Rota virüsü nedir? Rota virüsü nasıl bulaşır? Rota virüsün belirtileri nelerdir?

Rota virüsü nedir?

Rota virüs, Reoviridae ailesinde yer alan çift iplikçikli RNA virüslerinin bir cinsidir. Rotavirüsler, bebekler ve küçük çocuklar arasında ishalli  hastalıkların en yaygın nedenidir. Dünyadaki neredeyse her çocuk beş yaşına kadar en az bir kez rota virüs ile enfekte olmaktadır. Her enfeksiyonda  bağışıklık gelişir, bu nedenle sonraki enfeksiyonlar daha az şiddetli olur. Yetişkinler nadiren etkilenir.  Cinsin A, B, C, D, F, G, H, I ve J olarak adlandırılan dokuz türü vardır. En yaygın tür olan Rota virüs A, insanlardaki rota virüs enfeksiyonlarının %90'ından fazlasına neden olur.

Virüs fekal-oral yolla bulaşır. İnce bağırsağı kaplayan hücreleri enfekte ederek zarar verir ve gastroenterite (griple hiçbir ilişkisi olmamasına rağmen genellikle "mide gribi" olarak adlandırılır) neden olur. Rota virüs 1973 yılında Ruth Bishop ve meslektaşları tarafından elektron mikrograf görüntüleriyle keşfedilmiş olmasına ve bebek ve çocuklarda şiddetli ishal nedeniyle hastaneye yatışların yaklaşık üçte birini oluşturmasına rağmen, özellikle gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere halk sağlığı camiasında önemi tarihsel olarak hafife alınmıştır. Rota virüs, insan sağlığı üzerindeki etkisinin yanı sıra diğer hayvanları da enfekte etmekte ve bir çiftlik hayvanı patojenidir.

Rota virüsü nasıl bulaşır?

Rota virüsler fekal-oral yolla, kontamine olmuş eller, yüzeyler ve nesnelerle temas yoluyla ve muhtemelen solunum yoluyla bulaşır. Viral ishal oldukça bulaşıcıdır. Enfekte bir kişinin dışkısı gram başına 10 trilyondan fazla enfeksiyöz partikül içerebilir; enfeksiyonun başka bir kişiye bulaşması için bunların 100'den azı gereklidir.

Rota virüsler çevrede stabildir ve haliç örneklerinde ABD galonu başına 1-5 bulaşıcı partikül seviyesine kadar bulunmuştur. Virüsler 9 ila 19 gün arasında hayatta kalmaktadır. Yüksek ve düşük sağlık standartlarına sahip ülkelerde rota virüs enfeksiyonu görülme sıklığı benzer olduğundan, bakteri ve parazitleri ortadan kaldırmak için yeterli sağlık önlemleri rota virüsün kontrolünde etkisiz görünmektedir.

Belirtileri nelerdir?

Rotaviral enterit bulantı, kusma, sulu ishal ve düşük dereceli ateş ile karakterize hafif ila şiddetli bir hastalıktır. Bir çocuğa virüs bulaştığında, belirtiler ortaya çıkmadan önce yaklaşık iki günlük bir kuluçka dönemi vardır. Hastalık dönemi akuttur. Belirtiler genellikle kusma ile başlar ve bunu dört ila sekiz gün süren bol ishal izler. Dehidrasyon, rota virüs enfeksiyonunda bakteriyel patojenlerin neden olduğu enfeksiyonların çoğundan daha yaygındır ve rota virüs enfeksiyonuna bağlı ölümlerin en yaygın nedenidir.

 Tedavisi nasıldır?

Tedavinin başlıca amacı; kusma, ishale bağlı ortaya çıkabilecek dehidratasyonun önlenmesidir. Kusma önleyici, ishali önleyici ilaçların tedavide yararı yoktur. Beslenme devam ettirilmelidir, mümkünse sık aralarla azar azar beslenme yapılmalıdır. Az yağlı gıdalar tercih edilmeli, özellikle anne sütü ile beslenme kesilmemelidir. Yeni doğan bebekler ve 3 ayın altındaki çocuklar anneden geçen antikorlar aracılığı ile enfeksiyondan korunurlar, hastalığı daha hafif geçirebilirler.