınlanan programlar eskisi gibi olmayacak.
Kadına yönelik şiddet ve cinsiyetçi içeriklere kesinlikle yer verilmeyecek. Ayrıca, istismar ve cinayet gibi suç teşkil eden konuların işlenmesine izin verilmeyecek. Gündüz programlarında Etik İlke Kararlarına uymayan içeriklere ağır yaptırımlar uygulanacak.
Yayınlarda kaba dil, argo ve şiddeti teşvik edici unsurlar kullanılmayacak. Özel hayatın gizliliği korunacak; kişisel bilgiler yayınlanmayacak ve katılımcılar, özel hayatlarıyla ilgili konuşmaya zorlanmayacak.
RTÜK'ün açıklaması şöyle:
Aile kurumunu yıpratan konular ekranlara taşınarak, soruşturma ve delil toplama aşamasındaki adli vakalar kontrolsüzce aylarca işlenerek yayıncılık ilkelerinin ihlal edildiği gündüz kuşağı programlarına RTÜK “dur” dedi. Çocukların ekran başında olabileceği saatlerde yayına verilen şiddet görüntüleri ve gayrimeşru ilişkiler vatandaşları da rahatsız ediyordu. RTÜK İletişim Merkezi’ne gelen vatandaş şikâyetlerinin ardından Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, üzerinde çalıştığı Gündüz Kuşağı Programları Yayın Etik İlkeleri’ni oy birliğiyle kabul etti.
1- Üst Kurul, ilke kararlarının uygulanmasını da sıkı takibe alacak.
2- Bu programlarda artık şiddet, istismar, cinayet başta olmak üzere suç teşkil eden konular işlenemeyecek.
3- RTÜK, toplum nezdinde suçun ve suçluluğun kanıksanması, gayrimeşru ve çarpık ilişkilerin sıradanlaştırılması gibi sorunları ortadan kaldırmayı hedefliyor.
4- Etik İlke Kararlarına uymayan programlara ağır yaptırımlar uygulanacak.
İşte alınan kararlar
Özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesi doğrultusunda kişilerin özel hayatına ilişkin bilgi, belge ve kayıtlar kesinlikle yayınlanmayacaktır.
Katılımcılar kendilerinin ya da üçüncü kişilerin özel hayatlarına ilişkin konularda beyanda bulunmaya zorlanmayacaktır.
Program sunucusu ve program konuğu uzmanlar ile stüdyo konuklarının yorum ve ifadeleriyle katılımcılara karşı psikolojik şiddet uygulamalarına müsaade edilmeyecektir.
Kuşak programında kullanılan yorum ve ifadeler ile seçilecek program içeriği toplumun millî ve manevî değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olmayacak, toplumsal hayat alanı içerisinde sergilenemeyecek söz ve davranışlara izin verilmeyecektir.
Türkçenin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına izin verilmeyecek
Editoryal sorumluluk kapsamında, yayının canlı ya da bant yayını olması fark etmeksizin, teknik imkânlar da kullanılarak Türkçenin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına izin verilmeyecektir.
Tüm medya kuruluşlarımızın her çalışanının kanunlardan da önce tamamen insani ve vicdani hassasiyetle yaklaşmaları gereken ilk konu çocuklarımızdır. Kuşak programlarında çocuklar, gençler ve zihinsel engelli bireyler stüdyoya ya da canlı bağlantıya hiçbir surette konuk olarak alınmayacaktır. Konusu itibarıyla bu kitleye yönelik yayınlarda, istismarlara yol açabilecek konuşmalardan, suçlayıcı ve yargılayıcı ifadelerden kaçınılacaktır.
Kadına şiddeti teşvik eden yayınlara müsade edilmeyecek
Cinsel taciz, tecavüz gibi konuları meşrulaştırıcı, hafifletici ve kışkırtıcı yayın yapılmayacaktır.
Kuşak programında kadına yönelik şiddeti teşvik eden veya kanıksatan, kadınları istismar eden içerikler ile editoryal sorumluluk gereği, program konuklarının veya katılımcılarının da bu anlama gelen yorum ve ifadelerine müsaade edilmeyecektir. Bu çerçevede, Üst Kurulumuz tarafından açıklanan Medyada Kadına Yönelik Şiddetle Mücadeleye İlişkin Etik İlkeler’e aykırı yayın yapılmayacaktır.
Kuşak programında şiddet unsuru taşıyan konuların işlenmemesine özen gösterilecektir. Şiddet unsurunun yer aldığı konular; şiddeti özendirici veya kanıksatıcı, saldırgan davranış ve tutumları öğretici, şiddete karşı duyarsızlaştırıcı ve şiddeti normalleştirici şekilde sunulmayacaktır.
Aynı konulara tekraren yer verilmeyecek
Soruşturmanın gizliliği kapsamında, soruşturma aşaması henüz tamamlanmamış olaylar kuşak programlarına konu edilmeyecektir.
Lekelenmeme hakkı olarak da nitelendirilen kişilerin şeref ve itibarlarının korunmasını sağlamak adına kuşak programlarında aynı konuya tekraren yer verilmemesine özen gösterilecektir.
"Gündüz Kuşağı Programları Yayın Etik İlkeleri" hayırlı olsun. Kararları, Üst Kurulda oy birliğiyle çıkarttık. Yayınlardaki zararlı içeriklere karşı aile, çocuk ve kadınlarımızı korumak temel görevimizdir.https://t.co/lupHwNKYxd pic.twitter.com/c35o6rL5uG
— Ebubekir Şahin (@ebekirsahin) October 18, 2024